Του Μάνου Οικονομίδη
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο 25 Δεκεμβρίου 2021
Κρίσεις… Βαθιές, σύνθετες, πολυεπίπεδες και επίμονες, που διατρέχουν οριζόντια τις κοινωνίες, αποσυντονίζουν, αποπροσανατολίζουν και λειτουργούν ως μαιευτήρια του καινούριου, του διαφορετικού, του επόμενου.
Ιστορικά, η διαδρομή της ανθρωπότητας είναι γεμάτη από παραδείγματα καινούριων αφηγήσεων, που προέκυψαν μετά από σεισμικές δονήσεις και αναδιάταξη προτεραιοτήτων, στοχεύσεων, επιθυμιών και προσδοκιών. Μετά από κρίσεις οι οποίες ανέτρεψαν δεδομένα και κανονικότητες, κρίσεις που είχαν ως κεντρικό στοιχείο ταυτότητας την ανασφάλεια και την αβεβαιότητα. Τον φόβο, που σχεδόν με γεωμετρική ακρίβεια οδηγεί στην απόγνωση της κόπωσης, ως ενδιάμεσο στάδιο προτού φτάσει στην οργή, και την αναζήτηση διεξόδων εκτόνωσης.
Η πανδημία του κορονοϊού δείχνει να έχει ενσωματώσει τέτοια χαρακτηριστικά καινούριας αφετηρίας. Ειδικά για μια κοινωνία σαν την ελληνική, που δεν διακρίνεται για τη… νηφαλιότητα και την ψυχραιμία προσέγγισης και ανάλυσης καινούριων δεδομένων, παραδομένη με φυσική άνεση στη γοητεία του συναισθήματος. Επομένως, και της οργής.
Η τρέχουσα υγειονομική κρίση άλλωστε, έρχεται να λειτουργήσει σωρευτικά με την υπερδεκαετή εθνική τραγωδία των Μνημονίων, που ράγισε τη σπονδυλική στήλη της κοινωνίας και της οικονομικής δραστηριότητας, οδηγώντας σε φτωχοποίηση, οικονομική, εθνική και αξιακή.
Η εορταστική περίοδος προσφέρεται για διευρυμένες συζητήσεις, ανασκόπηση όσων προηγήθηκαν και ραντεβού με τις μεγάλες αλήθειες. Δίπλα και γύρω μας περισσεύει η ένταση. Η κοινωνία δεν πορεύεται σε ευθεία γραμμή συναισθηματικού ευνουχισμού, είναι αναστατωμένη και «ψάχνεται». Για εκτόνωση, για φασαρία, για ένταση, για καινούρια αφηγήματα.
Το κενό δεν συμβαδίζει με την τάση επιβίωσης του ανθρώπου, απέναντι σε κάθε δυσκολία, σε πείσμα πολλές φορές και των πιθανοτήτων. Το κενό καλύπτεται ή γεμίζει μερικώς, με διαφορετικές ιδέες, επικαιροποιημένες στις καινούριες προτεραιότητες κάθε συγκυρίας.
Και φυσικά, τέτοιες ιδέες έχουν αναπόφευκτα και τους κομιστές τους…