Ομιλία υποψηφίου Δημάρχου Αθηναίων Παύλου Γερουλάνου στην εκδήλωση των Κινήσεων Πολιτών για τη Σοσιαλδημοκρατία
με τίτλο «Προς μια πολυεπίπεδη διακυβέρνηση: Ο νέος ορισμός του πολίτη» στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής
«Πρώτα από όλα ένα μεγάλο ευχαριστώ στις Κινήσεις Πολιτών. Όχι μόνο για την υπέροχη εκδήλωση σε ένα τόσο συμβολικό σημείο της Αθήνας. Αλλά και για την πρόσκληση. Αυτή η πρόσκληση έχει για μένα προσωπική και πολιτική σημασία. Διότι για όσους μπορεί να μην το γνωρίζουν, οι Κινήσεις βρέθηκαν λίγο πιο συχνά από ότι ίσως έπρεπε στα πυρά της μάχης που έδωσα για το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα. Η πρόσκληση αυτή και το γεγονός ότι είμαστε όλοι εδώ σήμερα σημαίνει ότι όσα μας ενώνουν είναι πολλά, πολλά περισσότερα από αυτά που ενδεχομένως μας χωρίζουν. Και ότι τέτοιες εκδηλώσεις βοηθούν να συνθέσουμε και να προβάλουμε μια νέα ατζέντα για την χώρα και τον χώρο μας. Με τιμά η πρόσκληση σας και με τιμά η παρουσία τόσων καλών φίλων.
Σήμερα στην αίθουσα διακρίνω μόνο Αθηναίους. Διότι για μένα Αθηναίος δεν είναι μόνο ο δημότης της Αθήνας, αλλά κάθε άνθρωπος που έχει επιλέξει την Αθήνα για να ζήσει και να μεγαλώσει τα παιδιά του, για να επενδύσει, να δουλέψει ή να ψάξει για δουλειά. Αθηναίος είναι όποιος αγαπάει αυτή την πόλη και ελπίζει ότι εδώ θα κάνει πράξη μια μέρα τα όνειρά του. Αθηναίοι είναι και το ζευγάρι συνταξιούχων που ήρθαν σήμερα στο γραφείο μου. Δεν γεννήθηκαν εδώ, είναι ξένοι αλλά και οι δύο έζησαν μια φάση της ζωής τους εδώ, και όταν αργότερα ερωτεύτηκαν αποφάσισαν να κάνουν την πόλη δεύτερή τους πατρίδα. Αν τους ακούσετε να μιλούν για την Αθήνα θα συγκινηθείτε. Παρά τις άφθονες παρατηρήσεις που μου έκαναν, η αγάπη τους για την πόλη είναι πηγαία και αστείρευτη. Σε όλους εμάς τους Αθηναίους χρωστάμε μια καλύτερη πόλη. Μια πόλη που κοιτάζει μπροστά.
Όμως, κάπου ανάμεσα στην αίσθηση εγκατάλειψης και στο αίσθημα ανασφάλειας που επηρεάζει πια καθέναν από εμάς, φωλιάζει η παραίτηση που διακατέχει τους πιο δημιουργικούς ανθρώπους ανάμεσά μας. Τους ανθρώπους που μπορούν να κάνουν την πόλη να δει μπροστά. Ο κυνισμός έχει φωλιάσει στις καρδιές μας και μας έχει οδηγήσει να παλεύουμε μόνοι μας. Διότι κανένας μας δεν παραιτείται από τον προσωπικό του αγώνα, αλλά λίγοι πια έχουμε τη δύναμη να δώσουμε τον συλλογικό. Και έτσι με κάθε παραίτηση μεγαλώνει η απόσταση που χωρίζει την κοινωνία από τους πολιτικούς που θα μπορούσαν να χτίσουν μια πιο φιλική και πιο ασφαλή Αθήνα.
Εμείς λοιπόν οι σοσιαλιστές, οι σοσιαλδημοκράτες, οι προοδευτικοί, οι ανανεωτικοί αριστεροί, οι άνθρωποι που ανήκουμε στον χώρο, μαζί με κάθε άλλο Αθηναίο που θέλει και μπορεί να αλλάξει την πόλη έχουμε τη δύναμη, τη γνώση και το σθένος να πάμε την πόλη μπροστά. Όμως πρέπει να καταλάβουμε ότι το πολιτικό διακύβευμα δεν είναι να δώσουμε μόνο τεχνοκρατικές λύσεις στα προβλήματα της ζωής μας αλλά να μιλήσουμε για τις λύσεις που βρίσκουμε παντού ανάμεσά μας, μέσα στην Αθηναϊκή κοινωνία. Να δώσουμε δηλαδή φωνή και βήμα στις λύσεις που εκφράζουμε όλοι εμείς οι Αθηναίοι στην καθημερινότητά μας. Πολύ συχνά είναι οι πιο καλές, οι πιο απλές και οι πιο φθηνές.
Δυστυχώς, από τις επαφές μου με τα κόμματα του χώρου μας στην Ευρώπη βλέπω ότι η επέλαση της λαϊκίστικης δεξιάς οδηγεί τα κόμματα να φεύγουν ψηλά και δεξιά. Μακριά δηλαδή από τον κόσμο και μακριά από τις αξίες μας. Και αυτό διότι διάφορες τάσεις μέσα στους χώρους μας πιστεύουν ότι η μάχη στην πολιτική δεν είναι μεταξύ της Δεξιάς και της Αριστεράς αλλά μεταξύ του «λαϊκισμού» και της «σοβαρότητας». Και ότι σε αυτή τη μάχη πρέπει να συμπλεύσουν με τη «σοβαρή» δεξιά, συγκροτώντας κοινό μέτωπο απέναντι στο δεξιό λαϊκισμό που συνέχεια κερδίζει δυνάμεις.
Στην πορεία οι τάσεις αυτές γίνονται «βασιλικότεροι του Βασιλέως». Αντί να ρωτήσουν, για παράδειγμα, «τι παγκοσμιοποίηση θέλουμε» τάσσονται αναφανδόν υπέρ. Αντί να ρωτήσουν «τι διακίνηση κεφαλαίου και αγαθών θέλουμε;», ακολουθούν χωρίς να αμφισβητούν. Αντί να ρωτήσουν «τι Ευρώπη θέλουμε», λένε «Ευρώπη να ‘ναι και ό,τι να ‘ναι». Και αντί να αναρωτηθούν «τι δημόσιο θέλουμε» έχουν γίνει μεγαλύτεροι εχθροί του κράτους από την Δεξιά. Χωρίς ευαισθησία στις φοβίες και τις ανησυχίες των δυνάμεων που μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
Το χειρότερο όμως είναι άλλο. Η όλο και μεγαλύτερη διάσταση ανάμεσα στη λαϊκή και κοινωνική μας βάση και τα πολιτικά στελέχη που θέλουν να την εκπροσωπήσουν. Γιατί καθώς οι δυνάμεις αυτές, της υποτιθέμενης, «σοβαρότητας», είναι μειοψηφικές στο χώρο μας, και προκειμένου να επιβάλουν τις απόψεις τους, μπαίνουν σε διαδικασίες που ζημιώνουν κατάφωρα τη Δημοκρατία. Δυστυχώς, έτσι καταλήγουμε, κόντρα στις πιο θεμελιακές μας αξίες, σε σοσιαλδημοκρατικά κόμματα μεν, που έχουν όμως ξεκάθαρα ελιτίστικο κι αντιδημοκρατικό χαρακτήρα και πρακτικές. Και έτσι δημιουργείται ένα τεράστιο χάσμα μεταξύ ηγεσίας και βάσης. Αυτό το χάσμα, οδηγεί, τον κόσμο μας στο λαϊκισμό. Κάποιοι λένε «Αυτό είναι αναγκαίο κακό». Αλλιώς θα βάλουμε το λαϊκισμό μέσα στο σπίτι μας». Λάθος! Αυτή η προσέγγιση δείχνει παραίτηση!
Πιστεύω βαθιά ότι η απάντηση στον λαϊκισμό δεν είναι λιγότερη Δημοκρατία, αλλά περισσότερη. Παντού. Μέσα στα κόμματα. Μέσα στην κοινωνία μας. Στο κράτος. Στην αυτοδιοίκηση. Στην καθημερινότητά μας. Στην προεκλογική μας εκστρατεία. Γιατί; Διότι η δημοκρατία δίνει αξία. Αξία στον καθένα από εμάς, στο έργο μας, στην προσφορά μας, στην προσωπικότητά μας. Η δημοκρατία μας κάνει κυρίαρχους του εαυτού μας. Και τίποτα δε μας οδηγεί περισσότερο στην παραίτηση και το λαϊκισμό από την αίσθηση ότι τη ζωή μας ορίζει άλλος.
Όμως αυτό συνεπάγεται περισσότερη δουλειά από όλους όσοι θέλουν να ηγηθούν. Σημαίνει πορεία στο δρόμο, σημαίνει να λιώσεις παπούτσια, σημαίνει να πας εκεί που σήμερα φωλιάζει η Χρυσή Αυγή και να μην φοβηθείς να την αντιμετωπίσεις κατάματα και πολιτικά. Σημαίνει να μην σηκώνουν το πολιτικό βάρος της καθημερινής αντιπαράθεσης με το λαϊκισμό μεμονωμένοι πολιτικοί, αλλά όλοι μας.
Αυτός είναι και ακριβώς ο λόγος για τον οποίο αποφάσισα να είμαι υποψήφιος για το Δήμο των Αθηναίων και να οργώσω την Αθήνα πριν θέσω τις προτεραιότητες που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Ξεκίνησα τη δουλειά πολύ πριν ανακοινώσω. Μέσα σε απορριμματοφόρα. Νύχτα στην Ομόνοια με τα συνεργεία καθαρισμού. Στους βρεφονηπιακούς και τα κέντρα υγείας. Τα συσσίτια και τον κόμβο αλληλεγγύης. Για να δω που έρχεται σε επαφή ο Δήμος με τον Αθηναίο. Και που δεν έρχεται. Αμέσως μετά την ανακοίνωση ξεκίνησα τις επαφές σε κάθε γειτονιά. Για να ακούσω κάθε παράπονο. Κάθε πρόβλημα. Αλλά και κάθε λύση που απλόχερα μου πρόσφεραν οι Αθηναίοι. Και θα συνεχίσω μέχρι το τέλος.
Τώρα είμαστε με τις μηχανές στο φουλ και τα μανίκια σηκωμένα, προκείμενου να ολοκληρώσουμε το συντομότερο δυνατό τις προγραμματικές μας προτάσεις. Προτάσεις που θα συνθέσουν ό,τι ακούσαμε με τη γνώση, άποψη, εμπειρία, και νεωτερική ματιά για τα ζητήματα αιχμής στην πόλη μας, που θα ακούσουμε σε εκδηλώσεις σαν και αυτή.
Θα ήθελα εδώ όμως να τονίσω ένα σημείο. Το πόσο, ιδιαίτερα στην τοπική αυτοδιοίκηση σήμερα, οι επιλογές είναι, στην ουσία τους, βαθιά πολιτικές. Όποιος βρεθεί στην ηγεσία του Δήμου της Αθήνας μετά τις εκλογές θα πάρει κρίσιμες για το μέλλον της πόλης αποφάσεις, και θα το πράξει πατώντας στην ιδεολογία του. Μην πάμε μακριά. Η συντηρητική λογική θα πει «μόνο οι ιδιώτες θα δώσουν λύση στα σκουπίδια». Η προοδευτική λογική θα πει «δεν θέλω σκουπίδια». Θα πει «μηδέν σκουπίδια, διαλογή στην πηγή». Όπως και το τι θα αποφασίσουμε στην Αθήνα για μια σειρά ζητημάτων πρώτης γραμμής.
Για το πώς, για παράδειγμα, θα διασφαλίσουμε την ασφάλεια του πολίτη. Πώς θα αναπτύξουμε τουριστικά την πόλη. Για το ποια επιχειρηματικότητα θα προκρίνουμε, και πώς θα την κινητοποιήσουμε. Για το ποιους τομείς θα στηρίξουμε και θα χρηματοδοτήσουμε και πώς στην καθημερινή μας δράση. Για το αν θα αξιοποιήσουμε την κοινωνική οικονομία και θα συνεργαστούμε ευρέως και ειλικρινώς με τους φορείς της και θα τους δώσουμε χώρο στη ζωή της πόλης. Για το πώς θα διεκδικήσουμε αρμοδιότητες από το κεντρικό κράτος και ποιες θα είναι αυτές. Για το σε ποια κατεύθυνση θα αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες μιας έξυπνης και ψηφιακής πόλης. Για το πώς ο Πολιτισμός θα γίνει κομμάτι της ζωής μας σε κάθε μας έκφραση.
Όλα αυτά είναι βαθιά πολιτικά θέματα. Και έχουν ιδεολογικό χρώμα. Για εμάς επομένως, είναι πολύ σημαντικό όλες οι προγραμματικές μας επιλογές να πατάνε και να διαπνέονται από δύο βασικές, βαθύτατα πολιτικές τοποθετήσεις:
Πρώτον, ότι χωρίς την ενεργοποίηση των πολιτών, την καθημερινή τους συμμετοχή και τη θεσμοθέτηση κατά περίπτωση μεθόδων και θεσμών διαβούλευσης και άμεσης δημοκρατίας, η μεγάλη αλλαγή που ονειρευόμαστε για τη δημαρχία των Αθηναίων δεν μπορεί να γίνει. Χρειαζόμαστε όσο ποτέ άλλοτε μια συμμαχία με τους πολίτες. Και για την καλύτερη καθημερινή λειτουργία της πόλης, και για να στηρίξουν και ν’ αγκαλιάσουν την προσπάθεια μας για τις δύσκολες αλλαγές που είναι απαραίτητο να κάνουμε.
Δεύτερον, ότι χρειάζεται να δούμε από την αρχή όλη την διάρθρωση, δομή και λειτουργία των υπηρεσιών του Δήμου, ώστε να ανασυσταθούν γύρω από την καθημερινότητα και τις ανάγκες του πολίτη, και οι δημότες της Αθήνας να απολαμβάνουν μια ολοκληρωμένη εμπειρία και να εισπράττουν ένα ολοκληρωμένο αποτέλεσμα. Συναρμοδιότητες, κενά, επικαλύψεις, αργές διαδικασίες που απαξιώνουν τόσο εμάς τους Αθηναίους, όσο και τα στελέχη και τους εργαζόμενους στον δήμο που παλεύουν καθημερινά, είναι για εμάς ζητήματα αιχμής που θ’ αντιμετωπιστούν από την πρώτη κιόλας μέρα.
Κι εκεί θα είναι ιδιαίτερα σημαντική η συνεργασία των ίδιων των ανθρώπων που στελεχώνουν όλα αυτά τα χρόνια το Δήμο. Γιατί, όπως δεν θα κουραστώ ποτέ να επαναλαμβάνω, όταν δώσεις αξία στους ανθρώπους μπορείς να τους ζητήσεις να κάνουν θαύματα. Και θα τα κάνουν. Όταν τους εμπνεύσεις, ότι το έργο ή το λειτούργημά τους μπορεί να αλλάξει την ζωή όλων μας, θα του προσδώσουν και οι ίδιοι μεγαλύτερη αξία. Και όταν είσαι έτοιμος να συνεργαστείς με άλλους για να βρεις και να αναδείξεις αξία εκεί που όλοι πιστεύουν ότι δεν υπάρχει, είναι αμέτρητες οι ευκαιρίες που μπορείς να δημιουργήσεις. Με λίγα λόγια, όταν έχεις τη δύναμη να δείξεις εμπιστοσύνη στους ανθρώπους γύρω σου, δεν υπάρχει τέλος στην εμπιστοσύνη που θα εισπράξεις. Αυτό σημαίνει να πιστεύεις στον Άνθρωπο και να βάλεις τον άνθρωπο στο επίκεντρο της πολιτικής σου.
Η Αθήνα βρίσκεται σ’ ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Από την μια οι δυνάμεις που πιστεύουν στον Άνθρωπο. Τον δημότη, τον Αθηναίο που επέλεξε αυτή την πόλη για να ζήσει, να εργαστεί ή να ψάξει για δουλειά, αυτόν που αποφάσισε να μεγαλώσει εδώ τα παιδιά του. Στον εργαζόμενο στον δήμο, αλλά και σε όλους εκείνους τους εργαζόμενους στην κοινωνία των πολιτών που σήμερα πλαισιώνουν το έργο του.
Και από την άλλη; Μια ομάδα που βλέπει την Αθήνα σαν φέουδο. Μια ομάδα που νομίζει ότι η Αθήνα της ανήκει. Και δεν μιλάω για τα κοινότοπα συνθήματα που πλαισιώνουν την εκστρατεία τους. Μιλώ για ένα σκληρό σύστημα που έχει βρει στο Αθήνα Ψηλά την ευκαιρία να αναβιώσει ό,τι έφερε την Αθήνα στα τάρταρα της οικονομικής καταστροφής.
Ένα σύστημα που επαναλαμβάνει εύκολες, συντηρητικές, αλλά βαθιά αντιδημοκρατικές λύσεις. Ό,τι δεν δουλεύει, το κλείνουμε. Δεν δουλεύει η ΕΡΤ, την κλείνουμε. Δεν δουλεύει η δημοτική αστυνομία; Την κλείνουμε. Έχει γίνει πηγή ανομίας το Πολυτεχνείο; Να γίνει Μουσείο. Η εύκολη λύση. Απλά μεταφέρουμε το πρόβλημα αλλού.
Και μετά; Να κλείσουμε και τα δικαστήρια διότι αργούν; Τις εφημερίδες διότι δεν μας στηρίζουν; Μετά τι; Το δύσκολο δεν είναι να κλείνεις πράγματα. Το δύσκολο είναι να τα κρατάς ανοιχτά και να τα κάνεις να δουλέψουν. Οτιδήποτε άλλο είναι ήττα της κοινωνίας μας, είναι συνθηκολόγηση.
Προσωπικά αρνούμαι να συνθηκολογήσω. Διότι βλέπω παντού γύρω μου Αθηναίους που αρνούνται να συνθηκολογήσουν.
Θα αφήσουμε λοιπόν τα συστήματα να μας πάνε πίσω ή θα κοιτάξουμε μπροστά; Μπορεί η Αθήνα σήμερα να κουβαλάει περισσότερο από κάθε άλλη πόλη της Ελλάδας τις πληγές της οικονομικής και μεταναστευτικής κρίσης. Όμως δεν έχει συνθηκολογήσει. Κοιτάζει το αύριο και χτίζει. Νέα ρεύματα πολιτισμού βρίσκουν εδώ σπίτι. Νέα ρεύματα τουρισμού κρατούν την οικονομία μας να ελπίζει. Και μαζί της όλοι όσοι πιστεύουμε ότι οι καλύτερες της μέρες είναι ακόμα μπροστά της.
Σε αυτή την προσπάθεια, να διαμορφώσουμε το μέλλον μας εμείς, οι Αθηναίοι, θα σας χρειαστούμε όλους δίπλα μας. Κάθε ημέρα, και κάθε στιγμή. Και γι’ αυτό όλη η δουλειά που εσείς έχετε ήδη κάνει, όλη αυτή η συγκεντρωμένη γνώση και εμπειρία, είναι πραγματικά πολύτιμες.
Σταθείτε στο πλευρό μας, και θα φέρουμε στην πόλη μας την μεγάλη αλλαγή που όλοι μας έχουμε ανάγκη. Γιατί όταν στεκόμαστε μαζί, ενωμένοι, δίπλα και μαζί με τον πολίτη, με πίστη στις αξίες και τις ιδέες μας, δεν υπάρχει κανείς και τίποτε που να μπορεί να μας γυρίσει πίσω».
