Του Μάνου Οικονομίδη
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο 9 Απριλίου 2022
Δυο λέξεις: Οικονομία, ανόητε… Τις ακούσαμε για πρώτη φορά στην ίδια φράση, πριν από τριάντα χρόνια. Τρεις ολόκληρες δεκαετίες. Τότε που ο άσημος Κυβερνήτης του Άρκανσα Μπιλ Κλίντον, κατάφερε να φτάσει μέχρι το Οβάλ Γραφείο, μετατρέποντας σε Πρόεδρο μιας θητείας, τον πρεσβύτερο της οικογένειας Μπους. Τον Πρόεδρο που κέρδισε τον πρώτο Πόλεμο του Κόλπου, και που νωρίτερα, ως Αντιπρόεδρος του Ρόναλντ Ρίγκαν, είχε δει την κατάρρευση του Υπαρκτού Σοσιαλισμού και τον τερματισμό του Ψυχρού Πολέμου, με νικήτρια τη Δύση.
Σε εκείνες τις προεδρικές εκλογές των Ηνωμένων Πολιτειών, το επιτελείο Κλίντον και ο ευρηματικός Τζέιμς Κάρβιλ, ταξίδεψαν στο μέλλον της πολιτικής, της επικοινωνίας, της ανθρωπότητας, μια φράση αυτοαναφορικής αλήθειας: «Είναι η οικονομία, ανόητε»… Αναφορικά με τον παράγοντα που καθορίζει κάθε φορά, κατά πλειοψηφία, τη συλλογική κατεύθυνση μιας κοινωνίας και εξηγεί την εκλογική συμπεριφορά της.
Η οικονομία ως ποιότητα ζωής. Όπως την αντιλαμβάνεται καθένας. Μια αμιγώς εξατομικευμένη αφετηρία ερμηνείας της διαδρομής των πραγμάτων, που λειτουργεί ωστόσο ανατροφοδοτικά και συνεκτικά για συλλογικές συμπεριφορές. Πάνω στην κάλπη μιας εκλογικής αναμέτρησης…
Αν αισθάνεσαι ότι η ποιότητα της ζωής που βιώνεις, δεν είναι αυτή που ονειρεύεσαι και πιστεύεις ότι σου ταιριάζει και αξίζει, αναζητείς… ενόχους. Εννοείται, σχεδόν ποτέ στον εαυτό σου, εννοείται, σχεδόν πάντα στην εκάστοτε «εξουσία». Στο λεγόμενο «σύστημα». Αυτή είναι η μήτρα της αμφισβήτησης πολιτικών ηγεμονιών. Και όταν η σχετική εσωτερική συζήτηση διεξάγεται σε συνθήκες πίεσης, κρίσης, απογοήτευσης, πολύ περισσότερο ανασφάλειας και απόγνωσης, τότε μετατρέπεται τις περισσότερες φορές σε… σφαίρα πάνω στην κάλπη.
Η εποχή Κλίντον μας χάρισε ακόμη μια ανθεκτική «μεγάλη αλήθεια», για τις κοινωνίες, την πολιτική, τις εκλογικές συμπεριφορές των κοινωνιών. Η στρατηγική του μεσαίου χώρου, ως κοινωνικό αποτύπωμα της Θεωρίας της Τριγωνοποίησης, οδηγεί στην εξουσία, με αφετηρία τη θετική επιλογή και όχι την καταδίκη. Ως ψήφος ελπίδας, ψήφος συνείδησης, ψήφος ευθύνης. Όχι ως ψήφος απόγνωσης, καταδίκης, άρνησης, θυμικού.
Προϋπόθεση για όλα αυτά είναι η αναζήτηση κοινών τόπων. Η σύνεση, η μετριοπάθεια, η συναίνεση, η συνεργασία, η σύνθεση, η ανοχή, η συμβίωση, η συγκατάβαση.
Σε μια Ελλάδα όπου, μετά τις εκλογές του 2009 κυριάρχησαν και… χορεύουν τα άκρα και οι ακρότητες που τα συνοδεύουν, σε συνθήκες ακραίας και ανατροφοδοτούμενης κρίσης σαν τη σημερινή, αναπόφευκτα αναφωνεί κάποιος… «προσδεθείτε».
