Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Η χαμηλότατη συσπείρωση της Ν.Δ. στις μυστικές κυλιόμενες μετρήσεις ανάγκασε τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ανασύρει από τη ναφθαλίνη -στην οποία ο ίδιος το είχε τοποθετήσει- ένα ιστορικό σύμβολο για τη Ν.Δ.: τον πυρσό, ο οποίος για δεκαετίες αποτελούσε το έμβλημά της. Και παρά το γεγονός ότι τα μεγάλα κόμματα δεν αλλάζουν ποτέ έμβλημα (παράδειγμα, οι Ρεπουμπλικάνοι και οι Δημοκρατικοί στις ΗΠΑ), εκείνος τον έστειλε, στο όνομα της ανανέωσης, στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Και τον θυμήθηκε ξανά τώρα επισήμως με δικαιολογία τη συμπλήρωση 50 ετών από την ίδρυση της Ν.Δ.!
Στην πραγματικότητα, για να κολακεύσει την, απογοητευμένη από την κεντρώα πασοκίζουσα στροφή του, ιστορική βάση της Ν.Δ. Υπήρξε εποχή που το κόμμα αυτό είχε ένα εκατομμύριο μέλη! Η προσπάθεια αυτή συναισθηματικής χειραγώγησης του κόσμου της Ν.Δ. υπό άλλες προϋποθέσεις θα εστέφετο από απόλυτο επιτυχία.
-Εάν, πρώτον, ο πρωθυπουργός δεν θυμόταν τη δεξιά νεοδημοκρατική ταυτότητα του κόμματος 85 μέρες πριν από τις εκλογές, όλο τον υπόλοιπο καιρό ως γνωστόν τη χλευάζει.
Εάν, δεύτερον, αντιλαμβανόταν τι πραγματικά σήμαινε για δεκαετίες αυτός ο πυρσός, ποιες φορτίσεις προκαλούσε. Και εάν, τρίτον, είχε και σύγχρονους λαμπαδηδρόμους για να μεταφέρουν τη φλόγα του στις νεότερες γενιές. Διότι, εδώ που φθάσαμε, τα σύμβολα είναι πλέον οι άνθρωποι, όχι μόνον τα σήματα, τα εμβλήματα και τα ανάγλυφα.
Καταρχάς, είμαστε βέβαιοι ότι ο κύριος Μητσοτάκης δεν γνωρίζει ούτε ποιος φιλοτέχνησε τον πυρσό ούτε ποιο ήταν το νόημα της επιλογής του και της τοποθέτησής του μέσα στη σφικτή γροθιά που τον κρατούσε και αγκάλιαζε τα αρχικά «Ν.Δ.». Του τον συστήνουμε σήμερα και καλά θα κάνει (εφόσον οι συνθήκες το επιτρέπουν) να τον καλέσει και να τον τιμήσει για την προσφορά του στη Ν.Δ. στο Ζάππειο τον Απρίλιο. Τον ιστορικό πυρσό τον φιλοτέχνησε ο στενός συνεργάτης του Τζώρτζη Αθανασιάδη και μετέπειτα δημοσιογραφικός μου πατέρας στην «Απογευματινή» Τίτος Αθανασιάδης. Ο Κρης, Ηρακλειώτης, υιός ιατρού, γεννηθείς στη Ροδεσία Τίτος Αθανασιάδης. Η φλόγα του συμβόλιζε το ελληνικό πνεύμα, την ακτινοβολία του ελληνικού πολιτισμού και των γραμμάτων. Το αρχαίο ελληνικό ολυμπιακό ιδεώδες.
Ο πυρσός αυτός απέκτησε ιδιαίτερη συναισθηματική αξία για εκατομμύρια νεοδημοκράτες στα 20 πέτρινα χρόνια της αντιπολίτευσης μεταξύ 1981-2004, με την παρένθεση της διακυβέρνησης Μητσοτάκη του 1990-1993. Εγινε καταρχάς σημαία στα χέρια τους, την οποία ανέμιζαν κατά χιλιάδες στις συγκεντρώσεις του Ευάγγελου Αβέρωφ, τραγουδώντας τότε τον ύμνο «Ζήτω η Ελλάδα, ζήτω η θρησκεία, ζήτω η Νέα Δημοκρατία».
Εγινε μετέπειτα μπρελόκ, στιλό, φουλάρι και αναπτήρας. Αξεσουάρ νομίζετε; Οχι. Δήλωση πολιτικής προτίμησης, ξεκάθαρη ομολογία, σε καιρούς που εθεωρείτο έγκλημα καθοσιώσεως να δηλώνει κανείς δεξιός νεοδημοκράτης. Για τον άγευστο από την κομματική ιστορία κύριο Μητσοτάκη ήταν απλώς κίνηση τακτικής να αναβιώσει τον πυρσό δυόμισι μήνες πριν από τις ευρωεκλογές εκλογές. Για χιλιάδες κόσμο, όμως, ειδικώς εκείνα τα μπρελόκ αποτέλεσαν ανοικτή δήλωση πολιτικού φρονήματος και αιτία κομματικής δίωξης από τους πρασινοφρουρούς του ΠΑΣΟΚ. Δεν έκανε διώξεις μόνον η προδικτατορική Δεξιά.
Εκανε και η μεταδικτατορική Κεντροαριστερά. Για τον πολύ κόσμο που έτρεχε με τα πούλμαν στις συγκεντρώσεις του Αβέρωφ και του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη εκείνη την πικρή περίοδο, όπου έπειτα από κάθε ήττα έξω από τη Ρηγίλλης (το 1981, το 1984, το 1985, το 1993, το 1996, το 2000) κυριαρχούσε το σύνθημα «Ψηλά οι σημαίες», ο πυρσός είναι χιλιάδες εικόνες από όλη τους τη ζωή. Καλές και κακές, ωραίες και άσχημες, γλυκές και πικρές. Μα, προπάντων, εικόνες από εποχές όπου υπήρχε πίστη σε κάτι. Εμπνευση για να κολλήσεις αφίσα για πολιτικό κόμμα. Ενθουσιασμός για να πας εκλογικός αντιπρόσωπος. Στο τέλος το 2004 και το 2009 ο πυρσός έγινε SMS στα κινητά. «Ερχόμαστε!» έγραφε το εικονομήνυμα που τον συνόδευε στις 7 του νικηφόρου Μάρτη, «Επιστρέφουμε σύντομα» έγραφε το αποχαιρετιστήριο που τον συνόδευε τον Οκτώβριο του 2009.
Από τότε έχουμε να τον δούμε! Στην πρώτη ανανέωση του σήματος, το 2010, κατέστη μουντζούρα τρεμοπαίζουσα, στη δεύτερη, το 2017, καταργήθηκε. Μαζί και οι αναμνήσεις. Πολύ λίγα πράγματα πρόλαβε να ζήσει από όλα αυτά ο Κυριάκος Μητσοτάκης όταν έφυγε για το Χάρβαρντ, έναν χρόνο μετά την ανάρρηση του πατρός του στην αρχηγία της ΝΔ. Γι’ αυτό άλλωστε δεν αντελήφθη ούτε τι σημαίνει ΔΑΠ-ΝΔΦΚ και προσπάθησε να την καταργήσει από το πρώτο έτος της αρχηγίας του. Εάν το αισθανόταν, δεν θα είχε αποκλείσει από δίπλα του μεγάλες ομάδες ιστορικών στελεχών που δεν ανήκουν μεν στο περιβάλλον του αλλά υπηρετούν πιστά τη μεγάλη παράταξη, ανεξαρτήτως αρχηγού.
Αν το αισθανόταν, δεν θα είχε αποξενωθεί από κλασικές συντηρητικές αξίες, όπως η οικογένεια και η Ορθοδοξία. Και, προπάντων, αν το αισθανόταν πραγματικά και η ανάσυρση του πυρσού δεν ήταν μία απατηλή κίνηση δημοσίων σχέσεων, θα γνώριζε σε ποιους να μεταβιβάσει τον πυρσό. Πείτε μου, σας παρακαλώ, τώρα που πάμε στον δρόμο προς τις ευρωεκλογές: Ποιος μπορεί να κρατήσει τον πυρσό; Η φίλη μου, πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ, Εύη Χριστοφιλοπούλου; Είμαι βέβαιος ότι και η ίδια νιώθει άβολα με αυτό. Είναι το ίδιο σαν να προσπαθούσε να μου μεταβιβάσει τον ήλιο του ΠΑΣΟΚ και να με βάλει να τραγουδήσω ότι «θα τον μεθύσουμε»! Μπορώ; Προφανώς και δεν μπορώ, ούτε η Εύη μπορεί τον πυρσό.
Η Βούλα Πατουλίδου και ο Πύρρος Δήμας, ΠΑΣΟΚ αναντάν μπαμπαντάν και αυτοί; Οχι. Τουλάχιστον αυτοί ύψωσαν τη σημαία μας. Ολη η πασοκική ομάς του Μαξίμου; Αστείον. Κάποιοι ως δημοσιογράφοι έσκιζαν τα ιμάτιά τους εναντίον των «γαλάζιων» παιδιών. Η άλλοτε φίλη μου, ευρωβουλευτής, η Μαρία, με παρελθόν κοντά στον Ακη, η οποία παλιννόστησε στο ψηφοδέλτιο του κόμματος μετά την επιστροφή των χρημάτων των εικονικών υπερωριών συνεργατών στο κοινοτικό ταμείο και την παύση της εναντίον της δίωξης από τη βελγική Δικαιοσύνη; Ας το αφήσουμε. Ο πρωθυπουργός διασκέδασε τις εντυπώσεις στην τελευταία του συνέντευξη στον Σκάι και υποστήριξε ότι οι πρώην υπουργοί του ΠΑΣΟΚ που μετεγγράφονται στην Κεντροδεξιά γίνονται τώρα… Ν.Δ. Θεωρώ ότι ήθελε να πει το αντίθετο, αλλά δεν του βγήκε. Κάνουν τη Ν.Δ. ΠΑΣΟΚ. Αυτό είναι το σωστό! Γιατί έτσι τη θέλει ο ίδιος ο αρχηγός της, μην τους τα φορτώνουμε όλα.
Αν δεν σε νοιάζει που μια καλλιτέχνις βάφει την ελληνική σημαία ροζ και ταυτίζεσαι στην υπεράσπισή της με τη Χαριλάου Τρικούπη, ΠΑΣΟΚ είσαι. Αν δεν σε νοιάζει η άποψη της Εκκλησίας και την προκαλείς συστηματικά, δεν είσαι Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ γίνεσαι, εκσυγχρονιστικό. Αν δοξάζεις την παρένθετη μητέρα των ομόφυλων ζευγαριών και την ινδική κάνναβη, πάλι ΠΑΣΟΚ είσαι. Ποια Ν.Δ.; Αν υπογράφεις συμφωνίες τις οποίες οι Τούρκοι θεωρούν μετεξέλιξη της Μαδρίτης των Σημίτη – Ντεμιρέλ, νεοδημοκράτης είσαι; Αν αφήνεις ανυπεράσπιστο τον Κυπριακό και τον Βορειοηπειρωτικό Ελληνισμό, μπορείς να αποκαλείσαι δεξιός; Οταν δίδεις γραμμή στους ευρωβουλευτές σου να ψηφίζουν υπέρ της κατάργησης του βέτο στην Ε.Ε. και υπέρ της… πολυγονεϊκότητας, με συγχωρείτε, ποιος πυρσός; Κανένα νόημα δεν έχει να κρατούν στα χέρια τους τον πυρσό έστω και εν είδει reunion οι ψηφοφόροι της παράταξης αν δεν τον κρατούν πρώτα οι κορυφαίοι της Ν.Δ. που μπαίνουν μπροστά.
Γι’ αυτό ας το αφήσουμε. Από άλλο ανέκδοτο είσαι εσύ, πρόεδρε, από άλλη πάστα εμείς. Δύσκολα θα συναντηθούμε. Εμείς τραγουδούσαμε έναν ύμνο που έλεγε «και στην ψυχή μας θα υπάρχει γαλήνη γιατί η καρδιά αγάπη μέσα της κλείνει»…
