Γράφει ο Παναγιώτης Στάθης
Είναι μια ατέρμονη συζήτηση στη χώρα από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Όταν στη δημοσιότητα ερχόταν ένα αποτρόπαιο έγκλημα το οποίο είχε παραγραφεί , αυτομάτως η συζήτηση ήταν μία: Μα γιατί να υπάρχει παραγραφή; Ας απαντήσουμε με βάση τη θεωρία του Δικαίου:
«Παραγραφή είναι ο θεσμός του δικαίου, εξαιτίας του οποίου μια αξίωση παραλύει, επειδή ο δικαιούχος της παρέλειψε να την ασκήσει εντός ορισμένου χρονικού διαστήματος που προβλέπεται στον νόμο», αναφέρει ο Άρειος Πάγος (148/2017).
Αντίστοιχα «παραγραφή είναι ο θεσμός του ουσιαστικού ποινικού δικαίου σύμφωνα με τον οποίο, μετά από την παρέλευση ορισμένου χρόνου ο δράστης του εγκλήματος δεν τιμωρείται». Επίσης η έναρξη χρόνου παραγραφής τοποθετείται «…από την ημέρα τέλεσης της αξιόποινης πράξης, δηλαδή από το χρόνο που ο υπαίτιος ενέργησε ή όφειλε να ενεργήσει…».
Είναι λοιπόν προφανής και σίγουρα κατανοητή η αγωνία των θυμάτων και η απορία της κοινής γνώμης , «γιατί να παραγράφονται τα αδικήματα». Με αφορμή την υπόθεση Μπεκατώρου και το παραγεγραμμένο αδίκημα που κατήγγειλε, η ερώτηση επανήλθε. Ο δικηγόρος Δημ. Μπόλης, εδώ στο dikastiko.gr, αφού κατέγραψε τις συγκρουόμενες απόψεις καταλήγει εύστοχα: «….Στην τραγωδία του Σοφοκλή «Φιλοκτήτης», με την ουσιαστική παρέμβαση του ημίθεου Ηρακλή (στ.1402-44) δίδεται η διέξοδος τόσο για τον Φιλοκτήτη, όσον και για τους Νεοπτόλεμο και Οδυσσέα αλλά και για τον θεατή, όταν ο Ηρακλής πιστοποιεί, ότι η ύβρις του Φιλοκτήτη, ακόμη και αν έγινε, σίγουρα έχει παραγραφεί. Γιατί πανθ’ ο μέγας χρόνος μαραίνει…»
Αυτή η επισήμανση μαζί με την υπενθύμιση πως σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες υφίστανται αντίστοιχοι θεσμοί περί παραγραφής (στις ΗΠΑ, έχει προβλεφθεί ότι το αξιόποινο συγκεκριμένων αδικημάτων όπως η ανθρωποκτονία δεν παραγράφεται ποτέ) έρχονται να δώσουν μια απάντηση η οποία όμως προφανώς δεν μπορεί να είναι δογματική.
Όμως θα πρέπει να θυμόμαστε κάτι: Πως η παραγραφή υφίσταται επίσης για να ενεργοποιεί τις αρχές, τους διωκτικούς μηχανισμούς να κάνουν εγκαίρως τη δουλειά τους, το καθήκον τους. Πριν μαράνει τα πάντα ο χρόνος…
