Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Τα ραντάρ μου «συλλαμβάνουν» ευαίσθητες κινήσεις προετοιμασίας των Ενόπλων Δυνάμεών μας σε διάφορες περιοχές της χώρας, αλλά δεν σκοπεύω να υπεισέλθω ιδιαιτέρως.
Ενημερώνω μόνο. Συνδυάζω, όμως, τη σιωπηρή αναβάθμιση του επιπέδου ετοιμότητας του Στρατού με την έκρυθμη κατάσταση που παρατηρείται στα νησιά του Αιγαίου εξαιτίας του Προσφυγικού. Δεν είναι αμελητέα υπόθεση. Η ενότητα λαού, Στρατού, Σωμάτων Ασφαλείας είναι εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση για να αντιμετωπίσουμε την επερχόμενη τουρκική πρόκληση. Οι όροι είναι ούτως ή άλλως αντικειμενικά δυσμενείς για εμάς, ας μην τους κάνουμε κι άλλο.
Τι παρατηρώ: Πρώτον, διεύρυνση του ψυχικού χάσματος -μην πω «σχίσματος»- μεταξύ κατοίκων των ακριτικών περιοχών και των Αθηνών. Αυτό άρχισε από τα βόρεια σύνορά μας δι’ ασήμαντον ποδοσφαιρικήν αφορμήν και εκτείνεται τώρα και στη νησιωτική μεθόριο. Μετά τους «Βούλγαρους» (έτσι φώναζαν τους κατοίκους της Μακεδονίας τα αθηναϊκά ΜΑΤ στο συλλαλητήριο του 2018 και «φίλαθλοι» στα γήπεδα ποδοσφαίρου του 2019), τώρα το μενού τους για τους κατοίκους των νησιών του Αιγαίου περιείχε τον χαρακτηρισμό «Γκασμάδες Τουρκόσποροι».
Οι αντιδράσεις ήταν εύλογες μεν, αλλά ξεπέρασαν κάθε όριο δε, ίνα επιβεβαιωθεί η από πολλού καιρού διατυπωθείσα εκτίμησή μας ότι με τις ψυχές των ανθρώπων δεν παίζεις – το αίσθημα της αποξένωσης της περιφέρειας από το κέντρο φουντώνει. Δεν ξανασυνέβη ποτέ πολίτες να «γαζώνουν» με καραμπίνες λεωφορεία των ΜΑΤ.
Αυτό είναι «στάση», και στην Αθήνα μόνο τρομοκράτες στη Χαριλάου Τρικούπη το έκαναν. Δεν ξανασυνέβη ποτέ εθνοφρουροί που μετέχουν στην παλλαϊκή άμυνα να επισκέπτονται τον ταξίαρχο στη Χίο για να του παραδώσουν τα όπλα τους σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Δεν ξανασυνέβη ποτέ κάτοικοι να εισβάλλουν σε ξενοδοχεία και να ξυλοκοπούν αστυνομικούς άνδρες των ΜΑΤ, που φέρουν στις στολές τους το εθνόσημο της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Όποιος έχει ζήσει στα σύνορα γνωρίζει άριστα ότι εκεί τυγχάνει καθολικής αποδοχής ένας κανόνας: ο σεβασμός του πολίτη προς τις Αρχές. Για να διαρραγεί και να «σπάσει» σε τέτοιο σημείο, κάποιοι πρέπει να προσπάθησαν πάρα πολύ. Αυτή είναι η πρώτη μεγάλη πηγή ανησυχίας. Το καταπεπτωκός ηθικό των πολιτών στα σύνορα.
Η δεύτερη εξίσου σημαντική πηγή ανησυχίας είναι η εικόνα αστάθειας που εξέπεμψε η κυβέρνηση στην πρώτη αληθινή διαχείριση κρίσης. Μόλις βρέθηκε για πρώτη φορά υπό καθεστώς πίεσης μακριά από την επικοινωνιακή ασφάλεια των Αθηνών. Δεν ξέρω ποιος αποφάσισε την επίταξη, δεν ξέρω ποιος αποφάσισε την αναβολή στην επίταξη, δεν ξέρω ποιος αποφάσισε να στείλει τα ΜΑΤ για να περιφρουρήσουν την επίταξη, δεν ξέρω ποιος γράφει τα non papers κατά του περιφερειάρχη Μουτζούρη (ο οποίος το καλοκαίρι του 2018 ενθαρρύνθηκε από τον τότε γραμματέα του κόμματος και από τον τοπικό βουλευτή Λέσβου της Ν.Δ. να κατέλθει ως αντάρτης υποψήφιος – μην κάνετε πως δεν τον ξέρετε), δεν ξέρω ποιος ενημερώνει το Μαξίμου ότι «ακραίοι» πρωταγωνιστούν στα επεισόδια, δεν ξέρω ποιος δεν επιτρέπει σε δημοσιογράφους δημόσιων ΜΜΕ να περιγράφουν τι γίνεται στον τόπο τους. Ξέρω, όμως, ένα: πως, στην πρώτη οργανωμένη αντίσταση σε σχέδιο της κυβέρνησης, τμήματα του κρατικού μηχανισμού απάντησαν στους πολίτες με βία, επιβολή, λογοκρισία, αυταρχισμό.
Δεν πάει έτσι, αγαπητοί. Η δημοκρατία είναι ένα πολίτευμα σχεδιασμένο για την πειθώ. Αλλά, από την πρώτη στιγμή που προέκυψε η σκέψη να περιοριστεί η διαχείριση στα νησιά, οι τοπικοί άρχοντές τους και ο κόσμος τους (που ψήφισε φανατικά Ν.Δ. στις εκλογές του 2019) αντιμετωπίστηκαν ως… ενοχλητική «μύγα». Χρειάστηκαν μεγάλες προσπάθειες στην αρχή της κρίσης για να γίνουν δεκτοί στο Μέγαρο Μαξίμου ο περιφερειάρχης και οι δήμαρχοι. Προ μηνός περίπου. Το αίτημά τους να ακουστούν αντιμετωπιζόταν από τότε ως επικοινωνιακό σόου και οι ίδιοι ως εχθροί.
Αλλά τα πράγματα στην πολιτική δεν λειτουργούν «γραμμικά», όπως ευστόχως δήλωσε προχθές ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Η αίσθηση της παντοδυναμίας, που προκύπτει από τις δημοσκοπήσεις, γρήγορα μεταλλάσσεται (έχει δείξει η Ιστορία) σε λανθασμένη ανάγνωση των δεδομένων, σε λανθασμένη εκτίμηση της κατάστασης και εν τέλει σε καταστροφική αλαζονεία μανδαρίνων. Το ζήτημα εν προκειμένω δεν είναι αν έχεις αποτελεσματική πολιτική – μπορεί και να έχεις πράγματι, έστω καθυστερημένα. Το ζήτημα είναι πώς «επιβάλλεις» την πολιτική σου. Με πειθώ ή με ξύλο και περιορισμό της ενημέρωσης, ο οποίος μάλιστα στην εποχή των social media είναι μάλλον μάταιος. Τα πάντα γίνονται γνωστά!
Ο δε προβληματισμός που αναπτύσσω δεν αφορά, μάλιστα, αυτήν καθεαυτήν την κρίση της Χίου. Με λούζει κρύος ιδρώτας σκεπτόμενος ότι ανάλογη διαχείριση θα μπορούσε να γίνει σε κρίση μεγαλύτερων διαστάσεων. Από πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας έως επεισόδιο στο Αιγαίο. Απαιτείται επανεκτίμηση της κατάστασης τώρα. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έδειξε καλά ανακλαστικά αποσύροντας τα ΜΑΤ, αλλά πρέπει να δει τι θα πράξει με τους ηρακλειδείς του.
Η εποχή ζητά μετριοπάθεια και όχι φανατισμό νεοφώτιστων, που, όταν δεν συμφωνεί η πραγματικότητα μαζί τους, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα. Που βαπτίζουν υβριστικώς τους κατοίκους του Αιγαίου «αγανακτισμένους». Που προσβάλλουν παλαιούς νεοδημοκράτες ως «ακραίους». Που αφαιρούν τον λόγο από αιρετούς. Η αντίληψη αυτή πρέπει να διαπεράσει συνολικώς την κυβέρνηση, την Κοινοβουλευτική Ομάδα, το κόμμα και το επιτελικό κράτος. Διότι με ανησυχία παρατηρώ στα κανάλια νεοεκλεγέντες πασοκογενείς βουλευτές να επιτίθενται σε φιλήσυχους συντηρητικούς πολίτες, που έχουν δώσει τη ζωή τους για την παράταξη (όχι, βεβαίως, για να τα ακούνε από πολιτικά μειράκια και νεοσσούς).
Διότι με ανησυχία πληροφορούμαι -άσχετο εκ πρώτης όψεως- ότι στην τελευταία Κεντρική Επιτροπή της Ν.Δ. απαγορεύτηκε σε «αιρετικό» μέλος, πρώην βουλευτή, να ομιλήσει, ενώ και η Εκτελεστική Γραμματεία του κόμματος εξελέγη χωρίς να στηθούν κάλπες. Οι κρίσεις, αγαπητοί, ξεπερνιούνται με δημοκρατία και συνεννόηση. Με σύνεση και μετριοπάθεια. Κάθε άλλη σκέψη θα έχει ολέθριες συνέπειες.
