Γράφει ο Τάσος Παππάς
Η πρόταση Μέρκελ-Μακρόν για τη δημιουργία ταμείου 500 δισ. ευρώ έγινε δεκτή με ενθουσιασμό. Μερικοί έκαναν λόγο για κάμψη της αδιαλλαξίας της Γερμανίας γιατί για πρώτη φορά γίνεται αναφορά σε πρακτικές αμοιβαιοποίησης του χρέους. Τις γαλλογερμανικές προτάσεις χαιρέτισαν ο Πέδρο Σάντσεθ και ο Τζουζέπε Κόντε, πρωθυπουργοί της Ισπανίας και της Ιταλίας, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για ένα θετικό σημείο εκκίνησης.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Πορτογάλος πρωθυπουργός, Αντόνιο Κόστα, ο οποίος δήλωσε ότι είναι «μια εξαιρετική απάντηση για να βρούμε εύρωστους μηχανισμούς ανταπόκρισης στην ευρωπαϊκή κρίση». Πάντως εκείνοι που ξέρουν πώς παίζεται το παιχνίδι στην Ε.Ε. είπαν ότι δεν είναι απόφαση, είναι μια πρόταση, και προσγείωσαν τους αισιόδοξους λέγοντας «περιμένετε να δούμε πώς θα αντιδράσουν οι κυβερνήσεις των χωρών που αντιστέκονται σθεναρά σε τέτοιου είδους πολιτικές».
Δικαιώθηκαν. Ο Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς ήταν ο πρώτος που εξέφρασε τη διαφωνία του: «Θέλουμε να δείξουμε αλληλεγγύη στα κράτη-μέλη που χτυπήθηκαν πιο σκληρά από την πανδημία, αλλά πιστεύουμε ότι ο σωστός δρόμος είναι τα δάνεια και όχι οι επιχορηγήσεις. Τις επόμενες ημέρες θα παρουσιάσουμε μια πρόταση με τις δικές μας ιδέες. Πιστεύουμε ότι είναι δυνατό να δώσουμε ώθηση στην ευρωπαϊκή οικονομία και να αποφύγουμε την αμοιβαιοποίηση του χρέους». Ο πληθυντικός δεν ήταν της μεγαλοπρέπειας, περιέγραφε την πραγματικότητα.
Ο Σ. Κουρτς ανακοίνωσε ότι έχει ήδη συζητήσει με τους ομολόγους του σε Ολλανδία, Δανία, Σουηδία. Επικρίσεις δέχτηκε η κ. Μέρκελ και από το εσωτερικό της χώρας της. Αιχμηρή κριτική από τη συντηρητική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung, η οποία έγραψε ότι «ο εξαιρετικός χαρακτήρας της κρίσης δεν δικαιολογεί πάντως η Ε.Ε. να πετάει στα σκουπίδια τους κανόνες και τις αρχές της».
Επιφυλακτικός εμφανίστηκε και ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ενωσης Μεσαίων Επιχειρήσεων του CDU, Κρίστιαν φον Στέτεν: «Στην αξιολόγηση της πρότασης θα πρέπει να προσέξουμε ώστε να μην μπουν από την πίσω πόρτα τα απαράδεκτα ευρωομόλογα».
Ο εκπρόσωπος της καγκελαρίας Στέφαν Ζάιμπερτ έσπευσε (αναγκάστηκε προφανώς) να διευκρινίσει ότι «το Ταμείο Ανάκαμψης δεν σχετίζεται με κοινό δανεισμό ή κοινά ομόλογα και άρα με αμοιβαιοποίηση του χρέους. Στη γαλλογερμανική πρόταση ισχύουν ακόμη οι δημοσιονομικοί κανόνες της Ενωσης, ενώ υπάρχει και δεσμευτικό πλάνο αποπληρωμής. Η πρόταση δεν σημαίνει ότι θα υπάρξουν “μεταμφιεσμένα” κοινά ομόλογα». Τα πιάσατε τα υπονοούμενα; Τι υπονοούμενα δηλαδή, ο άνθρωπος τα είπε καθαρά. Αν όμως επιμένετε να είστε υπερβολικά αισιόδοξοι, ιδού και η δήλωση του κυνικού πρωθυπουργού της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε: «Εάν θέλει κάποιος βοήθεια, θα πρέπει να κάνει βαθιές μεταρρυθμίσεις».
Οταν τύποι σαν τον Ρούτε μιλάνε για βαθιές μεταρρυθμίσεις, ξέρετε τι εννοούν; Μνημόνια. Παραδέχθηκε ότι υπάρχει οικονομικό ενδιαφέρον για μια εμπορική χώρα όπως η Ολλανδία στο να ανακάμψει άμεσα η Νότια Ευρώπη (είναι αγορές για τα προϊόντα της), όμως «όταν ζητούν τη βοήθειά μας, πρέπει τουλάχιστον να ρωτήσουμε.
Τι θα κάνετε για να εξασφαλίσετε ότι θα σωθείτε μόνοι σας την επόμενη φορά;». Θα μπορούσε βεβαίως κάποιος να αντιγυρίσει στον πρωθυπουργό της χώρας που είναι, για να μην ξεχνιόμαστε, φορολογικός παράδεισος για τις πολυεθνικές: «Τι θα κάνετε αν οι κυβερνήσεις των κρατών της Νότιας Ευρώπης αποφασίσουν να επιβάλουν εμπάργκο στα ολλανδικά προϊόντα;». Και ο Κουρτς και ο Ρούτε και οι άλλοι ομόσταβλοί τους, του… ενάρετου Βορρά, βρίσκουν και κάνουν.
Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι τα εξής: Κινήθηκε η κ. Μέρκελ χωρίς να πάρει την έγκριση των πρόθυμων συμμάχων της Γερμανίας; Προτίθεται να επιμείνει ακόμη κι αν οι φίλοι της δεν πειθαρχήσουν; Από ανάλογες περιπτώσεις στο παρελθόν ξέρουμε πώς συμπεριφέρεται το Βερολίνο. Για να μην κατηγορηθεί για έλλειμμα αλληλεγγύης, συμφωνεί σε πρώτο χρόνο με προωθημένες προτάσεις, κυρίως της Γαλλίας, στη συνέχεια όμως, λόγω των ενστάσεων του μπλοκ των χωρών που την ακολουθούν, αναδιπλώνεται και επικαλούμενη την ενότητα της Ε.Ε. προτείνει μεσοβέζικες λύσεις, οι οποίες γίνονται επίσημη πολιτική της Ε.Ε. και της ευρωζώνης.
Το αν και στο επίμαχο ζήτημα θα έχουμε αυτήν την εξέλιξη θα το διαπιστώσουμε σε λίγες μέρες. Πάντως όσοι υποστηρίζουν ότι οι αντιδράσεις των κυβερνήσεων των χωρών του… ενάρετου Βορρά είναι στο πλαίσιο ενός σχεδίου που κατέστρωσε η Γερμανία κερδίζουν έδαφος. Υπάρχει αντίλογος και μάλιστα σοβαρός. Και λέει: Η μεταστροφή της Μέρκελ είναι ειλικρινής, γιατί η Γερμανία ως εξαγωγική χώρα χρειάζεται στην παρούσα φάση τις αγορές της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας, για να αντισταθμίσει τις απώλειες που έχει υποστεί στην αγορά της Κίνας. Σύντομα θα δούμε ποια πλευρά έχει δίκιο.
Ανάγωγα
Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρούνο Λεμέρ, μιλώντας στην εφημερίδα Le Figaro, δήλωσε πως «ελπίζουμε ότι οι κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, που αναστέλλονται για το 2020, θα ανασταλούν επίσης για το 2021». Λέτε; Κρατάτε μικρό καλάθι, όχι μόνο γιατί η Γερμανία και οι άλλοι ενάρετοι του Βορρά έχουν παράδοση στην απόρριψη τέτοιων βέβηλων προτάσεων, αλλά και γιατί η Γαλλία έχει παράδοση στις θεαματικές αναδιπλώσεις. Οπότε…
