ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ, ΑΛΕΞΗ ΤΣΙΠΡΑ, ΣΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ – ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ
Είναι χαρά μου να είμαστε όλοι ξανά, όλοι και όλες εδώ, υγιείς και δυνατοί, μετά την περιπέτεια που είχε η χώρα και όλοι μας με την πανδημία, σε συνθήκες νέες βέβαια, αναγκασμένοι να τηρούμε τα πρωτόκολλα. Αλλά είμαστε εδώ και συνεδριάζουμε.
Και συνεδριάζουμε λίγες μέρες πριν συμπληρωθεί ένας χρόνος από την ανάληψη της διακυβέρνησης του τόπου από τη ΝΔ.
Πραγματικά, δεν θα μπορούσα να φανταστώ ότι ένα χρόνο μετά θα βρισκόμασταν σε αυτές εδώ τις εγκαταστάσεις, στο Ελληνικό. Διότι είχα πειστεί και εγώ, όπως και οι περισσότεροι Έλληνες, ότι σε τρεις βδομάδες εδώ θα μπαίνανε μπουλντόζες, θα τα γκρέμιζαν όλα και ένα χρόνο μετά θα ήταν ένας οργασμός εργασιών και ανοικοδόμησης. Όμως, είναι όλα όπως τα αφήσαμε.
Και με την ευκαιρία του ενός χρόνου, θα ήθελα να ξεκινήσω την τοποθέτησή μου, καλώντας σας να θυμηθούμε μαζί ποιά ήταν η εικόνα της χώρας ένα χρόνο πριν και να τη συγκρίνουμε αυτή την εικόνα με τη σημερινή.
Η Ελλάδα, τον Ιούλη του ’19, ήταν μία χώρα που είχε πλέον όλες τις προϋποθέσεις για να κάνει το άλμα προς τα εμπρός.
Χωρίς μέτρα λιτότητας, με την οικονομία σταθερά για 12 συνεχόμενα τρίμηνα σε αναπτυξιακή τροχιά, με το δημόσιο χρέος ρυθμισμένο, την ανεργία να μειώνεται συνεχώς,
το κοινωνικό κράτος αργά αλλά σταθερά να στήνεται ξανά στα πόδια του. Και με μια ακόμα σημαντική εγγύηση: με 37 δις ευρώ απόθεμα στο δημόσιο ταμείο, από τις θυσίες του ελληνικού λαού, αλλά ως εγγύηση ότι θα στηριχθεί η ελληνική κοινωνία και η οικονομία σε μια δύσκολη στιγμή.
Ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού λαού, παρά αυτές τις συνθήκες ένα χρόνο πριν, θεώρησε ότι αυτά δεν ήταν αρκετά. Σεβόμαστε απόλυτα αυτή την άποψη και αυτή την επιλογή. Και εμπιστεύτηκε τη ΝΔ που έταξε ισχυρή ανάπτυξη και περισσότερες δουλειές.
Το τι μεσολάβησε από τότε μέχρι σήμερα, το είδαμε όλοι μας και το βιώνουν όλοι οι Έλληνες πολίτες. Και αυτοί που μας στήριξαν και μας έδωσαν το 32% πέρυσι, αλλά και αυτοί που έκαναν άλλες επιλογές.
Και σας μιλώ ειλικρινά όμως, δεν φανταζόμουν ούτε εγώ ένα χρόνο πριν, ότι σε αυτό το διάστημα ο κ. Μητσοτάκης και η κυβέρνησή του θα είχε καταφέρει ένα τόσο μεγάλο πλήγμα στις προοπτικές μιας χώρας, την οποία για πέντε χρόνια, παλέψαμε να βγάλουμε από μια πρωτοφανή οικονομική και κοινωνική κρίση.
Είναι βέβαιο ότι η πανδημία, έριξε ένα πολύ ισχυρό χτύπημα στην οικονομία. Όμως, ας είμαστε ειλικρινείς, το κακό είχε ήδη γίνει από πριν. Η ύφεση είχε ήδη επιστρέψει, όπως αποδεικνύουν και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που βγήκαν το προηγούμενο διάστημα, πολύ πριν τον κορωνοϊό.
Και αυτό, συντρόφισσες και σύντροφοι είναι απόλυτη ευθύνη του κ. Μητσοτάκη και της κυβέρνησής του. Και συνέβη αυτό γιατί, η ΝΔ τον Ιούλιο του 2019 δεν ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας με το βλέμμα στο μέλλον, αλλά με το μυαλό κολλημένο στις αποτυχημένες συνταγές του χθες.
Όχι μόνο δεν αναγνώρισε και δεν ανέλαβε ποτέ καμία ευθύνη για τη χρεοκοπία της χώρας, για τα ελλείμματα που άφησε το 2009 που μας έβαλαν στα μνημόνια και για τις δηλητηριώδεις πολιτικές της ύφεσης τα επόμενα χρόνια που κατέστρεψαν το κοινωνικό ιστό. Αλλά διακήρυττε ένα χρόνο πριν ότι το 2014, ο ελληνικός λαός και ο ΣΥΡΙΖΑ διέκοψαν το θεάρεστο έργο τους και αυτοί θα επέστρεφαν για να το συνεχίσουν.
Και πράγματι αυτό έκαναν. Ο φρέσκος αέρας αποδείχτηκε τελικά αέρας κοπανιστός. Το περιτύλιγμα ήταν αστραφτερό αλλά το περιεχόμενο ήταν μπαγιάτικό. Οι ίδιοι άνθρωποι με τις ίδιες ιδέες, τις ίδιες πολιτικές, αμετανόητοι και ανεπαρκείς.
Θέλω να σας δώσω ένα μόνο παράδειγμα. Ο Υπουργός Εργασίας. Ο άνθρωπος που επί των ημερών του στην κυβέρνηση Σαμαρά η ανεργία στον τόπο εκτοξεύθηκε στο 27%. Ο ίδιος άνθρωπος τοποθετήθηκε ξανά στο ίδιο ακριβώς πόστο στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, γιατί προφανώς επιβραβεύτηκε για το εξαιρετικό του έργο. Και το έργο αυτό το συνέχισε με το καλημέρα, όταν επανατοποθετήθηκε στη θέση του υπουργού Εργασίας, νομοθετώντας τροπολογίες της τελευταίας στιγμής στη Βουλή, κατακαλόκαιρα, κατ’ απαίτηση του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων – τώρα λέγεται Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών – και οργανώνοντας το απίστευτο αυτό σκάνδαλο της ψευτοκατάρτισης των επιστημόνων.
Ήταν λοιπόν λογική η εξέλιξη, συντρόφισσες και σύντροφοι, με τους ίδιους ανθρώπους, τις ίδιες πολιτικές επιλογές, να φτάσουμε σήμερα εδώ.
Με μια κυβέρνηση να ανακοινώνει τώρα 16% ύφεση το τελευταίο τρίμηνο και να προβλέπει μία ύφεση πότε 10, πότε 11, πότε 12% – κανείς δεν ξέρει- για το σύνολο τους έτους, χωρίς όμως να είναι σε θέση να αναλάβει την παραμικρή ευθύνη, πολιτική ευθύνη για αυτήν την εξέλιξη. Νούμερα ασύλληπτα, που δεν είδαμε ούτε στα πρώτα σκληρά, στα πιο σκληρά χρόνια των μνημονίων, είδαμε σήμερα εδώ.
Και πέρα από τα νούμερα, γιατί τα νούμερα κρύβουν από πίσω ανθρώπους, κρύβουν από πίσω αγωνίες, κρύβουν από πίσω ανθρώπινες ζωές, η εικόνα της χώρας σήμερα είναι μια εικόνα δραματική.
Επιχειρήσεις που προσπαθούν να σταθούν στα πόδια τους χωρίς καμία στήριξη, χωρίς ρευστότητα. Επιχειρήσεις που δεν άνοιξαν καν μετά το lockdown και χιλιάδες άλλες που δίνουν μάχη για να μην έχουν την ίδια τύχη το χειμώνα. Νησιά άδεια. Εργαζόμενοι που απολύονται ομαδικά. Νοσοκομεία που βαράνε διάλυση, αφήνοντας ακόμα και μικρά παιδιά στο έλεος του Θεού.
Και μέσα σε όλα αυτά, αντί να έχουμε μια κυβέρνηση που αναλαμβάνει τις ευθύνες, αντί να έχουμε μια κυβέρνηση που εργάζεται άοκνα να αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα, τα έχουμε; Έχουμε ένα χάρτινο τσίρκο, όπως λέει και ένα αγαπημένο τραγούδι από ένα αγαπημένο συγκρότημα της νιότης μου, από τις Τρύπες. Ένα χάρτινο τσίρκο που ενδιαφέρεται μόνο για το show. Μόνο για την εικόνα και τη ματαιοδοξία του καθενός που το απαρτίζει. Άνθρωποι που δεν βλέπουν τίποτα πέρα από τους κόλακες που τους περιτριγυρίζουν. Άνθρωποι οι οποίοι έχουν ως στόχο να διαμορφώνουν μια εικονική πραγματικότητα.
Αλλά θέλω να είμαι δίκαιος. Γιατί υπάρχει όντως ένας τομέας στον οποίο η κυβέρνηση θα έλεγα ότι παίρνει άριστα. Και αυτός είναι ο τομέας της προπαγάνδας. Εκεί οι άνθρωποι πραγματικά είναι ασύλληπτοι. Έχουν στήσει μια καλοδουλεμένη μηχανή προπαγάνδας και λάσπης, καλολαδωμένη, συντονισμένη, χορτασμένη με εκατομμύρια ευρώ για τα οποία δεν δίνουν λογαριασμό και με ειδικότητα να κάνει το άσπρο-μαύρο.
Και είναι πραγματικά εξαιρετικά ενδιαφέρον και από τη σκοπιά της πολιτικής επιστήμης να ερευνήσει κανείς πώς είναι δυνατόν τόσα πολλά Μέσα να συντονίζονται τόσο γρήγορα και τόσο αυτόματα στη μπαγκέτα ενός αόρατου αρχισυντάκτη, ενός αόρατου διευθυντή ορχήστρας που δίνει το ρυθμό.
Να σας δώσω το χθεσινό παράδειγμα. Βγήκε μια είδηση κόλαφος για την υπόθεση της ΝΟΒΑΡΤΙΣ. Αναγκάστηκε σε εξωδικαστικό συμβιβασμό η εταιρεία με τη κυβέρνηση των ΗΠΑ ομολογώντας ότι την περίοδο της διακυβέρνησης Σαμαρά ’12 – ’15 διέφθειρε Έλληνες αξιωματούχους για να έχει ευνοϊκές κυβερνητικές αποφάσεις για τις τιμές των φαρμάκων. Και δέχθηκε γι’ αυτό να πληρώσει στο Αμερικανικό δημόσιο, προκειμένου να μην προχωρήσει την έρευνα, 310 εκ ευρώ.
Και αντί η είδηση αυτή να είναι, ομολόγησε την ενοχή της η ΝΟΒΑΡΤΙΣ για το σκάνδαλο, αντί η είδηση να είναι 310 εκ. για τη διαφθορά και τις μίζες την περίοδο της κυβέρνησης Σαμαρά, ποια ήταν η είδηση; Η είδηση ήταν και μάλιστα πανηγυρικά: Συμβιβάστηκε η ΝΟΒΑΡΤΙΣ δεν υπάρχει πια σκάνδαλο…
Είναι απίστευτο, αλλά είναι πραγματικότητα: Σκάνδαλο στις ΗΠΑ αλλά και σε όλο τον πλανήτη, σκευωρία όμως και όχι σκάνδαλο στην Ελλάδα.
Και για να είναι πιο πειστική αυτή η προπαγάνδα, αυτή η καλοστημένη μηχανή δεν αρκείται στη παραποίηση. Αλλά βάζει στο στόχαστρο, με μεθόδους μάλιστα μαφίας και παρακράτους, τον ΣΥΡΙΖΑ, τα στελέχη του, αλλά στην πραγματικότητα εμένα. Γιατί, συντρόφισσες και σύντροφοι εγώ είμαι ο στόχος τους.
Τους έχω πει πάρα πολλές φορές, ένα χρόνο τώρα – και τελευταία φορά το είπα στην προηγούμενη μεγάλη μας συνάντηση λίγο πριν την πανδημία, με 8 χιλ. κόσμο στο ΤΑΕ ΚΒΟΝ ΝΤΟ, αν θυμάστε τέλη Φλεβάρη. Θα το ξαναπώ και σήμερα. Αν έχουν τα κότσια και δεν είναι απλά θρασύδειλοι, εγώ είμαι εδώ. Μην κουράζονται είμαι εδώ. Μην κουράζονται και μην φθείρονται, χρησιμοποιώντας το παρακράτος των μαφιόζικων υποκλοπών και τις μεθόδους των υπόδικων εκδοτών και επιχειρηματιών που τους στηρίζουν. Είμαι εδώ. Αν πιστεύουν ότι τους ευνοεί ένα ριμέικ του βρώμικου ‘΄89, είμαι και είμαστε εδώ. Ας διευρύνουν λοιπόν το κατηγορητήριο και ας με συμπεριλάβουν.
Αν όμως δεν το τολμούν, τους καλούμε τώρα να σταματήσουν αυτόν τον επικίνδυνο κατήφορο για τη δημοκρατία. Αυτόν τον επικίνδυνο κατήφορο στο βούρκο και στη λάσπη για το πολιτικό σύστημα.
Και θέλω να απευθυνθώ στον κ. Μητσοτάκη. Μην μετατρέπετε την πολιτική ζωή του τόπου σε βούρκο, μόνο και μόνο για να κρύψετε τα δικά σας μεγάλα σκάνδαλα, αλλά και τις δικές σας μεγάλες ευθύνες για την καταστροφή της οικονομίας. Μην ανοίγετε έτσι εύκολα το καπάκι του υπονόμου. Γιατί ο πρώτος που θα πέσει μέσα θα είστε εσείς.
Εγώ δε πρόκειται να ακολουθήσω. Εμείς δεν πρόκειται να ακολουθήσουμε και να συρθούμε σε αυτή την επιχείρηση λασπομαχίας. Αλλά θα επιμείνουμε να μιλάμε για τα πραγματικά προβλήματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία και να δίνουμε τη μάχη για να σταθεί ο τόπος και η κοινωνία όρθια και δυνατή απέναντι σε αυτή την κρίση, αλλά και απέναντι στις δύσκολες ώρες που όλοι βλέπουμε και ψυχανεμιζόμαστε να έρχονται. Όχι μόνο στο κοινωνικό επίπεδο, αλλά και στις δυσκολίες που έρχονται στην εξωτερική πολιτική, στα εθνικά μας θέματα. Και εξαιτίας μιας έλλειψης εθνικής στρατηγικής που επιδεικνύει αυτή η κυβέρνηση τον τελευταίο χρόνο.
Εμείς είμαστε εδώ για να προσφέρουμε υπηρεσία στον τόπο. Για αυτό και δεν θα ακολουθήσουμε τον κ. Μητσοτάκη στις μεθόδους του. Όπως δεν τον ακολουθούμε και ένα χρόνο τώρα στην ποιότητα της αντιπολίτευσης που κάνουμε και είναι «η μέρα με τη νύχτα» σε σχέση με την αντιπολίτευση που έκανε ο ίδιος τα τέσσερα προηγούμενα χρόνια.
Ξέρετε, κάποιοι πίστεψαν ένα χρόνο πριν ότι η Δεξιά άλλαξε στον τόπο μας και δεν έχει σχέση με αυτήν που γνωρίζαμε παλιά. Ότι δεν χρησιμοποιεί τις ίδιες μεθόδους, τις ίδιες πρακτικές. Διαψεύστηκαν, όμως παταγωδώς μέσα σε ένας μόλις χρόνο. Ίδιοι και απαράλλακτοι και στις ιδέες και στις μεθόδους.
Αλλά, κακώς κάποιοι το πίστεψαν αυτό. Διότι έπρεπε να είχαν δει, έπρεπε να είχαν αναγνώσει ποια ήταν η στάση του κ. Μητσοτάκη όταν ήταν στην αντιπολίτευση. Τι δείγματα γραφής είχε δώσει.
Όταν φέραμε λύση για το χρέος, θυμηθείτε τι μας έλεγε, ότι κάνουμε συναλλαγή με τις συντάξεις. Όταν βγάλαμε τη χώρα από τα μνημόνια, θυμηθείτε τι μας έλεγε, ότι φέραμε 4ο μνημόνιο. Και φυσικά όταν λύσαμε ένα εθνικό θέμα που ταλάνιζε για 30 ολόκληρα χρόνια τη χώρα και ήταν βαρίδι για τη χώρα, το ζήτημα με τη Βόρεια Μακεδονία, χέρι – χέρι με την ακροδεξιά μας κατηγορούσαν για προδότες και μειοδότες. Και σήμερα πίνουν νερό στο όνομα αυτής της Συμφωνίας.
Εμείς, όμως, είμαστε εδώ για να πάει ο τόπος μπροστά. Για αυτό και δεν ακολουθούμε τις μεθόδους και τις πρακτικές που ακολούθησε ο κ. Μητσοτάκης και ακολουθεί και σήμερα. Γιατί αυτές οι πρακτικές, ξέρετε, δεν πλήττουν μόνο τον πολιτικό αντίπαλο, αλλά τη χώρα. Για αυτό και ακολουθήσαμε στάση υπεύθυνη και συνεχίζουμε να δίνουμε τη μάχη για να μην γυρίσει η χώρα πίσω. Να μην χαθούν μέσα σε 5 μήνες όσα με κόπο και θυσίες καταφέραμε και πετύχαμε τα τελευταία 5 χρόνια.
Και, ξέρετε, εμείς σε αντίθεση με τη ΝΔ, δεν απευθυνόμαστε σε τηλεθεατές. Απευθυνόμαστε σε πολίτες. Απευθυνόμαστε στον κόσμο της δημιουργίας και του μόχθου. Απευθυνόμαστε στους ανθρώπους της δουλειάς, σε αυτούς που στενάζουν. Και είμαστε μαζί τους, συζητάμε, ακούμε, ανησυχούμε για όλα όσα συμβαίνουν. Αφουγκραζόμαστε την αγωνία και την αγανάκτησή τους. Την αγωνία των εργαζομένων, των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, των ανθρώπων του τουρισμού, της εστίασης, του κόσμου της εργασίας.
Που όποτε τους συναντάνε, μας λένε «δεν αντέχουμε» και «κάντε κάτι», «κάντε κάτι να μας βοηθήσετε». Τις τελευταίες μέρες, όποιον συναντώ σε διαφορετικές γωνιές της χώρας μου λέει σχεδόν τα ίδια πράγματα. Και διαβάζω και τα μηνύματα που δεχόμαστε στα social media. Όποιος κυκλοφορεί σήμερα στις μεγάλες πόλεις, στα χωριά, στα νησιά μας, αυτή την κραυγή αγωνίας της κοινωνίας ακούει.
Αλλά αυτή η κραυγή δεν πρόκειται να ακουστεί εκεί που πρέπει. Δεν πρόκειται να αναμεταδοθεί από ΜΜΕ. Γιατί; Γιατί χαλάει το αφήγημα της καλύτερης κυβέρνησης αποσύστασης Ελληνικού Κράτους. Έτσι δεν λένε οι προπαγανδιστές;
Εμείς, λοιπόν, έχουμε την ευθύνη, εφόσον αυτή η κραυγή της αγωνίας δεν αναμεταδίδεται, να γίνουμε εμείς ο αναμεταδότης αυτού του μηνύματος. Γιατί ο κόσμος όταν μας συναντά, όταν μας ψάχνει στο διαδίκτυο, δεν έχει άλλο τρόπο να εκφράσει αυτή την αγωνία του. Γι΄ αυτό μας ψάχνει. Τους άλλους τους βλέπει κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε λεπτό σε τηλεοπτικούς σταθμούς, σε διαδικτυακά site, σε εφημερίδες. Παντού τους βλέπει.
Αλλά μόνο εμάς βλέπει δίπλα του. Αυτούς δεν τους βλέπει δίπλα του. Αυτούς τους βλέπει στις τηλεοράσεις και στα κανάλια να λένε ένα αφήγημα που δεν αφορά τη ζωή τους. Εμείς είμαστε δίπλα τους. Και μας καλεί εμάς να κάνουμε το παν για να βάλουμε ένα όριο στην επερχόμενη καταστροφή. Και αυτό ακριβώς πρέπει να κάνουμε.
Η εποχή της εκφώνησης, ξέρετε, τελείωσε. Τώρα μετρούν μόνο οι πράξεις.
Γι’ αυτό, λοιπόν, με την ευκαιρία της σημερινής συνάντησης της ΚΕΑ, θέλω να σας καλέσω όλες και όλους, τις επόμενες μέρες, να βρεθούμε πιο μαζικά δίπλα στον κόσμο, δίπλα στις αγωνίες, δίπλα στις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας. Να γίνουμε το στήριγμα σε όσους και όσες είναι σήμερα αόρατοι για την κυβέρνηση της Δεξιάς.
Και αυτό δεν θέλω να το εκλάβετε ως μια δική μου παρότρυνση, πολύ περισσότερο ως μια δική μου εντολή. Αυτή είναι η εντολή κάθε πολίτη, άνδρα και γυναίκα, που μας συναντά αυτές τις μέρες.
Και σας ζητώ να συνειδητοποιήσουμε, όλες και όλοι, ότι ο μετασχηματισμός του ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία, είναι ακριβώς αυτό. Να γίνουμε το κόμμα των πολλών. Να γίνουμε το στήριγμα των απλών και καθημερινών ανθρώπων. Να μην αφήνουμε τίποτα να πέσει κάτω. Κάθε μικρό και μεγάλο ζήτημα που αφορά την καθημερινότητα των πολιτών.
Για τον επιχειρηματία που κινδυνεύει να χάσει το μαγαζί του.
Για τον εργαζόμενο που εκβιάζεται να δουλέψει με 400 ευρώ.
Για την εργαζόμενη μητέρα που αναγκάζεται να ζήσει με 800 ευρώ μέχρι το Σεπτέμβρη.
Για τον εποχικό εργαζόμενο στον τουρισμό, που βλέπει ότι θα ζήσει για 16 μήνες χωρίς εισόδημα.
Για όλους αυτούς, εμείς πρέπει να είμαστε η φωνή τους. Και αυτή η φωνή να δυναμώνει μέρα με τη μέρα, όσο και αν προσπαθούν να τη σιγήσουν.
Γιατί προσέξτε: Αυτή δεν είναι η φωνή του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή είναι η φωνή της κοινωνίας. Αυτή είναι η φωνή όσων μας έφεραν στη διακυβέρνηση του τόπου το ’15. Είναι η φωνή αυτών που μας έδωσαν πέρυσι σε συνθήκες τοξικότητας το 32%. Είναι η φωνή των ανθρώπων που θα ξαναφέρουν στη διακυβέρνηση το ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία σύντομα, ως την αληθινή ισχυρή δημοκρατική εναλλακτική απάντηση για το αύριο της χώρας αλλά και για το αύριο της δικής τους ζωής.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Η απόλυτη προτεραιότητα και υποχρέωσή μας, όπως είπα πιο πριν, είναι να βάλουμε φραγμό εκ νέου – κάνει η ζωή κύκλους και ορισμένα πράγματα νομίζουμε ότι τα έχουμε ξαναζήσει, κάτι σαν ντεζαβού όπως λέμε- πρώτη μας προτεραιότητα είναι να βάλουμε φραγμό στην καταστροφή που εκ νέου έρχεται με κυβέρνηση της Ν.Δ. Το ξέρουμε καλά αυτό. Αλλά ξέρουμε επίσης καλά, ότι αυτό δεν αρκεί για εμάς. Ανακοινώσαμε το πρόγραμμά μας, το «Μένουμε όρθιοι» και το επικαιροποιημένο, ρεαλιστικό, που άμεσα πρέπει να εφαρμοστεί για να δώσει στήριγμα στην κοινωνία.
Δεν είναι όμως, μονάχα αυτή η απάντηση που χρειάζεται σήμερα ο τόπος. Η Ελλάδα του 2020, με ευθύνη της Δεξιάς, με ευθύνη μιας ακραία συντηρητικής κυβέρνησης, κάνει βήματα προς τα πίσω.
Εμείς παλεύουμε στο παρόν και δίνουμε απαντήσεις για το παρόν, αλλά πρέπει να δίνουμε απαντήσεις για το παρόν οργανώνοντας ταυτόχρονα και το μέλλον. Έχουμε όραμα για μια Ελλάδα που θα πατά γερά στα πόδια της. Που δεν θα κινδυνεύει κάθε δύο, τρία, πέντε χρόνια να γυρίζει διαρκώς στο σημείο μηδέν. Έχουμε όραμα για την πατρίδα μας και για τη δεκαετία που ξεκίνησε ήδη.
Η πανδημία και η κρίση που την ακολουθεί, άνοιξαν διεθνώς μια πολύ μεγάλη συζήτηση. Νέα τεράστια κεφάλαια συζήτησης και προβληματισμού. Νέες συνθήκες, νέα διλήμματα, χρεοκοπημένες βεβαιότητες, κατάρρευση ιδεολογικών μύθων. Η μάχη για την εξέλιξη των πραγμάτων δίνεται ήδη σε παρόντα χρόνο, σε πρώτο χρόνο. Και φαίνεται ότι οι θριαμβευτές των προηγούμενων δεκαετιών, σήμερα σέρνονται στη γραμμή αυτών που δήθεν έλεγαν, πριν μία και δύο δεκαετίες, ότι ξεπέρασε η ιστορία.
Το συντηρητικό δόγμα, το νεοφιλελεύθερο δόγμα, όπως αυτό της ΝΔ, δέχεται σήμερα ισχυρά πλήγματα. Ένα σχέδιο που βασιζόταν πάντα στην πίστη ότι η αγορά θα τα ρυθμίσει όλα, ότι η παραγωγή θα συνεχιστεί απρόσκοπτα και ότι οι κοινωνικές ανισότητες με κάποιο τρόπο μαγικό θα κανονικοποιούνται, αυτό το σχέδιο που είχε αναφορά στις – λεγόμενες – κοινωνίες των δύο τρίτων, όπως αποδεικνύεται είναι ένα σχέδιο αίολο. Διότι πάντοτε, το είδαμε όλα τα τελευταία χρόνια, η αγορά όταν πιεστεί τρέχει στην αγκαλιά του κράτους για να διασωθεί.
Η παραγωγή χωρίς να λαμβάνει υπ’ όψιν της τη βιωσιμότητα και την περατότητα των φυσικών πόρων, είναι απλά συνταγή καταστροφής, όχι μόνο των σύγχρονων κοινωνιών αλλά και του ίδιου του πλανήτη. Και βέβαια οι ανισότητες, παραμένουν μια βραδυφλεγής βόμβα για την κοινωνική ειρήνη και την κοινωνική συνοχή.
Φυσικά, τα γνωρίζουν όλα αυτά που λέω και οι αντίπαλοί μας. Γι’ αυτό και σήμερα τους ακούμε υποκριτικά να μιλούν για το ΕΣΥ, για το περιβάλλον, για το κοινωνικό κράτος και να λένε τα καλύτερα λόγια ξαφνικά. Γιατί; Γιατί ξέρουν ότι αν τώρα ειδικά μετά την πανδημία φέρουν στο προσκήνιο τις πραγματικές τους απόψεις, δηλαδή τις απόψεις με τις οποίες πολιτεύονται για δεκαετίες, θα μοιάζουν περίπου σαν εξωγήινοι.
Αλλά γνωρίζουν όλοι σε αυτή τη χώρα, ότι το ξαφνικό τους ενδιαφέρον για όλα αυτά τα θέματα είναι, για να το πω λαϊκά, είναι ένα γιαλαντζί ενδιαφέρον, ψεύτικο ενδιαφέρον. Σέρνονται πίσω από εξελίξεις που τους έχουν ξεπεράσει και αυτούς και το πολιτικό στρατόπεδο στο οποίο εντάσσονται διεθνώς.
Με λίγα λόγια, αυτή η δήθεν κεντροαριστερή μετάλλαξη του κυρίου Μητσοτάκη είναι σήμερα μεγαλύτερο hoax και από τις θεωρίες συνομωσίας για τη δημιουργία του κορωνοϊού που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο. Αλλά ας τους αφήσουμε αυτούς στις θεωρητικές τους αναζητήσεις.
Εμείς πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι τα μεγάλα ερωτήματα της περιόδου είναι αυτά που αποτελούν την ατζέντα της Αριστεράς και του προοδευτικού χώρου ευρύτερα, διεθνώς.
Και φυσικά τώρα, δεν είναι δουλειά μας να κάνουμε τους μετά Χριστόν προφήτες. Το αντίθετο θα έλεγα. Τώρα που απόψεις που τις υπερασπιστήκαμε με κόστος και συνέπεια για μια ζωή σε μια σειρά από ζητήματα, τώρα που γίνονται κυρίαρχο κομμάτι του διεθνούς διαλόγου, εμείς πρέπει να εμβαθύνουμε ακόμα περισσότερο. Και επιτρέψτε μου να πω ότι στην περίπτωση της Ελλάδας, λόγω του ότι ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία είναι ένα κόμμα διακυβέρνησης – πώς το λέγανε παλιά; Κόμμα εξουσίας – , αυτή η συζήτηση δεν μπορεί να είναι θεωρητική άσκηση αλλά πρέπει να είναι και ένα κομμάτι ενός πολιτικού προγράμματος και ενός πολιτικού οράματος για την Ελλάδα της επόμενης μέρας, την Ελλάδα της νέας εποχής.
Και θέλω, και ως εισαγωγή στη μεγάλη συζήτηση που θα ακολουθήσει για το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, θέλω να προσπαθήσω σήμερα επιγραμματικά να συνοψίσω αυτό το όραμα σε έξι άξονες. Έχω μιλήσει κατά καιρούς για την ανάγκη, ιδίως μετά την πανδημία, να προχωρήσουμε σε ένα νέο κοινωνικό Συμβόλαιο.
Αυτοί αυτοί οι άξονες, λοιπόν, θα μπορούσαν να είναι και τα σημαντικότερα κεφάλαια αυτού του Συμβολαίου.
Πρώτος άξονας, η παραγωγή. Δεύτερος, η εργασία. Τρίτος, το κοινωνικό κράτος. Τέταρτος, η πολιτική για τη νέα γενιά. Πέμπτος, το περιβάλλον. Και έκτος, τα δικαιώματα.
Επιτρέψτε μου δυο λόγια για τον καθένα.
Σε ό,τι αφορά την παραγωγή, που ίσως από τα πιο κρίσιμα ζητήματα που πρέπει να κουβεντιάσουμε. Η χώρα μας βιώνει σήμερα με δραματικό τρόπο τις συνέπειες μιας οικονομίας που για χρόνια βασίζεται στη μονοκαλλιέργεια των υπηρεσιών και του τουρισμού. Και η κρίση του κορωνοϊού έχει οδηγήσει σε μια οξύτατη κρίση του τουρισμού και αποδεικνύει πόσο στρεβλό είναι τελικά για μια οικονομία, αυτό το παραγωγικό μοντέλο.
Ένας τομέας που αντικειμενικά αποτελεί τεράστιο πυλώνα για το ΑΕΠ της χώρας, σήμερα δέχεται ένα πλήγμα που όμοιο του δεν έχει υπάρξει ποτέ. Γι’ αυτό και πρέπει να ενισχύσουμε τα θεμέλια της τουριστικής ανάπτυξης με ορίζοντα μια βιώσιμη στρατηγική και όχι με άξονα το βραχυπρόθεσμο και εύκολο κέρδος. Και παράλληλα, να οργανώσουμε την ανάπτυξη των άλλων παραγωγικών κλάδων που η χώρα μπορεί και πρέπει να στραφεί τα επόμενα χρόνια. Η χώρα δεν μπορεί να έχει ένα δίκαιο κοινωνικό συμβόλαιο, αν παράλληλα δεν έχει αποκτήσει και ένα νέο παραγωγικό συμβόλαιο.
Η βιομηχανία, ο αγροδιατροφικός τομέας, η πληροφορική, οι startups με προσανατολισμό στην καινοτομία, η κοινωνική οικονομία, είναι μονάχα ορισμένοι από τους κλάδους που πρέπει να στηρίξουμε σε αυτό το νέο παραγωγικό πρότυπο. Την ανάπτυξη του οποίου οφείλουμε ως χώρα να σχεδιάσουμε όχι σε βάθος τετραετίας, αλλά σε βάθος δεκαετίας. Και να θέσουμε μετρήσιμους στόχους, για το ποσοστό που μπορεί ο καθένας από τους παραπάνω κλάδους να συνεισφέρει στο ΑΕΠ της χώρας.Για να μπορεί η οικονομία να αναπτύσσεται όσο το δυνατόν ισομερώς και άρα να είναι περισσότερο προστατευμένη σε διεθνείς αναταράξεις, που είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι θα έρθουν και στο άμεσο μέλλον.
Δεύτερος άξονας, η εργασία.
Δεν μπορεί να υπάρξει παραγωγική οικονομία χωρίς παραγωγικότητα των εργαζόμενων. Προσοχή όμως, γιατί υπάρχει και η παραγωγικότητα των κάτεργων στην Ασία, υπάρχει και η παραγωγικότητα σε χώρες όπου τα εργασιακά δικαιώματα είναι κατοχυρωμένα και αδιαμφισβήτητα.
Πραγματικά παραγωγικός είναι ένας εργαζόμενος όταν νιώθει ασφάλεια. Σε ένα περιβάλλον όπου η σταθερή και καλά αμειβόμενη εργασία, η ασφάλιση, το 8ωρο – ίσως και λιγότερο θα έλεγα, πρέπει να το συζητήσουμε αυτό, ίσως και λιγότερο από 8ωρο, είναι μια συζήτηση που πρέπει να ξεκινήσουμε – όλα αυτά όμως θα είναι διασφαλισμένα και αδιαπραγμάτευτα. Η εργασία από απόσταση, που είναι το νέο rend, η οποία θα επεκταθεί, μπορεί επίσης να είναι πολύ παραγωγικότερη από την παραδοσιακή δουλειά γραφείου. Αρκεί και εκεί, όμως, να υπάρχουν οι αντίστοιχες διασφαλίσεις. Και σήμερα δεν υπάρχουν.
Όχι να γίνονται κουρελόχαρτο οι συμβάσεις, τα ωράρια, οι υπερωρίες και να διογκώνεται η εργοδοτική αυθαιρεσία. Ή ακόμα χειρότερα, να θεωρεί κάποιος εργοδότης ότι έχει δικαίωμα να ελέγχει μέσα από μια κάμερα τι κάνει ο υπάλληλος του στο σπίτι του, ακόμα και όταν αυτός είναι εκτός ωραρίου. Αυτά είναι τα σύγχρονα ζητήματα που τίθενται από μια νέα πραγματικότητα και πρέπει να τα συζητήσουμε.
Τρίτος άξονας, το κοινωνικό κράτος.
Εξαιρετικά δημοφιλής η συζήτηση στις μέρες μας, όμως δεν μπορούμε να περιμένουμε το κακό για να δράσουμε. Χρειαζόμαστε ένα ισχυρό, σύγχρονο κοινωνικό κράτος. Ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας που να προστατεύει τη σωματική αλλά και την ψυχική υγεία κάθε πολίτη αυτής της χώρας. Ένα σύστημα άρτια διαρθρωμένο με βάση τις καλές πρακτικές διεθνώς.
Με Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας που θα αποσυμφορεί τα νοσοκομεία. Με αναβάθμιση των Δημοσίων Νοσοκομείων και δημιουργία νέων όπου κριθεί. Με ισχυρές δομές κοινωνικής προστασίας. Για το παιδί. Για τους ηλικιωμένους συμπολίτες μας. Με σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση της τοξικοεξάρτησης που σε καιρούς κρίσης φαίνεται ξανά να γίνεται ένα τεράστιο και δυσεπίλυτο πρόβλημα.
Με ένα ισχυρό δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα που εξασφαλίζει την αλληλεγγύη των γενεών. Ένα σύστημα που δεν γίνεται αντικείμενο κερδοσκοπίας για να πλουτίσουν πέντε ασφαλιστικές εταιρείες και οι φίλοι τους στην κυβέρνηση.
Τέταρτος άξονας, η νέα γενιά.
Το έχω ξαναπεί και θέλω να σταθώ σε αυτό. Μια χώρα με τόσο μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα όπως η Ελλάδα, δεν μπορεί παρά να έχει ως κόρη οφθαλμού τις νεότερες γενιές. Η χώρα τα τελευταία χρόνια δεν έχει φερθεί όπως θα έπρεπε να έχει φερθεί στο πολυτιμότερο αγαθό της, το ανθρώπινο κεφάλαιο και ιδίως τη νέα γενιά.
Αλλά έχει έρθει πιστεύω η ώρα επιτέλους να επενδύσουμε στις δυνατότητες και στις ικανότητες αυτών των ανθρώπων. Πώς; Επενδύοντας στη δημόσια παιδεία, στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, στα ερευνητικά κέντρα. Στηρίζοντας τα νέα ζευγάρια που σήμερα είναι σχεδόν κατόρθωμα ότι παίρνουν την απόφαση να ζήσουν μαζί ή να κάνουν οικογένεια.
Θέτοντας ηλικιακά κίνητρα για τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων. Οργανώνοντας ένα σχέδιο για τον επαναπατρισμό νέων επιστημόνων. Δίνοντας πραγματική στήριξη στην πολιτιστική δημιουργία, σε νέους καλλιτέχνες και δημιουργούς στον τομέα της τέχνης.
Επενδύοντας σε αθλητικές υποδομές, στηρίζοντας τοπικά ερασιτεχνικά σωματεία και συλλόγους για να μπορούν ακόμα περισσότερα παιδιά να έχουν μια σχέση με τον αθλητισμό.
Με λίγα λόγια, χρειαζόμαστε ένα ολιστικό σχέδιο για τα παιδιά που γεννήθηκαν και μεγαλώνουν στην Ελλάδα του 21ου αιώνα. Ένα σχέδιο προσαρμοσμένο στις ανάγκες και στις επιθυμίες αυτών των ανθρώπων. Ένα σχέδιο, που σήμερα ακόμα και ως συζήτηση απουσιάζει δραματικά από το δημόσιο διάλογο. Και εμείς, πρέπει είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε επιτέλους την αρχή και να βάλουμε αυτά τα θέματα στο δημόσιο διάλογο.
Πέμπτος άξονας, το περιβάλλον.
Εδώ πρέπει να είμαστε σκληροί. Έχουμε αργήσει δραματικά. Ακόμα και εμείς, συζητάμε για την κλιματική κρίση ως κάτι που θα έρθει και όχι ως κάτι που είναι ήδη εδώ. Επομένως, πρώτο βήμα είναι η ανάλυσή μας να εμπλουτιστεί και να εξελιχθεί. Δεν νοείται σήμερα κάθε πρόταση που διατυπώνει ένα κόμμα της Αριστεράς και του προοδευτικού χώρου, να μην διαπνέεται από το κριτήριο της βιωσιμότητας και της διατήρησης της περιβαλλοντικής ισορροπίας.
Και θα πρέπει να γνωρίζουμε καλά, ότι αυτή η διαδικασία δεν είναι απλά μια ρητορική ή θεωρητική διαδικασία. Προϋποθέτει και συγκρούσεις. Όχι μόνο με την αντίπαλη πολιτική άποψη ή με συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα. Αλλά συγκρούσεις ακόμα και με τους ίδιους μας τους εαυτούς. Με απόψεις που ακόμα και στην ίδια την Αριστερά, ειδικά στο κομμάτι της παραγωγής, είναι κατεστημένες για χρόνια. Συγκρούσεις ακόμα και με πράξεις και με παραλείψεις της δικής μας κυβερνητικής θητείας.
Όμως μια βιώσιμη στρατηγική για την Ελλάδα, οδηγεί σε μια Ελλάδα που κάθε χρόνο θα πρέπει μειώνει το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα. Θα ολοκληρώνει τη δίκαιη μετάβαση και το τέλος της παραγωγής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα. Θα παράγει ενέργεια αποκλειστικά από ΑΠΕ, με τρόπο που φυσικά δεν θα διαταράσσει την περιβαλλοντική ισορροπία.
Και έκτος άξονας, αυτός των δικαιωμάτων.
Ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, δεν μπορεί τον 21ο αιώνα να διαχωρίζει κανέναν και καμία με βάση το φύλο, το χρώμα, την καταγωγή ή τον σεξουαλικό προσανατολισμό. Δεν μπορεί να αντιμετωπίζει ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας τα παιδιά μεταναστών και προσφύγων που γεννιούνται και μεγαλώνουν στον τόπο μας. Δεν μπορεί να ποινικοποιεί την κοινωνική διαμαρτυρία και τις δημοκρατικές ελευθερίες.
Κάναμε πολλά μεγάλα βήματα ήδη στην κατεύθυνση αυτή, αλλά ο συντηρητισμός που τρέφει τον πολιτικό μας αντίπαλο μας κάνει αρκετά απαισιόδοξους για την πορεία των δικαιωμάτων και των ελευθεριών στη χώρα. Γι’ αυτό και η δική μας πρόταση οφείλει να βασίζεται σε ένα ορισμένο πλαίσιο θεσμικών τομών που θα εξασφαλίζουν ότι η Ελλάδα είναι και θα είναι μια σύγχρονη, προοδευτική, δημοκρατική, ευρωπαϊκή χώρα.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Αυτό που προσπάθησα να σας περιγράψω ως άξονες ενός καμβά στον οποίο θα πρέπει να συζητήσουμε, να δουλέψουμε το επόμενο διάστημα, στην αναγκαία συζήτηση για το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία και για το όραμά μας για την επόμενη μέρα, αυτό το όραμα δεν μπορεί να είναι μια διακήρυξη ενός οργάνου, ή ακόμα και ενός συνεδρίου.
Αυτό το όραμα πρέπει να έχει εκφραστές. Αυτούς και αυτές που θα το μεταδώσουν, θα το εμπλουτίσουν και που θα συμβάλλουν τελικά στο να γίνει πράξη. Και αυτοί πρέπει να είναι ο κάθε προοδευτικός πολίτης του τόπου μας, ο κάθε άνθρωπος που θέλει να δει την πατρίδα μας να γίνεται επιτέλους αυτό που μπορεί και αυτό που πρέπει να γίνει.
Εμείς, ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, είμαστε έτοιμοι να κάνουμε τις απαρείτητες τομές και αλλαγές. Να ανασυγκροτηθούμε, να εξελιχθούμε για να υπηρετήσουμε ένα τέτοιο ακριβώς σκοπό. Αυτό άλλωστε μας έφερε κοντά. Αυτό άλλωστε μας έφερε σήμερα μαζί. Μας φέρνει δίπλα – δίπλα.
Και πιστεύω ότι σήμερα, κάνουμε ένα προαναγγελθέν μεν, αλλά σημαντικό συμβολικό βήμα. Επικυρώνουμε την πρόταση, η Προοδευτική Συμμαχία να μην είναι ένας υπότιτλος, αλλά να γίνει συστατικό κομμάτι του σκοπού που θέλουμε να πετύχουμε. Και μετά το συμβολικό βήμα, πρέπει να προχωρήσουμε και σε ένα ουσιαστικό βήμα. Και το πρώτο ουσιαστικό βήμα για μια Προοδευτική Ελλάδα, είναι όλοι εμείς και χιλιάδες συμπολίτες μας, αγωνιστές αγωνίστριες σε όλη την Ελλάδα, να φτιάξουμε μαζί το νέο μας σπίτι όπως ακριβώς οραματιζόμαστε την ίδια μας τη χώρα.
Σε αυτό το σπίτι δεν χωρούν οι απόλυτες αλήθειες. Δεν χωράει η αυτάρκεια της μιας άποψης. Δεν χωρά η μονολιθικότητα. Δεν χωράει η ανάλυση του σήμερα με τα εργαλεία του χθες. Ούτε και οι βεβαιότητες. Πρέπει όλα καθημερινά να επαναβεβαιώνονται. Όλα, ακόμα και τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματά μας. Όπως και το ηθικό πλεονέκτημα. Δεν είναι ένα εισιτήριο διαρκείας. Πρέπει καθημερινά όλοι και όλες να το επαναβεβαιώνουμε.
Αυτό το σπίτι όμως δεν χωρά φυσικά ούτε και την παραίτηση από αρχές και αξίες που αποτελούν τον πυρήνα της αριστερής σκέψης και φυσικά τη στάσης ζωής που απορρέει από αυτή. Δεν χωρά η ιδιοτέλεια, οι προσωπικές στρατηγικές και η αλαζονεία. Δεν χωρά ούτε ο ελιτισμός. Η άποψη δηλαδή, ότι ο λαός είναι μια παραπλανημένη μάζα που φταίει γιατί κατά καιρούς διαφωνεί μαζί μας.
Χτίζουμε το σπίτι μας με τα υλικά που μας έχει κληρονομήσει η ιστορική διαδρομή της Αριστεράς και της Δημοκρατικής Παράταξης αυτού του τόπου. Δηλαδή, τη συλλογικότητα, τη λαϊκότητα, την ανιδιοτέλεια, τη στρατηγική ενόραση, τον αντιρατσισμό, το σεβασμό στη διαφορετική άποψη. Τον πατριωτισμό και τον αντιεθνικισμό. Τη γνώση και την εξέλιξη της επιστήμης. Τη μαχητικότητα και την εργατικότητα. Την πίστη ότι τον κόσμο τον αλλάζουν οι πολλοί. Όχι οι σοφοί.
Κουβαλάμε, λοιπόν, όλες αυτές τις παρακαταθήκες και τις καλύτερες παραδόσεις της Αριστεράς, των σοσιαλιστικών ιδεών και των κοινωνικών κινημάτων.
Αλλά χρειαζόμαστε και νέα υλικά, για να προσθέσουμε σ’ αυτά τα γερά θεμέλια που έχουμε.
Χρειαζόμαστε δίπλα μας και νέους συναγωνιστές στη πρώτη γραμμή.
Ανθρώπους άξιους που η πορεία τους στις τοπικές κοινωνίες, στον επιστημονικό ή επαγγελματικό τους χώρο, είναι αναγνωρισμένη από τη κοινωνία.
Χρειαζόμαστε επίσης και νέους τρόπους επικοινωνίας και παρέμβασης, πρόσβασης σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που έχουν γυρίσει την πλάτη σε αυτά που θεωρούνται παραδοσιακά Μέσα επικοινωνίας.
Το βασικό υλικό όμως που χρειαζόμαστε, είναι η βούληση να μη φοβηθούμε να αλλάξουμε.
Να μην φοβηθούμε να εξελιχθούμε.
Να μην φοβηθούμε να δοκιμαστούμε στα ερωτήματα που μας βάζει η σύγχρονη εποχή, στα ερωτήματα που μας βάζει το 2020.
Όχι σε αυτά που κρίθηκε ο καθένας και η καθεμιά 10 ή 20 χρόνια πριν.
Να μη φοβηθούμε ένα κόμμα ανοιχτό, με μεγαλύτερη τόλμη και με περισσότερη δράση.
Όχι ένα κόμμα των μηχανισμών.
Και θα τολμούσα να πω ούτε καν ένα κόμμα μόνο των μελών του.
Αλλά ένα κόμμα ανοιχτό σε κάθε δημοκρατικό και προοδευτικό πολίτη.
Κόμμα επιτελείο και εργαλείο της κοινωνικής πλειοψηφίας
Κόμμα που ζει και αναπνέει με τη ζωντανή σχέση και από τη ζωντανή σχέση με όλες τις κοινωνικές δυνάμεις της προόδου.
Είμαστε εδώ, λοιπόν, το επαναλαμβάνω κλείνοντας για μία ακόμη φορά, για να δώσουμε υπηρεσία στον τόπο και στο λαό.
Αυτός ήταν και είναι ο μοναδικός μας οδηγός.
Και δεν πρέπει να ξεχνάμε:
Δεν μας χρωστά τίποτα ούτε η Αριστερά, ούτε η Ιστορία, ούτε το κόμμα.
Εμείς χρωστάμε σε όλα αυτά.
Και σήμερα, σήμερα έχουμε μάλιστα ένα ακόμα χρέος, χρέος ιστορικό, να μην αφήσουμε τον τόπο να γυρίσει πίσω, αλλά να τον ξαναφέρουμε σε τροχιά προόδου και δημιουργίας.
Να μην αφήσουμε μια Δεξιά με ιδέες και πρακτικές από τα παλιά να γίνει καθεστώς στον τόπο.
Αλλά πολύ σύντομα να ξαναφέρουμε την Ελλάδα σε προοδευτική κατεύθυνση, με μια προοδευτική κυβέρνηση και με δημοκρατική προοπτική, με έγνοια για τους αδύναμους, με σχέδιο για τις δυνάμεις της παραγωγής και της δημιουργίας και με όραμα για τη μεγάλη ανάκαμψη της οικονομίας και τη κοινωνική πρόοδο.
Συντρόφισσες και σύντροφοι
Είμαι βέβαιος όσο δύσκολο κι αν φαίνεται όλο αυτό, ότι μπορούμε να το πετύχουμε και θα το πετύχουμε όλοι μαζί.
Σας ευχαριστώ, να ‘στε καλά.
