Γράφει ο Αντώνης Καρακούσης
Είναι κοινώς παραδεκτό ότι οι πολίτες δεν έχουν και την καλύτερη άποψη για τις Τράπεζες. Τις συνδέουν ευθέως με την προηγούμενη μεγάλη οικονομική κρίση, τις θεωρούν συνυπεύθυνες για την προηγηθείσα χρεοκοπία και επιπλέον πιστεύουν ότι παρά την ευθύνη τους έχουν ευνοηθεί σκανδαλωδώς από το κράτος.
Κοινή είναι η πεποίθηση οτι προικοδοτήθηκαν με πόρους και δυνατότητες προκειμένου να επιβιώσουν και αφού εξασφαλίστηκαν επιμένουν στο αυτό μοτίβο, συνεχίζουν να επιδεικνύουν την ίδια σκληρότητα σε σχήματα και δυνάμεις που βρέθηκαν στη δίνη μιας κρίσης που δεν προκάλεσαν, παρά αποδέχθηκαν τις σκληρές συνέπειες ενός κύματος ανεξέλεγκτου χωρίς άμυνες και προστασία.
Τα χρέη που συσσωρεύθηκαν στη διάρκεια της υπερδεκαετούς κρίσης είναι στην πλειονότητα τους αποτέλεσμα συνεχών ανατοκισμών, τόκων επί τόκων με επιτόκια ληστρικά και κεφαλαιοποιήσεων χωρίς δυνατότητα διαπραγμάτευσης. Δεν μέτρησαν για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις οι μοναδικές απώλειες θέσεων εργασίας, εισοδημάτων, τόσα και τόσα φέσια, απώλειες άλλοτε ανθηρών αγορών και ένας Θεός ξέρει πόσα ακόμη.
Πολλές δυνάμεις και σχήματα χάθηκαν όλα τα προηγούμενα χρόνια και κανείς δεν νοιάστηκε για το πλήθος των δραμάτων που κατεγράφησαν στην ελληνικη κοινωνία.Το δυστύχημα είναι πως και όσοι επιβίωσαν με κόπους και προσωπικές θυσίες συνεχίζουν να αντιμετωπίζονται τις απρόσωπες Τράπεζες και τους διαδόχους διαχειριστές με την αυτή σκληρότητα, χωρίς ευελιξίες και κατανόηση των συνθηκών.
Οι προσφερόμενες ρυθμίσεις είναι κατα βάση ετεροβαρείς. Οι δανειολήπτες είναι δεμένοι χειροπόδαρα με τον πλειστηριασμό να επικρεμάται επι των κεφαλών τους. Και οι επιχειρήσεις επίσης παραμένουν αιχμαλωτισμένες στην κυριολεξία σε ενα σισύφειο άγος χωρις τέλος. Η βιωσιμότητα τους στις περισσότερες των περιπτώσεων παραμένει επισφαλής καθως αναγκάζονται να πληρώνουν εως και το 30% του τζίρου τους για την εξυπηρέτηση των χρεών τους, φθάνοντας κατά βάση να παράγουν και να εργάζονται σχεδόν αποκλειστικά για τις Τράπεζες. Κάπως έτσι οι περισότεροι των μικρομεσαίων επιχειρηματιών προτιμούν να παραδώσουν κοψοχρονιά τη δραστηριότητα τους στο πρώτο Fund που θα βρεθεί μπροστά τους, παρά να μοχθούν αιχμαλωτισμένοι.
Τα περισσότερα των τραπεζικών στελεχών γνωρίζουν την άποψη των πολιτών. Ωστόσο επιμένουν ότι πλήρωσαν την εμπιστοσύνη που έδειξαν στο κράτος και στα ομόλογα του. Η κρίση τους εδράζεται στο κούρεμα των κρατικών ομολόγων και οι ακολουθήσασες ανακεφαλαιοποιήσεις κινούνται στα όρια των απωλειών τους.
Επιπλέον θεωρούν οτι οι ανακεφαλαιοποιήσεις επελέγησαν για να σωθούν οι καταθέσεις. Και στη συνέχεια επιμένουν οτι οι τιτλοποιήσεις κόκκινων δανείων ήλθαν να στηρίξουν την εξυγίανση τους γιατί καμία Τράπεζα δεν επιβιώνει στην Ευρώπη με μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο 50%.
Υποστηρίζουν δε ότι κατά μέσο όρο πούλησαν τα κόκκινα δάνεια στο 50% της λογιστικής τους αξίας. Και ετσι ανέλαβαν τη διαχείριση τους οι servirces, οι οποίοι, όπως λένε, δεσμεύονται από ασφυκτικά μπίζνες πλαν , από την επιτυχή έκβαση των οποίων εξαρτάται η βιωσιμότητα όλου του τραπεζικού συστήματος και βεβαίως το κόστος του χρήματος στη χώρα.
Επίσης αμφισβητούν τα υπερκέρδη. Στη διετία 2020-21 έχασαν περίπου 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ και μόνο το 2022 κατέγραψαν κέρδη 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ εκμεταλλευόμενες την άνοδο των επιτοκίων, διατηρώντας βεβαίως τη μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ επιτοκίων χορηγήσεων και καταθέσεων στην Ευρώπη.
Σεβαστή η επιχειρηματολογία των τραπεζικών στελεχών, αλλά δεν αίρει τις πεποιθήσεις των περισσότερων. Και αυτό γιατι τα σχήματα τους παραμένουν ατελή, προτιμούν τις εύκολες και προφανείς λύσεις. Οι ρυθμίσεις για παράδειγμα έχουν κόστος, απαιτούν περισσότερη ευελιξία και περισσότερο κόπο από ότι οι πλειστηριασμοί. Και έτσι προτιμώνται. Αναδεικνύεται έτσι κατ’ ελάχιστον θέμα λειτουργίας και δεοντολογίας για τις Τράπεζες και τους νέους διαχειριστές.
Και βεβαίως αποδοχή του κοινωνικού τους ρόλου. Οι Τράπεζες συμμετέχουν καθοριστικά στη λειτουργία και πρόοδο των οικονομιών. Στους σύγχρονους χρόνους επιβάλλεται να προσπαθήσουν πολύ για την οικονομία, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες. Δεν επιτρέπεται στον 21ο αιώνα να συμπεριφέρονται ως άλλοι σαράφηδες..
