Απάντηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη σε επίκαιρη ερώτηση της Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Κινήματος Αλλαγής, Φώφης Γεννηματά, στην «Ώρα του Πρωθυπουργού»
Η πιο αποτελεσματική ασπίδα προστασίας της Δημοκρατίας, κυρία Γεννηματά, είναι η απρόσκοπτη και ομαλή λειτουργία του Κοινοβουλίου. Χαίρομαι ιδιαίτερα που καθώς συμπληρώνεται ένας χρόνος από την ανάληψη της ευθύνης της διακυβέρνησης της χώρας, έχει αποκατασταθεί πλήρως η κοινοβουλευτική τάξη και η κοινοβουλευτική κανονικότητα, παρά τις αντιξοότητες που προέκυψαν λόγω του κορονοϊού. Βρίσκομαι τακτικά στη Βουλή να απαντώ σε ερωτήσεις στο πλαίσιο της Ώρας του Πρωθυπουργού. Έχουν ψηφιστεί, κύριε Πρόεδρε, συνολικά 81 νομοθετήματα αυτόν τον χρόνο και εκτιμώ ως ιδιαίτερα σημαντικό ότι στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, μέλη της κυβέρνησης, Υπουργοί και Υφυπουργοί, απάντησαν συνολικά σε 668 ερωτήσεις συναδέλφων Βουλευτών, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο τη διαδικασία του κοινοβουλευτικού ελέγχου.
Κυρία Γεννηματά, άκουσα με προσοχή τα ζητήματα τα οποία θέσατε. Τα ερωτήματα τα οποία αναπτύσσετε στην επίκαιρη ερώτηση την οποία καταθέσατε και βρίσκομαι σήμερα εδώ για να σας απαντήσω. Να απαντήσω αφενός αποδομώντας κατά την άποψή μου τη βασική σας επιχειρηματολογία, και να ανακοινώσω μια σειρά από πρόσθετα μέτρα ενίσχυσης της πραγματικής οικονομίας και κυρίως του κόσμου της εργασίας. Μέτρα τα οποία είχαμε προγραμματίσει και τα οποία είμαστε σε θέση να ανακοινώνουμε σήμερα, διότι έχουμε πια όλα τα δεδομένα στη διάθεσή μας για να μπορούμε να μιλάμε με συγκεκριμένα στοιχεία.
Να ξεκινήσω λέγοντας ότι σήμερα είναι πιστεύω μία καλή ημέρα, συνολικά για την ανάπτυξη στη χώρα, καθώς μετά από 19 χρόνια από την ημέρα που έκλεισε το παλιό αεροδρόμιο του Ελληνικού εκκινούν επιτέλους τα έργα για τη νέα επένδυση στο Ελληνικό, με την προοπτική δημιουργίας του μεγαλύτερου μητροπολιτικού πάρκου της χώρας, αλλά και μίας συνδυασμένης ανάπτυξης η οποία θα δημιουργήσει στην πλήρη της ανάπτυξη 80.000 θέσεις εργασίας.
Και θέλω να σας πω, το να φτάσουμε σε αυτό το σημείο δεν ήταν καθόλου αυτονόητο. Κάνοντας και εμείς τη δικιά μας αυτοκριτική, πρώτον να σας πω, ότι και εμείς είχαμε υποτιμήσει το βαθμό της συνθετότητας, της περιπλοκότητας, των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων και των προβλημάτων που κληρονομήσαμε από το παρελθόν. Όμως χάρη σε μία συστηματική και μεθοδική δουλειά όλων των συναρμοδίων Υπουργείων καταφέραμε να επιλύσουμε όλα τα εκκρεμή ζητήματα και σήμερα η επένδυση αυτή να ξεκινάει συμβολίζοντας το πέρασμα από την παλιά, «γκρίζα» Ελλάδα του χθες σε μια πιο φωτεινή, σε μια πιο αισιόδοξη ανάπτυξη του αύριο.
Το λέω αυτό διότι έχει ιδιαίτερη σημασία να εκκινούμε επενδύσεις εν μέσω της κρίσης του κορωνοϊού. Διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε, κυρία Γεννηματά, ότι μιλάμε για μία κρίση η οποία είναι εξωγενής και πρωτοφανής ως προς το μέγεθός της και ως προς την έντασή της. Αυτό φαίνεται συνέχεια στην κριτική της Αντιπολίτευσης, να το ξεχνάει. Βρεθήκαμε εδώ πέρα ως αποτέλεσμα ενός εξαιρετικά απρόοπτου γεγονότος. Ένα απρόοπτο γεγονός το οποίο θα βυθίσει την παγκόσμια οικονομία σε μία ύφεση αντίστοιχη της οποίας ο πλανήτης δεν έχει ζήσει από τη δεκαετία του ’30. Αυτό αντιμετωπίζουμε, λοιπόν, αυτή τη στιγμή. Αυτή είναι η πραγματικότητα την οποία καλούμαστε να διαχειριστούμε. Και προσπαθούμε -θα μιλήσω για αυτό στη συνέχεια- αυτή την ύφεση την εξωγενή να την κάνουμε όσο το δυνατόν πιο ήπια και ταυτόχρονα μέσα στην κρίση να θέσουμε τα θεμέλια για μία γρήγορη ανάκαμψη, όταν με το καλό βρεθεί το εμβόλιο κατά του κορονοϊού και αφήσουμε πίσω μας αυτή την υγειονομική περιπέτεια.
Έχουμε πει πολλές φορές, ότι το να επιχειρούμε να κάνουμε προβλέψεις για το ύψος της ύφεσης το 2020 είναι μία θεωρητική άσκηση. Άκουσα και εσείς να επικαλείστε διάφορα νούμερα προβλέψεων για το μέλλον. Εγώ το μόνο το οποίο μπορώ να σας πω είναι να μιλήσω με βάση τα δεδομένα τα οποία ήδη έχουμε. Ποια είναι τα δεδομένα τα οποία ήδη έχουμε και τα οποία δεν επιδέχονται αμφισβήτησης;
Πρώτον, ότι η ύφεση το πρώτο τρίμηνο του 2020 ήταν σημαντικά μικρότερη από την αντίστοιχη ύφεση στις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης: 0,9% έναντι 3,6%.
Δεύτερον, ότι το δίμηνο Μαρτίου – Απριλίου η βιομηχανική παραγωγή της χώρας μειώθηκε μεν κατά 7,4%, αλλά τέσσερις φορές λιγότερο -προσέξτε- από το μέσο ευρωπαϊκό όρο. Στην Ευρώπη κατρακύλησε η βιομηχανική παραγωγή, αυτούς τους δύο μήνες, κατά 27,7%.
Με άλλα λόγια η εθνική οικονομία τα πήγε σχετικά καλύτερα ή λιγότερο άσχημα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Γνωρίζουμε όμως ότι οι επιπτώσεις στην ανάπτυξη και στο δεύτερο και στο τρίτο τρίμηνο θα είναι επιπτώσεις δραματικές. Τα πράγματα θα πάνε πολύ άσχημα. Το ξέρουμε αυτό, δεν το κρύψαμε ποτέ. Άρα το να ερχόμαστε εδώ και να παρουσιάζουμε, με ενίοτε ρητορικές εξάρσεις μια δύσκολη κατάσταση στην πραγματική οικονομία δεν κάνετε τίποτα παραπάνω από το να περιγράφετε αυτό για το οποίο έχουμε μιλήσει πάρα πολλές φορές. Αυτή είναι η κατάσταση. Βιώνουμε μια πρωτοφανή οικονομική κρίση. Δεν το κρύψαμε ποτέ. Να έρθουμε εδώ πέρα να μιλήσουμε ουσιαστικά για το τι μπορούμε να κάνουμε για να την απαλύνουμε.
Τώρα, είδα ότι δεν επιμείνατε πολύ σε αυτό και νομίζω ότι καλά κάνατε, διότι το να επικαλείται κανείς την επιχειρηματολογία ότι η κρίση υπήρχε στη χώρα πριν τον κορονοϊό που είναι το βασικό επιχείρημα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, νομίζω και εσείς καταλαβαίνετε ότι δεν αντέχει σε καμία απολύτως κριτική, αμα δει κανείς τα αποτελέσματα της οικονομίας, τη βελτίωση της αξιοπιστίας της χώρας, το τι έγινε αυτό το 8μηνο πριν χτυπήσει ο κορονοϊός. Η καλύτερη απόδειξη πάλι, επιμένω σε αυτό, είναι το γεγονός ότι τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο η ελληνική οικονομία πήγαινε εξαιρετικά και για αυτό και τα τελικά στοιχεία του τριμήνου δεν ήταν τόσο άσχημα. Αυτή είναι η εξήγηση η οποία υπάρχει, οπότε τουλάχιστον ας συμφωνήσουμε σε αυτή την αίθουσα ότι αντιμετωπίζουμε μια κρίση η οποία είναι εξωγενής, αφορά στον κορονοϊό, η ελληνική οικονομία είχε μπει σε αναπτυξιακή τροχιά, δυναμική αναπτυξιακή τροχιά, πριν από την κρίση και τώρα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τις επιπτώσεις ενός γεγονότος του οποίου τα χαρακτηριστικά έχω ήδη περιγράψει.
Ως προς την απασχόληση. Λέτε ότι το πρώτο πεντάμηνο του 2020 μειώθηκαν οι θέσεις εργασίας κατά 250.000. Εδώ κάποιο λάθος πρέπει να έχει γίνει, διότι γνωρίζετε ότι στο μεγαλύτερο μέρος της συγκεκριμένης περιόδου, κυρία Γεννηματά, είχαν απαγορευτεί οι απολύσεις στις πληττόμενες επιχειρήσεις. Αλλά, επειδή αναζήτησα τα στοιχεία από την ΕΡΓΑΝΗ, τον Απρίλιο το ισοζύγιο προσλήψεων – απολύσεων ήταν θετικό. Τον Ιούνιο η ΕΡΓΑΝΗ κατέγραψε 37.568 περισσότερες προσλήψεις, 8.000 περισσότερες από πέρυσι. Περισσότερες από τις μισές αφορούν θέσεις πλήρους εργασίας. Ενώ έχει ενδιαφέρον να δει κανείς, θα επανέλθω και σε αυτό στη συνέχεια, τα στοιχεία το Γ.Ε.Μ.Η πώς δημιουργούνται επιχειρήσεις και να τα συγκρίνουμε με το τι συνέβαινε πριν από ένα χρόνο.
Για να δούμε λοιπόν λίγο τα στοιχεία δημιουργίας επιχειρήσεων, το τρίμηνο Δεκέμβριος ’19 – Φεβρουάριος ’20. Ακριβώς δηλαδή πριν χτυπήσει ο κορονοϊός. Εάν κάνετε τη σύγκριση χρόνο με το χρόνο, τι συνέβαινε πέρσι και τι συμβαίνει φέτος, είχαμε μία βελτίωση της τάξεως του 43%. Δημιουργήθηκαν 2.403 περισσότερες επιχειρήσεις και έκλεισαν 1.055 λιγότερες. Αυτή λοιπόν ήταν η κατάσταση πριν μας βρει ο κορονοϊός, και με στοιχεία τα οποία νομίζω ότι δεν επιδέχονται αμφισβήτησης.
Κοιτάξτε, δεν ισχυρίζομαι ότι στη φάση στην οποία βρισκόμαστε η οικονομία μπορεί να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. Αυτό είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να μας απασχολήσει στο άμεσο μέλλον, για αυτό και η κυβέρνηση συζητά να φέρει πιο μπροστά ένα καινοτόμο πρόγραμμα το οποίο θα επιδοτεί τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, πέραν της προσπάθειας την οποία κάνουμε αυτή τη στιγμή για να στηρίξουμε τις υφιστάμενες θέσεις εργασίας. Αλλά εδώ πέρα, αυτό το οποίο μέχρι στιγμής έχουμε καταφέρει, είναι να αποτρέψουμε μία απότομη αύξηση της ανεργίας, όπως αυτή παρατηρείται σε πολλές άλλες Ευρωπαϊκές χώρες και στην Αμερική είναι ακόμα χειρότερα τα πράγματα, όπου έχουν μια αγορά εργασίας η οποία είναι παντελώς ευέλικτη και παντελώς απορυθμισμένη, θα έλεγα.
Τι έχουμε κάνει εμείς, κυρία Γεννηματά, και μου κάνει εντύπωση που μας ασκείτε κριτική σε αυτό, ως ένα κόμμα το οποίο προέρχεται, ως ένα κόμμα το οποίο αυτοπροσδιορίζεται ως κεντροαριστερό. Το κράτος ανέλαβε το κόστος της μισθοδοσίας του ιδιωτικού τομέα. Αυτό έγινε. Αυτό θα έπρεπε κανονικά να είναι η φαντασίωση κάθε κεντροαριστερής κυβέρνησης. ΚΙ όμως ήρθε να το κάνει μία φιλελεύθερη κυβέρνηση, διότι έδωσε πάνω απ’ όλα έμφαση στην προστασία των θέσεων εργασίας και στο εισόδημα των εργαζομένων. Εδώ δεν συζητάμε ποιες είναι οι δεξιές, ποιες είναι οι αριστερές λύσεις. Η προστασία των ευάλωτων και κυρίως η προστασία της απασχόλησης, είναι η πρώτη μας προτεραιότητα και εκεί στρέψαμε όλο το βάρος της προσοχής μας.
Μας ασκείτε κριτική για το πρόγραμμα «Συν-Εργασία». Με μεγάλη ευκολία το χαρακτηρίσατε αποτυχημένο. Και αναρωτιέμαι γιατί άραγε, κυρία Γεννηματά; Και γιατί υιοθετείτε εσείς ειδικά -από άλλους το περίμενα από εσάς όχι όμως- το «μισή δουλειά, μισός μισθός»; Αλήθεια; Μισός είναι ο μισθός; Δεν το ξέρετε ότι δεν είναι μισός μισθός; Δεν ξέρετε ότι το πρόγραμμα «Συν-Εργασία» είναι δομημένο κατά τέτοιο τρόπο όπου δουλεύοντας κάποιος τις μισές ώρες παίρνει σχεδόν το 100% του μισθού του. Αν κάνω την αναγωγή δηλαδή στο πόσο πληρώνεται την ώρα πληρώνεται περισσότερα έχοντας πλήρη κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών. Αυτό είναι «μισή δουλειά – μισός μισθός»; Πάρτε το πίσω παρακαλώ. Από άλλους τα περιμένω. Από εσάς δεν το περιμένω. Περιμένω μία αντικειμενική αποτύπωση της πραγματικότητας.
Είχαμε όντως κάποια ζητήματα, που αφορούσαν τη συγκεκριμένη εγκύκλιο που καθόριζε τις λεπτομέρειες του προγράμματος «Συν-Εργασία». Κάτσαμε, πολύ μεθοδικά, με εργοδότες και εργαζόμενους και πιστεύω ότι πολλά από αυτά τα ζητήματα καταφέραμε να τα επιλύσουμε, έτσι ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε το πρόγραμμα «Συν-Εργασία» πιο ελκυστικό. Αλλά αναρωτιέμαι τι είναι καλύτερο τελικά; Να κλείσει τελείως μία επιχείρηση ή να μπορέσουμε να έχουμε ένα πρόγραμμα ορισμένου χρόνου, έκτακτων καταστάσεων το οποίο, ναι, δίνει μεγαλύτερη ευελιξία στις επιχειρήσεις να μπορέσουν να αναδιατάξουν το εργατικό τους δυναμικό για να ξεπεράσουν μία έκτακτη κρίση;
Ξέρετε, κυρία Γεννηματά, ποιος είναι ο δημιουργός τέτοιων προγραμμάτων; Το γνωρίζετε φαντάζομαι. Πότε έκαναν την εμφάνισή τους για πρώτη φορά αυτά τα προγράμματα στην Ευρώπη; Το ξέρετε φαντάζομαι. Δεν σας λέω κάτι καινούργιο. Είναι προγράμματα τα οποία για πρώτη φορά υλοποιήθηκαν από την Γερμανική Σοσιαλδημοκρατία, από τον Γκέρχαρντ Σρέντερ στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Αυτά είναι τα προγράμματα τα οποία ερχόμαστε και εφαρμόζουμε σήμερα.
Και τι κάνουμε στην ουσία. Να το εξηγήσω με πολύ απλά λόγια. Δίνουμε στις επιχειρήσεις πλήρη ευελιξία να μπορέσουν είτε να θέσουν το προσωπικό τους σε αναστολή, να πληρώνεται δηλαδή το προσωπικό από το κράτος -και φυσικά για τους εργαζόμενους στον τουρισμό αυτό σημαίνει διατήρηση της εργασιακής σχέσης, άρα δυνατότητα στη συνέχεια να ξαναμπούν στο Ταμείο Ανεργίας ώστε να μπορέσουν να επαναπροσληφθούν από το 2021- ή να αξιοποιήσουν με απόλυτη ευελιξία τις πρόνοιες του προγράμματος «Συν-Εργασία». Να μπορούν δηλαδή να αξιοποιούν περισσότερους εργαζόμενους μιας και θα έχουν λιγότερο τζίρο και με αυτό τον τρόπο οι εργαζόμενοι να έχουν καλύτερα εισοδήματα.
Αναρωτιέμαι δηλαδή σε αυτό το επιχείρημα ποια μπορεί να είναι η ανταπάντηση; Εσείς τι ακριβώς προτείνετε, εν πάση περιπτώσει; Διότι έκατσα και διάβασα με πολύ προσοχή, γιατί μου αρέσει να είμαι προετοιμασμένος για αυτές τις συζητήσεις, τι είναι αυτό το οποίο προτείνετε εσείς και δεν βρήκα μία πειστική εναλλακτική πρόταση για το πώς θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα ότι έχουμε επιχειρήσεις που έχουν πολύ λιγότερο τζίρο, κυρίως στον τουρισμό, οι οποίες δηλαδή χρειάζονται λιγότερους εργαζόμενους, και πρέπει να βρούμε έναν τρόπο αυτούς τους εργαζόμενους να τους καλύψουμε μέχρι να περάσει η μπόρα.
Λοιπόν, εν πάση περιπτώσει, αυτά τα προγράμματα είναι τα πιο δοκιμασμένα προγράμματα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Και έχουν κατεξοχήν μια κεντροαριστερή ιδεολογική προέλευση. Κατά συνέπεια προβληματίζομαι πάρα πολύ για το αν η κριτική σας έχει να κάνει με τη φιλοσοφία του προγράμματος ή αν έχει να κάνει με ηθικές πρόνοιες του προγράμματος. Αν μεν είναι το πρώτο, θα ήθελα να καταλάβω από πού μας ασκείτε κριτική. Θα μπορούσα κάλλιστα να δω μια κριτική που έρχεται από μια πιο «νεοφιλελεύθερη» προσέγγιση. Φαντάζομαι ότι δεν εισηγείστε αυτό. Αν τώρα η κριτική σας αφορά συγκεκριμένες πρόνοιες του προγράμματος «Συν-Εργασία», εδώ πέρα είναι ο Υπουργός, η Γενική Γραμματέας, να συζητήσουμε για το πώς το πρόγραμμα αυτό μπορεί να γίνει καλύτερο.
Όμως, επειδή έχουμε πει πολλές φορές ότι σε αυτή την κρίση κρατάμε πυρομαχικά για να μπορούμε να απαντάμε στις προκλήσεις των καιρών αλλά πρέπει να έχουμε και στη διάθεσή μας συγκεκριμένα δεδομένα, είμαι σήμερα στη θέση να ανακοινώσω μία ακόμα δέσμη μέτρων στήριξης του κόσμου της εργασίας και της πραγματικής οικονομίας, ύψους περίπου 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Θα έλεγα κυρία Γεννηματά ότι, επειδή μας λέτε ότι πάμε βλέποντας και κάνοντας, και βλέπουμε και κάνουμε. Αυτή είναι η απάντηση. Και βλέπουμε το τι γίνεται στην πραγματική οικονομία και προσαρμοζόμαστε. Τι κάνουμε λοιπόν;
Πρώτον, μηδενίζουμε την προκαταβολή φόρου για επιχειρήσεις των οποίων ο τζίρος του πρώτου εξαμήνου είναι κατά 35% λιγότερος από εκείνον του πρώτου εξαμήνου του 2019. Για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις η μείωση της προκαταβολής -και θα γίνουν συγκεκριμένες εξαγγελίες από το Υπουργείο Οικονομικών- θα κυμαίνεται από το 30% στο 70%. Κάνουμε και κάτι ακόμα όμως: Μηδενίζουμε την προκαταβολή φόρου για εποχικές επιχειρήσεις. Ποιες είναι αυτές; Είναι οι επιχειρήσεις οι οποίες καταγράφουν τουλάχιστον, προσέξτε, το 50% του τζίρου τους το τρίτο τρίμηνο του έτους. Όλες, δηλαδή, οι τουριστικές επιχειρήσεις δεν θα πληρώσουν φέτος προκαταβολή.
Και έχει ενδιαφέρον ότι εδώ πέρα μας ασκείτε κριτική για κάτι το οποίο είχαμε πει ότι θα κάνουμε. Είχαμε πει εδώ και δύο μήνες ότι θα κάνουμε παρέμβαση στην προκαταβολή φόρου. Εκεί δεχθήκαμε ομοβροντίες, κριτική. Είχαμε πει ότι θα το κάνουμε τον Ιούλιο. Δεν έχει κανένα νόημα εξάλλου, δεν έχει καταβληθεί η προκαταβολή φόρου. Γιατί τέτοιο άγχος; Γιατί τέτοια πρεμούρα; Νομίζω ότι αυτή η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι είναι μία αξιόπιστη κυβέρνηση και αυτά που λέει τα κάνει.
Επίσης, μισή προκαταβολή θα καταβάλουν και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δεν υπόκεινται σε ΦΠΑ. Συνολικά αυτό είναι μια παρέμβαση ύψους 1,5 δισεκατομμυρίου.
Δεύτερον, είδατε κυρία Γεννηματά που υιοθετούμε και κάποιες από τις προτάσεις σας, διότι πράγματι εγκαινιάζουμε και τρίτο κύκλο επιστρεπτέας προκαταβολής ύψους 1 δισεκατομμυρίου. Αυτή θα αφορά πλέον και για ατομικές επιχειρήσεις χωρίς εργαζόμενους και χωρίς ταμειακή μηχανή. Δηλαδή ανθρώπους σε εποχικά καταλύματα, σε δραστηριότητες του τουριστικού κλάδου. Θα καταβάλλεται με βάση το τζίρο Ιουνίου – Ιουλίου – Αυγούστου. Είναι μία σημαντική ένεση ρευστότητας, απολύτως αναγκαία για τις επιχειρήσεις οι οποίες θα προσπαθήσουν και προσπαθούν να κρατηθούν πάνω από το νερό και που χρειάζονται σήμερα αυτήν την ρευστότητα, την οποία -εκεί θα συμφωνήσω μαζί σας αλλά όχι ως προς την πλήρη διάσταση της κριτικής που ασκείτε- είναι μία ρευστότητα που συχνά δεν μπορούν να βρουν από το τραπεζικό σύστημα.
Θέλω να δώσω κάποια στοιχεία για το τι έχουμε κάνει μέχρι στιγμής με την επιστρεπτέα προκαταβολή. Θυμίζω ότι η δεύτερη φάση της θα πληρωθεί την επόμενη εβδομάδα. Μιλήσατε για τον τουρισμό, 7.000 επιχειρήσεις του τουρισμού θα πάρουν επιστρεπτέα προκαταβολή, θα καταβληθεί την επόμενη εβδομάδα. Εκατόν-είκοσι χιλιάδες επιχειρήσεις περίπου έχουν ωφεληθεί από την επιστρεπτέα προκαταβολή. Απασχολούν γύρω στους 300.000 εργαζόμενους.
Αν πάμε τώρα στα υπόλοιπα προγράμματα ρευστότητας, το υφιστάμενο πρόγραμμα επιδότησης των τόκων έχει ωφελήσει παραπάνω από 40.000 επιχειρήσεις και αυτές απασχολούν 320.000 εργαζόμενους. Και, μέχρι στιγμής, ο μηχανισμός του ΤΕΠΙΧ -για τον οποίο μας έχει ασκηθεί έντονη κριτική- έχει ωφελήσει 12.787 μικρομεσαίες επιχειρήσεις, έχοντας εκταμιεύσει συνολικά 1,7 δισ. Είναι περίπου το ύψος του προγράμματος όπως το είχαμε καθορίσει. Και περιμένουμε ακόμα τα απολογιστικά στοιχεία για το εγγυοδοτικό πρόγραμμα, για να μπορέσουμε να κλείσουμε αυτόν τον κύκλο παρέμβασης με στήριξη της ρευστότητας της πραγματικής οικονομίας.
Κοιτάξτε, εμείς έχουμε πει -αυτή η άσκηση έχει γίνει και από τον Υπουργό Οικονομικών και από τον Υπουργό Ανάπτυξης- σε εβδομαδιαία βάση παρακολουθούμε τις εκταμιεύσεις. Από τη στιγμή που το κράτος έρχεται και βάζει εγγύηση έχουμε την απαίτηση από την τράπεζα αυτές τις εγγυήσεις να τις αξιοποιήσουν και να στηρίξουν την πραγματική οικονομία. Και να στηρίξουν, ναι, και επιχειρήσεις οι οποίες είναι βιώσιμες αλλά αντιμετωπίζουν σήμερα ένα μεγάλο πρόβλημα ρευστότητας. Να κάνουμε τη διάκριση μεταξύ επιχειρήσεων που έχουν πρόβλημα ρευστότητας και επιχειρήσεων που έχουν πρόβλημα βιωσιμότητας.
Αλλά επιτρέψτε μου, κυρία Γεννηματά, το επιχείρημα ότι ο Έλληνας φορολογούμενος έχει ανακεφαλαιοποίησει τις τράπεζες τρεις φορές έχοντας πληρώσει δεκάδες δισεκατομμύρια. Τελευταία ανακεφαλαιοποίηση μέρες που είναι τώρα, για να μην ξεχνιόμαστε τι συνέβαινε σε αυτή τη χώρα πριν από πέντε χρόνια, αποτέλεσμα των τραγικών χειρισμών του Ιουλίου του 2015. Το γεγονός ότι έχουμε ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες δεν σημαίνει ότι οι τράπεζες έχουν τη δυνατότητα σήμερα να πάνε να δημιουργήσουν μία νέα γενιά κόκκινων δανείων. Διότι το μεγάλο πρόβλημα του τραπεζικού συστήματος παραμένουν τα κόκκινα δάνεια. Άρα προφανώς και θα υπάρχουν τραπεζικά κριτήρια στη χορήγηση των χρηματοδοτήσεων. Δεν φαντάζομαι ότι ισχυρίζεται κανείς κάτι διαφορετικό. Απλά έρχεται το κράτος, με ευρωπαϊκούς πόρους, προσθέτοντας την κρατική εγγύηση για να κάνει αυτή τη χρηματοδότηση πιο εύκολη, πιο βατή. Αλλά βέβαια μεγάλος αριθμός των επιχειρήσεων είναι επιχειρήσεις που ωφελήθηκαν, ωφελούνται και θα ωφεληθούν από την επιστρεπτέα προκαταβολή, η οποία συνολικά θα πλησιάσει σχεδόν τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ.
Μέτρο τρίτο. Επιδότηση κατά 60% από την πολιτεία όλων των εργοδοτικών εισφορών στο Πρόγραμμα «Συν-Εργασία». Επεκτείνεται και για τον Αύγουστο και για το Σεπτέμβριο και για τον Οκτώβριο, περίπου 600 εκατομμύρια.
Μέτρο τέταρτο. Οι εποχικές επιχειρήσεις, οι επιχειρήσεις του τουρισμού δηλαδή όπως τις ορίσαμε πριν. Και θέλω να τονίσω, αυτός είναι ένας ad hoc ορισμός της εποχικότητας. Ορίζουμε ως εποχική επιχείρηση, το επαναλαμβάνω, επιχειρήσεις που κάνουν τουλάχιστον το 50% του τζίρου τους στους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο. Δεν θα πληρώσουν καθόλου εργοδοτικές εισφορές για το τρίμηνο Ιούλιος – Αύγουστος – Σεπτέμβριος. Είναι άλλα 600 εκατομμύρια.
Πέμπτο μέτρο. Επεκτείνεται η δυνατότητα αναστολής της σύμβασης των εργαζομένων σε όλο το φάσμα των επιχειρήσεων του τουρισμού. Είναι κάτι το οποίο αφορά πάρα πολλούς απασχολούμενους σε ξενοδοχεία, εποχικά καταλύματα, τουριστικά γραφεία, σε όλο το εμπόριο των τουριστικών ειδών, τα καταστήματα δηλαδή, τα ωραία καταστήματα που είδα στη Σαντορίνη, τα οποία ζουν ας το πούμε αποκλειστικά από τον τουρισμό. Και αυτά εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία. Γιατί το κάνουμε αυτό; Για τον απλούστατο λόγο ότι πρέπει να δώσουμε στις επιχειρήσεις την πλήρη δυνατότητα να αποφασίσουν οι ίδιες σε τι ποσοστό θέλουν να βάλουν εργατικό προσωπικό σε αναστολή και σε τι ποσοστό θέλουν να χρησιμοποιήσουν τη «Συν-Εργασία». Αλλά το πρόγραμμά μας δεν αφήνει κανέναν ακάλυπτο. Όσο δε για τα επιδόματα ανεργίας, αυτά έχουν παραταθεί -όπως γνωρίζετε- και ο σκοπός μας είναι να στηρίξουμε σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία και τους ανέργους οι οποίοι προφανώς έχουν μεγάλη δυσκολία να ξαναμπούν στην αγορά εργασίας όταν έχουμε μια τέτοια βαθιά οικονομική κρίση.
Κυρία Γεννηματά, κλείνω λέγοντάς σας ότι καθώς βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά κανένα πρόγραμμα δεν μπορεί να είναι στατικό. Έχουμε πει πάρα πολλές φορές -και δεν θα κουραστούμε να το λέμε- ότι οι παρεμβάσεις μας είναι δυναμικές, ότι έχουμε φυλάξει πυρομαχικά για να μπορούμε να τα αξιοποιούμε όταν είμαστε σίγουροι ότι έχουμε τη δυνατότητα να το κάνουμε και όταν το επιτάσσουν οι περιστάσεις.
Θέλω να θυμίσω ότι καθ΄ όλη τη διάρκεια της κρίσης το κράτος ενίσχυσε τα ταμειακά του διαθέσιμα. Δώσαμε εξάμηνα έντοκα γραμμάτια με επιτόκιο 0,13% όταν στις αρχές Ιουνίου είχαμε βγει με 0,25%. Εκδώσαμε 10ετές ομόλογο μέσα στην κρίση με κόστος δανεισμού 1,57%. Σήμερα ήδη το 10ετές -δεν το είδα πού είναι σήμερα- αλλά είναι κάτω από το 10ετές της Ιταλίας, λίγο πάνω από το 1%. Όλα αυτά είναι πράγματα που θα φάνταζαν αδιανόητα πριν από ένα χρόνο.
Όμως, και θέλω να το ξαναπώ, δεν υποτιμώ το μέγεθος της κρίσης. Η κρίση είναι βαθιά και είναι επώδυνη, κυρίως για τον κόσμο της εργασίας. Θα είμαστε πάντα εδώ να συζητήσουμε δημιουργικά με την αντιπολίτευση, να αντιπαρατεθούμε ιδεολογικά, γιατί αυτή είναι η δουλειά μας και να ενσωματώσουμε στην επιχειρηματολογία τη δική μας και στα μέτρα τα οποία θα πάρουμε, οποιαδήποτε δημιουργική και παραγωγική πρόταση έρχεται καλόπιστα από την αντιπολίτευση. Είναι κάτι το οποίο πιστεύω το έχουμε αποδείξει καθ΄ όλη τη διάρκεια της θητείας αυτής της κυβέρνησης και είναι κάτι το οποίο θα κληθούμε να το ξανακάνουμε και σε ένα εμβληματικό νομοσχέδιο, το οποίο θα έρθει προς συζήτηση την επόμενη εβδομάδα στη Βουλή, στην Ολομέλεια δηλαδή, και αφορά τις δημόσιες συναθροίσεις.
Στο νομοσχέδιο αυτό θέλουμε να ακούσουμε τις προτάσεις σας. Βλέπω τον κύριο Καμίνη, ο οποίος υπήρξε ο πρωτεργάτης αυτής της πρωτοβουλίας όταν ήταν Δήμαρχος της Αθήνας και γνώριζε απόλυτα το αυτονόητο: Ότι κανένα δικαίωμα δεν είναι δικαίωμα όταν δεν είναι οριοθετημένο μέσα σε ένα πλαίσιο και ότι τα δικαιώματα αυτού που διαδηλώνει, θα πρέπει να σέβονται και τα δικαιώματα του μαγαζάτορα, του πολίτη αυτής της πόλης, ο οποίος ταλαιπωρείται μονίμως και συστηματικά από πολύ μικρές πορείες που διαταράσσουν πλήρως την κοινωνική ζωή. Και θέλαμε το νομοσχέδιο αυτό να έρθει προς συζήτηση, αυτός ήταν και ο λόγος που καθυστερήσαμε, δεν θέλαμε να συζητηθεί με μειωμένο αριθμό βουλευτών. Τώρα που η Βουλή επανέρχεται σε κανονικούς ρυθμούς, φέρνουμε το νομοσχέδιο προς ψήφιση και θα ήθελα πραγματικά να βρούμε σε αυτό ένα πεδίο συνεννόησης. Έχουμε αποδείξει ότι έχουμε όλη τη διάθεση να μπορέσουμε να συζητήσουμε και να ενσωματώσουμε και δικές σας δημιουργικές προτάσεις.
Αυτό, τονίζω, προϋποθέτει μια ματιά στα πράγματα που δεν θα στηρίζεται στην καταστροφολογία, στη στείρα αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση και πάντως δεν θα προσπαθεί να ξανακάνει μία αντιπολίτευση πάνω σε μαγκάλια και συσσίτια και μία εικόνα μιας χώρας η οποία ανήκει οριστικά στο παρελθόν. Εύχομαι και ελπίζω να μην είναι αυτό το επίπεδο του διαλόγου σε αυτό το Κοινοβούλιο. Με εσάς, τουλάχιστον, είμαι σίγουρος ότι θα μπορούμε να κάνουμε μία ουσιαστική, ποιοτική αντιπαράθεση, η οποία θα αφήσει πίσω της μία φρασεολογία και έναν τρόπο έκφρασης πολιτικού λόγου που πιστεύω ότι ανήκει πια οριστικά στο παρελθόν.
Σας ευχαριστώ.
Δευτερολογία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη σε επίκαιρη ερώτηση της Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Κινήματος Αλλαγής, Φώφης Γεννηματά, στην «Ώρα του Πρωθυπουργού»
Να προσθέσω στην επιχειρηματολογία σας, κύριε Πρόεδρε, ότι και οι Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, οι οποίες εκδόθηκαν από την Κυβέρνηση, λαμβάνοντας υπόψη την κατεπείγουσα κατάσταση την οποία κληθήκαμε να διαχειριστούμε, ήρθαν προς κύρωση στο Κοινοβούλιο κατά μέσο όρο μέσα στις 10 ημέρες, μη εξαντλώντας τα χρονικά περιθώρια τα οποία δίνει το Σύνταγμα. Έτσι ώστε να υπάρξει και η τυπική νομοθετική νομιμοποίηση σε αυτό το έκτακτο εργαλείο το οποίο αναγκαστήκαμε να χρησιμοποιήσουμε για λόγους που όλοι αντιλαμβάνεστε.
Κυρία Γεννηματά, πρέπει να σας πω ότι παρακολουθώ πάντα με ενδιαφέρον αυτή την έντονα κριτική διάθεση την οποία έχετε απέναντι στην παράταξή μας, αλλά δεν μπορώ να ξεχάσω ότι συνυπήρχαμε ως Υπουργοί και ήσασταν Υπουργός στην κυβέρνηση του κυρίου Σαμαρά. Τότε δεν τα λέγατε όλα αυτά. Ξαφνικά τα έχετε θυμηθεί, με μία μικρή καθυστέρηση. Οπότε καλό είναι όταν κάνουμε άλματα στο παρελθόν, να μην παρακάμπτουμε ολόκληρες περιόδους.
Ναι, ήμασταν μαζί στην ίδια κυβέρνηση, όντως, θυμάμαι με τι δυναμισμό δεν προχωρήσατε όλο το μεταρρυθμιστικό έργο στο Υπουργείο Άμυνας. Αλήθεια είναι. Και πώς μπλοκάρατε πλήρως την εξυγίανση της αμυντικής βιομηχανίας για να μας κληρονομήσετε μία σειρά από προβλήματα, τα οποία χρειάζεται τώρα να λύσουμε. Όντως, ναι. Αλλά εν πάση περιπτώσει, αν τα πιστεύατε αυτά, θα μπορούσατε κάλλιστα να μην συμμετέχετε στην κυβέρνηση αυτή. Πάνω από όλα το αξίωμα όμως.
Και μία υφολογική παρατήρηση. Ξέρετε, ήμουν πολύ ήπιος στην πρώτη μου τοποθέτηση και νομίζω ότι σας αντιμετώπισα με την υπευθυνότητα και τη σοβαρότητα που σας αξίζει. Το να ανεβάζετε τα decibel δεν σας καθιστά κατ’ ανάγκη πιο υπεύθυνους.
Η αναφορά μου σε «μαγκάλια» και σε «συσσίτια» προφανώς δεν ήταν αναφορά σε εσάς. Νομίζω το καταλάβατε, το κατάλαβε όλη η αίθουσα, ότι δεν αναφερόμουν σε εσάς. Αναφερόμουν σε άλλους. Το ζήτημα είναι να μην γίνετε εσείς σαν τους άλλους, σαν και αυτούς. Αυτή είναι η ευχή μου, η ελπίδα μου. Βέβαια, δεν θα σας υποδείξω εγώ πώς θα κάνετε την αντιπολίτευση. Η ευχή και η ελπίδα μου είναι να μην επιστρέψουμε σε αυτού του είδους την αντιπολίτευση, την οποία ο τόπος πλήρωσε πολύ ακριβά. Εξάλλου το 2020 -όπως έχουμε πει πολλές φορές- δεν είναι 2015 και η Ιστορία επαναλαμβάνεται ενίοτε ως φάρσα.
Έρχομαι τώρα στις επισημάνσεις σας. Πάλι δυσκολεύομαι να αντιληφθώ πού είναι η συγκεκριμένη σας κριτική ως προς τα μέτρα τα οποία έχουμε πάρει. Άκουσα μια κριτική συγκεκριμένη ως προς το πρόγραμμα «Συν-Εργασία», η οποία λέει ότι θα χάσει ο εργαζόμενος το 20%. Το 8% θα χάσει μετά από φόρους και εισφορές, για να δουλεύει το μισό χρόνο. Και ναι, αυτό το οποίο καλούμαστε να κάνουμε είναι να επιμεριστούμε με έναν τρόπο δίκαιο το βάρος μιας έκτακτης κρίσης. Πρώτη ευθύνη έχει το κράτος, αμέσως μετά έχει ευθύνη ο επιχειρηματίας και τελευταίος έχει ευθύνη ο εργαζόμενος σε αυτή την προσπάθεια την οποία κάνουμε.
Αν πιστεύετε, όμως, ότι με κάποιο μαγικό ραβδί μπορούμε να κρατήσουμε ακέραια όλα τα εισοδήματα σε μια οικονομία η οποία θα υποστεί μια βαθιά ύφεση, τότε ζείτε σε άλλο πλανήτη, κυρία Γεννηματά. Λυπάμαι πραγματικά, διότι αυτό είναι κάτι το οποίο είναι παντελώς ανέφικτο, δεν το έχει καταφέρει καμία χώρα και δεν θα μπορέσουμε να το καταφέρουμε και εμείς. Θα σας έλεγα ότι ως προς την προτεραιότητα που δίνουμε στη στήριξη του κόσμου της εργασίας είμαστε μπροστά και πάνω από μέτρα τα οποία πήραν πολλές άλλες χώρες.
Και εν πάση περιπτώσει, επειδή εμένα δεν μου αρέσουν οι ταμπέλες -και είδα ότι εξανίσταστε όταν επικαλούμαι τη σοσιαλδημοκρατία- δεν είπα προς Θεού ότι η κυβέρνηση αυτή έγινε σοσιαλδημοκρατική και ούτε αυτό πρεσβεύουμε. Είμαστε μια κεντροδεξιά, φιλελεύθερη κυβέρνηση. Δεν διεκδικούμε εισπήδηση στο δικό σας ιδεολογικό χώρο. Όμως μια κεντροδεξιά φιλελεύθερη κυβέρνηση αντιλαμβάνεται απόλυτα ότι ο ρόλος του κράτους πρέπει να είναι παρεμβατικός όταν υπάρχει μεγάλη ανάγκη και δεν πρέπει να είναι παρεμβατικός εκεί που ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να ρυθμίζει πολύ καλύτερα τα του οίκου του. Και αυτό κάναμε αυτή τη στιγμή.
Και αν αυτό ενοχλεί κάποιους οι οποίοι είχαν χτίσει στερεότυπα στο μυαλό τους για το τι είναι αυτή η Νέα Δημοκρατία, μια δήθεν κακιά, νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση, η οποία ενδιαφέρεται μόνο για τους λίγους και τις ελίτ και δυστυχώς αυτό το οποίο κάνουμε έρχεται σε σύγκρουση με αυτή την εικόνα, αυτό δεν είναι δικό μας πρόβλημα. Είναι πρόβλημα αυτών που επιλέγουν να μας ασκήσουν αυτή την άστοχη κριτική.
Έχω πει πολλές φορές και θα το επαναλάβω και σήμερα: Το πρώτο μας μέλημα κατά την διάρκεια αυτής της κρίσης είναι να προστατεύσουμε θέσεις εργασίας και εισόδημα εργαζομένων και ειδικά στον τουρισμό. Ειδικά στον τουρισμό το πρώτο μας μέλημα είναι να κρατηθεί ο παραγωγικός ιστός του τουρισμού ζωντανός, να μην κλείσουν ξενοδοχεία, να μην απολυθούν μόνιμα εργαζόμενοι. Ναι, θα υπάρχει μία απώλεια στο εισόδημα, βεβαίως θα υπάρχει μία απώλεια στο εισόδημα, αλλά δεν θα υπάρχει απώλεια στη σχέση εργασίας και αυτό είναι το πιο σημαντικό. Ώστε αυτοί οι άνθρωποι, όταν με το καλό ο τουρισμός ανακάμψει και πάλι το ’21, να μπορούν να προσληφθούν με τους ίδιους όρους με τους οποίους θα δούλευαν κανονικά το 2020 εάν δεν μας είχε χτυπήσει αυτή η πρωτοφανής κρίση.
Και έχει ενδιαφέρον, διότι μας ασκήσατε κριτική γιατί προσαρμόζουμε το πρόγραμμά μας. Εδώ στις δικές σας ανακοινώσεις: «όρθια κοινωνία, ζωντανή οικονομία, 7 προτάσεις», στις 6/4, ενδιάμεσο πρόγραμμα «όρθια κοινωνία, ζωντανή οικονομία», προτάσεις στις 14/5. Εσείς επικαιροποιείται τις δικές σας προτάσεις και εμείς επικαιροποιούμε τις δικές μας, είναι απολύτως αυτονόητο, άρα μην μας ασκείτε κριτική όταν και εσείς ακριβώς κάνετε τα ίδια πράγματα.
Έρχομαι τώρα σε κάποια ακόμα θέματα τα οποία θίξατε: Τουρισμός, τι είναι αυτά που λέτε ότι υποδέχεται ο στρατός; Σας παρακαλώ. Σας ακούνε και εκτός Ελλάδος. Κάνουμε μία τεράστια προσπάθεια αυτή τη στιγμή να ανοίξουμε τις πόρτες της Ελλάδος με τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια. Είναι μια πολύ δύσκολη άσκηση, αλλά φαντάζομαι ότι όλοι συμφωνούμε σε αυτήν την αίθουσα ότι θέλουμε να υποδεχθούμε επισκέπτες χωρίς να θέσουμε σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Μας ασκήσατε κριτική για το λεγόμενο PLF. Το λεγόμενο PLF αυτή τη στιγμή και ο αλγόριθμος τον οποίο χρησιμοποιούμε για να εντοπίσουμε τους επισκέπτες οι οποίοι πρέπει να τεσταριστούν είναι παράδειγμα προς μίμηση σε όλη την Ευρώπη. Έρχονται και μας ρωτάνε για αυτήν την τεχνολογία, διότι πράγματι είναι καινοτόμα. Δουλέψαμε με επιστήμονες στο εξωτερικό, κάνουμε κάτι το οποίο άλλες χώρες δεν έχουν κάνει. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε και θέλω να το καταστήσω απολύτως σαφές -δώσαμε μία μικρή μεταβατική περίοδο μέχρι που το σύστημα να τρέξει- ότι όλοι, όποιος ταξιδεύει στην Ελλάδα πρέπει να έχει συμπληρώσει ηλεκτρονικά αυτό το PLF. Μπορεί να το κάνει μέχρι και στο αεροδρόμιο ή μπορεί να το κάνει και ένα μήνα πριν ταξιδέψει, αλλά είναι υποχρεωτικό, γιατί πρέπει να ξέρουμε όποιος έρχεται στην Ελλάδα και τύχει να τεσταριστεί, πού βρίσκεται για να μπορούμε να τον βρούμε.
Σας παρακαλώ λοιπόν. Σε αυτήν τη μεγάλη προσπάθεια την οποία κάνουμε αυτή τη στιγμή να διαφημίσουμε τη χώρα μας, μην έρχεστε να την υπονομεύετε με τέτοιου είδους κουβέντες που δεν ανταποκρίνονται καθόλου στην πραγματικότητα. Έχουμε κάνει μία πλήρη αναδιάταξη των δυνάμεών μας, Πολιτική Προστασία, δυνάμεις του ΕΟΔΥ, όπου χρειάζεται δυνάμεις της Αστυνομίας, και πράγματι η Πολιτική Προστασία έχει υποστήριξη και από κάποια στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων. Μα, δεν τα ξέρετε αυτά τα πράγματα; Λοιπόν, τι έρχεστε και τα λέτε τώρα με τέτοιο ύφος, δυσφημώντας ουσιαστικά την ίδια τη χώρα και την προσπάθεια που κάνει; Δεν σας ταιριάζει αυτό το ύφος και πάντως δεν ταιριάζει στη μεγάλη προσπάθεια τη οποία κάνουμε, να σώσουμε ό,τι μπορούμε από μία πολύ δύσκολη τουριστική περίοδο.
Έρχομαι σε δύο θέματα ακόμα τα οποία θίξατε: Λιγνίτης. Και με το περιβάλλον και με τον λιγνίτη, αυτό μας λέτε ουσιαστικά. Η χώρα πήρε μία τολμηρή πρωτοβουλία να απεμπλακεί από τον λιγνίτη, όχι μόνο γιατί είναι περιβαλλοντικά άκρως προβληματικός, αλλά και γιατί είναι εξαιρετικά ζημιογόνος και για τη ΔΕΗ και για όλους τους εμπλεκόμενους. Εσείς κανονικά, που υποτίθεται ότι έχετε περιβαλλοντικές ευαισθησίες και τα κόμματα της αριστεράς, θα έπρεπε να χαιρετίζουν αυτή την προσπάθεια. Το γεγονός ότι έχουμε βγει στην πρώτη γραμμή μας επιτρέπει να μπορέσουμε να έχουμε πρόσβαση σε πολλούς πόρους από το Ταμείο Ανάπτυξης. Μιλήσαμε στο τηλέφωνο για το θέμα αυτό και σας είπα ότι ο κύριος Μουσουρούλης, ο οποίος έχει αναλάβει να συντονίσει αυτή τη δύσκολη άσκηση, είναι στη διάθεσή σας να σας ενημερώσει για τις πρωτοβουλίες. Ήσασταν επάνω. Και σήμερα είναι στη διάθεσή σας για να συζητήσουμε από κοινού το σχέδιο δίκαιης μετάβασης σε αυτές τις περιοχές.
Αλλά δεν μπορώ να καταλάβω -και αυτό αφορά συνολικά τα κόμματα της Αριστεράς- πώς ταυτόχρονα μπορεί να διαμαρτύρονται κατά της κλιματικής αλλαγής και να ισχυρίζονται ότι είναι φίλοι του περιβάλλοντος και στην εμβληματική πρωτοβουλία αυτής της κυβέρνησης που είναι το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων να βγαίνουν απέναντι. Δεν ταιριάζουν αυτά τα δύο. Δεν γίνεται. Δεν μπορείς να είσαι και με τον λιγνίτη και με την προστασία του περιβάλλοντος. Διαλέξτε στρατόπεδο. Διότι μερικές φορές με τις ίσες αποστάσεις κινδυνεύει να σας ρουφήξει το πολιτικό κενό.
Αυτό με φέρνει στο τελευταίο θέμα, στο θέμα των πορειών. Θα έχουμε την ευκαιρία να βρεθούμε στην Ολομέλεια να το συζητήσουμε πιο αναλυτικά. Εσείς θα κάνετε ό,τι νομίζετε. Το νομοσχέδιο αυτό θα ψηφιστεί απ’ αυτή την κυβέρνηση. Αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο. Και όπως είδατε, θα ενσωματώσουμε προτάσεις τις οποίες έχετε. Είναι ένα να κάνεις ουσιαστικές προτάσεις για τη βελτίωση του νομοσχεδίου -και πράγματι κάποιες ήδη ενσωματώθηκαν- και είναι άλλο να κρύβεσαι πίσω από προσχηματικές προτάσεις για να βρεις μία δικαιολογία να μην ψηφίσεις ή να απέχεις ή να κάνεις κάτι διαφορετικό.
Εδώ όλοι θα αποφασίσουμε με ποιους συντασσόμαστε τελικά. Και το ζήτημα, προσοχή, δεν αφορά τη μεγάλη πλειοψηφία ή τη μικρή μειοψηφία. Διότι σε μία οργανωμένη Δημοκρατία και τα δικαιώματα των μειοψηφιών είναι απολύτως κατοχυρωμένα. Δεν αναφερόμαστε σε αυτό. Αναφερόμαστε στην οριοθέτηση ενός δικαιώματος, το οποίο όταν δεν είναι οριοθετημένο γίνεται καταχρηστικό. Σε αυτό ακριβώς αναφερόμαστε. Είναι μια βαθιά, βαθύτατη δημοκρατική αντίληψη για το πώς, σε μία Δημοκρατία, ορίζουμε τα δικαιώματα διαφόρων εμπλεκόμενων κοινωνικών ομάδων. Αυτή την άσκηση προσπαθούμε να λύσουμε. Και θα τη λύσουμε. Και να σας πω κάτι; Δεν ανακαλύπτουμε την πυρίτιδα. Η Ελλάδα πρέπει να είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη η οποία δεν έχει κανένα πλαίσιο οργάνωσης του τρόπου με τον οποίο γίνονται διαδηλώσεις στο δημόσιο χώρο.
Και να σας πω και κάτι ακόμα, εν πάση περιπτώσει, και να κλείσω με αυτό. Σε όλους αυτούς οι οποίοι -δεν ανήκετε εσείς σε αυτή την κατηγορία- αλλά σε όλους αυτούς οι οποίοι λένε «όχι δεν συζητάμε. Δεν συζητάμε τίποτα. Εμείς θέλουμε ανά πάσα στιγμή 50 άτομα να κλείνουν όλο το δρόμο και να παραλύει το κέντρο», διότι αυτή είναι η πραγματικότητα την οποία βιώνουμε σήμερα. Πρέπει να ξέρουμε για τι μιλάμε. Δεν μιλάμε για τις μεγάλες διαδηλώσεις. Ήδη το νομοσχέδιο οριοθετεί με σαφήνεια ότι διαδηλώσεις όπως η Πρωτομαγιά, η 17η Νοεμβρίου, δεν εμπίπτουν στο πεδίο κάλυψης αυτής της νομοθετικής πρωτοβουλίας. Δεν συζητάμε για αυτό, ξέρουμε πολύ καλά για τι συζητάμε. Εάν κάποιοι έχουν παρεξηγήσει, παρερμηνεύσει το δικαίωμα στη δημόσια συνάθροιση και στη διαμαρτυρία και το έχουν μετατρέψει σε δικαίωμα ταλαιπωρίας των υπόλοιπων πολιτών, αυτοί θα μας βρουν απέναντι.
Αλλά θα είμαστε εδώ και την επόμενη εβδομάδα, επαναλαμβάνω, με δημιουργική διάθεση να ενσωματώσουμε πρωτοβουλίες, σκέψεις, όχι όμως στο βαθμό που θα απονευρώσουν το νομοθέτημα και θα το κάνουν εντελώς ανεφάρμοστο. Και επειδή τελικά όλοι κρινόμαστε, όχι για τα λόγια μας αλλά για τη στάση μας, νομίζω ότι είναι μια ευκαιρία να βαδίσετε κι εσείς πάνω στο δρόμο τον οποίο χάραξε με τόλμη ο κ. Καμίνης, βουλευτής Επικρατείας σας και να κάνετε επιτέλους το σωστό, να στηρίξετε αυτή την πρωτοβουλία.
