Του Μάνου Οικονομίδη
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο του Λαζάρου, 16 Απριλίου 2022
Η ψυχολογία ενός πολίτη, ο οποίος προετοιμάζεται για να ενσαρκώσει τον ρόλο του ψηφοφόρου σε μια εκλογική αναμέτρηση, είναι τόσο σύνθετη και πολυεπίπεδη, που δύσκολα αντιστέκεται κάποιος στον πειρασμό να τον παρομοιάσει με την… καρδιά μιας γυναίκας. Δύσκολο να την… ξεκλειδώσεις, ακόμη πιο δύσκολο να την καταλάβεις.
Η επέλαση του μεγάλου θυμού. Εκείνου που συσσωρεύεται βαθιά μέσα μας, κάθε φορά αναζητεί μια καλή αφορμή για να αυτοσυγκρατηθεί και να μην εκδηλωθεί, σχεδόν πάντα ωστόσο, στο τέλος… ξεσπάει.
Σε αυτό το σημείο βρίσκονται σήμερα οι περισσότερες ευρωπαϊκές κοινωνίες. Σίγουρα οι κοινωνίες του πάντα συναισθηματικού και παρορμητικού Νότου, όχι λιγότερο ωστόσο και οι κοινωνίες του συναισθηματικού ευνουχισμένου Βορρά.
Μια λέξη… Κρίση. Κρίση οικονομική, κρίση ταυτότητας, κρίση αξιών και προτεραιοτήτων. Κρίση ανασφάλειας και αβεβαιότητας, αποπροσανατολισμού και σύγχυσης. Κρίση ηθικής…
Μια δεκαπενταετία σχεδόν από την παγκόσμια οικονομική κρίση, που ξεκίνησε το 2008, οι κοινωνίες της ηπείρου μας δεν έχουν προλάβει να… ξαποστάσουν. Διαβιούν σε συνθήκες διαρκούς πίεσης, διαρκούς αμφισβήτησης των δεδομένων με τα οποία διαμορφώσαν μοντέλα επιβίωσης. Η οικονομική κρίση έδωσε τη θέση της στην υγειονομική με την πανδημία, και ήρθε ο πόλεμος στην Ουκρανία να μας… αποτελειώσει.
Ο μεγάλος θυμός. Που αναζητεί διέξοδο να εκφραστεί. Και συνήθως τη βρίσκει, κάθε φορά που βλέπει μπροστά του… κάλπες. Εκλογικές αναμετρήσεις. Η επανεκλογή Όρμπαν στην Ουγγαρία, η επικράτηση Βούσιτς στη Σερβία, ήταν τα πρώτα ηχηρά καμπανάκια. Η οριακή αναμέτρηση Μακρόν-Λεπέν στη Γαλλία, που σημαίνει ότι σχεδόν η μισή γαλλική κοινωνία τοποθετείται απέναντι στο «σύστημα», ακούγεται ως οι θηριώδεις καμπάνες της Παναγίας των Παρισίων, ακόμη και μετά την καταστροφική πυρκαγιά.
Η Γαλλία μας προσφέρει τα χρησιμότερα συμπεράσματα, τουλάχιστον για όσους έχουν την όρεξη και τη γενναιότητα, να δουν, να ακούσουν, να καταλάβουν. Ηγεσίες που ξεχνούν τους λαούς, ηγεσίες που ζουν μακριά από την κοινωνία, ηγεσίες που δεν μπορούν να ταυτιστούν με τον μέσο πολίτη. Ηγεσίες που απογοητεύουν.
Αυτές οι ηγεσίες περιμένουν νομοτελειακά το μοιραίο ραντεβού με τον… θυμό της κοινωνίας. Στις κάλπες, φυσικά. Και είναι κρίμα για την Ευρώπη που ονειρευτήκαμε ως μια νέα και συναρπαστική κοινή πατρίδα.
