Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Kατά βάση ο λαϊκισμός φαίνεται ότι είναι το όνομα που δίδει η άρχουσα τάξη στη δημοκρατία όταν δεν της αρέσει το αποτέλεσμά της. Με άλλα λόγια, έτσι μπορείς να απορρίψεις το αποτέλεσμα των δημοκρατικών διαδικασιών ή των εκλογών, όταν δεν είναι φιλελεύθερες. (…)
Στην άρχουσα τάξη, κάθε φορά που χρησιμοποιούν τη λέξη “δημοκρατία” με θετική έννοια εννοούν τον φιλελευθερισμό, τα ατομικά δικαιώματα, την πρόοδο. Οταν η δημοκρατία, δηλαδή ο λαός, απορρίπτει κάποιες πλευρές του φιλελευθερισμού, τα ανοιχτά σύνορα, όταν απαιτεί περιορισμούς στη μετανάστευση, αυτό είναι λαϊκίστικο. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι ψήφισαν κάτι που δεν αρέσει στην ελίτ, οπότε, αντί να το ονομάσουν δημοκρατία, το ονομάζουν λαϊκισμό, που έχει αρνητική χροιά».
Οι σκέψεις αυτές ανήκουν στον καθηγητή του Πανεπιστημίου του Νοτρ Νταμ στην Ιντιάνα, Πάτρικ Ντενίν, και δημοσιεύθηκαν στην «Εστία της Κυριακής» στις 17 Απριλίου 2022 (συνέντευξη στη Μαρία Κορνάρου).
Ανέτρεξα αμέσως σε αυτές, αφού παρακολούθησα χθες σχεδόν όλες τις πρωινές εκπομπές και τα δελτία ειδήσεων. Η «μανιέρα» για τις ιταλικές εκλογές ήταν ακριβώς η ίδια από τα γνωστά ξινισμένα μούτρα, μεταξύ των οποίων και βουλευτές της Ν.Δ. «Τι μας βρήκε με τη Μελόνι! Λαϊκισμός, Ακροδεξιά, φάντασμα, ναζισμός, Πούτιν». Παπαγαλία το έχει μάθει το ποίημα η καθεστηκυία διανόησή μας. Σύννεφο πάει το non paper. Κανένας προβληματισμός για το 42% της Ακροδεξιάς στη Γαλλία, η οποία μεταμορφώνεται ταχέως και σοφώς σε συστημική Δεξιά, χωρίς μεγάλες αλλαγές στις βασικές της θέσεις. Κανένας προβληματισμός για το αποτέλεσμα των εκλογών στην παραδοσιακώς σοσιαλδημοκρατική Σουηδία, όπου ο συνασπισμός Δεξιάς – Ακροδεξιάς ανέρχεται στην κυβέρνηση.
Κανένας προβληματισμός για τους λόγους που η Ιταλία ψήφισε τώρα έτσι. Υπνος βαθύς για το γεγονός ότι ο έγκλειστος του Δομοκού έχει 115.000 ακολούθους στο twitter και, σύμφωνα με τον εκλογολόγο του Σκάι Γιώργο Αράπογλου, έχει καλές πιθανότητες να μπει στη Βουλή με καμπάνια από τα κελιά. Και βεβαίως κανένας ουσιαστικός προβληματισμός για το γεγονός ότι το ισπανικό ακροδεξιό κόμμα VOX προελαύνει, ενώ στις ΗΠΑ όλη η άρχουσα τάξη έχει πέσει πάνω στον Τραμπ με διώξεις και απειλές, προκειμένου να χάσει τις ενδιάμεσες εκλογές και να μην είναι εκ νέου υποψήφιος πρόεδρος.
Θα τολμούσα να συμπληρώσω τον ορισμό του καθηγητή: Οταν οι φιλελεύθερες ελίτ αποτυγχάνουν να ελέγξουν τη λαϊκή ψήφο ρέπουν προς την υιοθέτηση μιας φασιστικής στάσης. Γίνονται πιο ναζί από τους ναζί. Επιλέγουν την κατάργηση της διαφορετικής γνώμης στους «αντιφρονούντες» και την απαγόρευση της συμμετοχής στις εκλογές στους «λαϊκιστές». Οπου μπορούν. Φιμώνουν κόσμο με ένα SMS, εξαφανίζουν ενοχλητικά βιβλία από τις βιτρίνες, αποκλείουν κόσμο από τα κανάλια, στήνουν αυτί.
Αν αναλύσουμε τα βαθύτερα αίτια της λαϊκής ψήφου στην Ευρώπη, η οποία οδηγεί στην ανάσταση της αντισυστημικής Δεξιάς, θα διαπιστώσουμε ότι οι επαναστάσεις γίνονται όταν η ελευθερία υπονομεύει την ταυτότητα – την εθνική και την ευρωπαϊκή ταυτότητα. Οι επαναστάσεις γίνονται όταν η ελευθερία έχει ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση. Οι ελίτ, δυστυχώς, δεν ασχολούνται με τις αιτίες της διαμόρφωσης της εκλογικής συμπεριφοράς. Ιδρώνουν μόνο και αναστατώνονται για τις συνέπειές της. Και γι’ αυτό, μόλις χάνουν, αντί να κάνουν την αυτοκριτική τους για το πώς γεννήθηκε η αντίδραση και ποιες οι ευθύνες τους, πιάνουν το μυστρί: ο Πούτιν, ο λαϊκισμός, ο ναζισμός, η Ακροδεξιά. Τα έχουμε γράψει ξανά στο παρελθόν και δεν θα βαρεθούμε να τα γράφουμε. Οπου δεν υπάρχει αληθινή Δεξιά γεννιέται Ακροδεξιά. Ακόμη και λάιτ.
Οπου δεν υπάρχει λαϊκός λόγος γεννιέται λαϊκίστικος λόγος. Οπου λείπει ο εθνικός λόγος γεννιέται ο εθνικιστικός λόγος. Λόγος καθ’ υπερβολήν είναι ο λόγος των άκρων! Πράγματι. Λόγος που πατά, όμως, πάνω σε άλυτα, πραγματικά προβλήματα. Οταν τα κόμματα εξουσίας μεταλλάσσονται -τρία χρόνια γράφουμε τώρα για τους κινδύνους της μετάλλαξης της Ν.Δ., τότε ο κόσμος γυρίζει απελπισμένος το κεφάλι του για να κοιτάξει εκεί που δεν επρόκειτο να κοιτάξει ποτέ. Μια τεράστια μαύρη πολιτική τρύπα, που έχουν ανοίξει τα παραδοσιακά κόμματα εξουσίας, είναι η αιτία της επιστροφής στις συντηρητικές αξίες και στην Ευρώπη των εθνών μέσω των άκρων.
Οταν ο πολίτης πέφτει διαρκώς πάνω σε ιδεολογικά «μπλόκα» πολιτικής ορθότητας στη λεωφόρο των ιδεών, προκειμένου να αποφύγει τις καραμπόλες, μπαίνει στον παράδρομο των αξιών. Τόσο απλό είναι. Οι θεματικές που οδηγούν στις επαναστάσεις κατά του τρέχοντος φιλελευθερισμού από κατά βάση υγιείς δυνάμεις του αυθεντικού φιλελευθερισμού (λαϊκά και ανώτερα στρώματα ψηφίζουν «Ακροδεξιά» ) είναι κοινές:
-Τα ανοιχτά σύνορα. Οποιος πάει στο Παρίσι αυτή την εποχή αντικρίζει σε ορισμένες περιοχές του την παρακμή: την έλλειψη καθαριότητας σε κεντρικούς δρόμους, τα λουκέτα στα καταστήματα, τις χιλιάδες μουσουλμάνες οι οποίες με τη μαντίλα αλλοιώνουν την παραδοσιακή ευρωπαϊκή εικόνα της Γαλλίας. Ωρύεται ο συστημικός ευρωφιλελευθερισμός για όσα συμβαίνουν στο Ιράν, αλλά δεν βγάζει τσιμουδιά για το ότι η μαντίλα σαρώνει στην καρδιά της Ευρώπης. Οποιος πάει στον Εβρο αυτή την εποχή ξέρει ποιες ΜΚΟ του γνωστού Αμερικανού δισεκατομμυριούχου και με ποιους Ελληνες συνεργάτες κάνουν παιχνίδι εναντίον της εθνικής μας ασφάλειας και της εδαφικής μας ακεραιότητας.
– Οι κραυγαλέες ανισότητες στην κατανομή του πλούτου. Παντού υπάρχει η αίσθηση ότι πέντε δέκα επιχειρηματικές οικογένειες νέμονται ατιμωρητί, μαζί με πολιτικούς, τον πλούτο στις πλάτες εκατομμυρίων ανήμπορων.
– Η αίσθηση ότι η γεωπολιτική των κρατών είναι πάνω από την ευημερία των λαών. Γιατί απορούμε λοιπόν που ο Ορμπαν σαρώνει με την ψήφο του λαού του για σχεδόν 20 χρόνια;
Γιατί φωνάζουμε που ο Πολωνός πρωθυπουργός Μοραβιέτσκι συνεχάρη τη Μελόνι; Για να βάλει «πλάτη» στην Ουκρανία για τη Δύση είναι καλός, αλλά μόλις αρχίζουν τα ζόρια επιστρέφουμε στα παλιά; Γιατί διαμαρτυρόμαστε ότι ο Πούτιν επενέβη στις ιταλικές εκλογές, όταν η ίδια η πρόεδρος της Κομισιόν Φον ντερ Λάιεν παρενέβη δημοσίως και συνέστησε ωμά στους Ιταλούς να καταψηφίσουν τη Μελόνι; Αυτή δεν είναι παρέμβαση;
Αντί το σύστημα να διορθώνει τα λάθη στις πολιτικές του, ο νους του είναι πώς να χρεώνει στον Πούτιν τις αμαρτίες του. Οσο οι ελίτ θα προσεγγίζουν την ψήφο των λαών με το αυτό ξεροκέφαλο «ρεπερτόριο» τόσο το σύστημα θα μετρά τις ήττες τη μια πίσω από την άλλη.
Το είπε χθες πολύ ωραία στο ραδιόφωνο του Σκάι ο αναλυτής Γιώργος Σεφερτζής: Από την ψήφο των ιδεών και την ψήφο των διαχειριστών αναλύουμε πλέον την ψήφο των συναισθημάτων. Και, ως γνωστόν, ελίτ και συναισθήματα, πλην φωτεινών εξαιρέσεων, καμιά σχέση. Καλή σας ημέρα.
