Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Ενα από τα πιο δύσκολα πράγματα στη δική μας δουλειά είναι να καταλαβαίνεις τι γίνεται γύρω σου. Το πιο εύκολο είναι να επαφίεσαι στο τι συζητούν και πιστεύουν οι άνθρωποι στη «γυάλα» σου, όποια και αν είναι αυτή. Στον αντίποδα αυτού του φαινομένου είναι να έχεις την ψευδαίσθηση ότι κάτι που ακούς από έναν τυχαίο άνθρωπο έξω από αυτήν είναι το «ευαγγέλιο». Θυμάμαι πάντοτε έναν παλιό, αγαπημένο συνάδελφο, ο οποίος συχνά έφτανε στο γραφείο το πρωί και έλεγε με έμφαση: «Ο κόσμος είναι ανάστατος με αυτό» ή «ξέρετε τι γίνεται έξω στην κοινωνία;». Μια φορά δεν άντεξα και με την οικειότητα που είχαμε τον ρώτησα: «Περάσατε πάλι από το γνωστό περίπτερο;». Θύμωσε, αλλά γέλασε. Η αγωνία για να αφουγκρασθείς την κοινωνία είναι μεγάλη, αλλά μεγάλη είναι και η έλξη της ρουτίνας του καθενός μας.
Στα χρόνια της κρίσης μάθαμε, απότομα σε μερικές περιπτώσεις, να ακούμε περισσότερο. Και ειδικά όσους βρίσκονται έξω από εκεί όπου μπορεί να νιώθουμε άνετα. Ηταν ένα μεγάλο μάθημα, το οποίο πήραν καθυστερημένα και οι συνάδελφοι στη Μεγάλη Βρετανία ή στις ΗΠΑ, που δεν είδαν ούτε το Brexit ούτε τον Τραμπ να έρχονται με φόρα.
Γιατί αυτή η εισαγωγή; Διότι βλέπω πολλούς ανθρώπους γύρω μου οι οποίοι είναι σοκαρισμένοι από το τι ακούν γύρω από τα εμβόλια και τον κορωνοϊό. Λες και δεν έχουν κάνει μια περιήγηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στο Διαδίκτυο γενικά ή δεν έχουν ανοίξει τηλεόραση αργά το βράδυ και να πετύχουν κάποια από τις πολλές «after» συζητήσεις. Είναι ένας άλλος κόσμος, καλός, κακός, δεν έχει σημασία. Είναι απλά ένας άλλος πλανήτης.
Δεν μπορούμε να τον αγνοήσουμε και είναι πολύ λάθος να τον σνομπάρουμε. Κάνει κάποιους να νιώθουν καλά, αλλά δεν βοηθάει σε τίποτα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η μεγάλη πλειονότητα της κοινωνίας κινείται στην ίδια σφαίρα. Οχι· αν συνέβαινε αυτό πολιτικά και πολιτισμικά θα είχαμε από καιρό αποχαιρετήσει τη Δύση και την Ευρώπη. Ενα κομμάτι, δε, από τους παραδοξολόγους και λάτρεις των θεωριών συνωμοσίας πατάει σε δύο βάρκες, κάνει π.χ. το εμβόλιο, αλλά ταυτόχρονα αναπτύσσει την τελευταία θεωρία για το τι προκαλεί και ποιον συμφέρει ο κορωνοϊός.
Σημαίνει, όμως, ότι έχουμε χάσει την επικοινωνία μας με ένα κομμάτι της κοινωνίας. Ζούμε στον ίδιο τόπο, μιλάμε άλλη γλώσσα. Το χάσμα πρέπει να καλυφθεί. Δεν είναι μόνο ζήτημα επικοινωνίας και ανεύρεσης του σωστού κώδικα. Αν καταφέρουμε να αλλάξουμε μερικά βασικά, όπως π.χ. τα νοσοκομεία, και ξανακτίσουμε τη χώρα στα πρότυπα της διαδικασίας εμβολιασμού, θα κερδίσουμε αυτούς τους ανθρώπους. Γιατί γι’ αυτούς οι ψηφιακοί νομάδες δεν λένε τίποτα. Χρειάζεται ζύμωση, συζήτηση χωρίς κούνημα του δαχτύλου και έμπρακτες αποδείξεις ότι κάποιος νοιάζεται…