Συνέντευξη Υπουργού Εξωτερικών, Γ. Κατρούγκαλου, στην ε/φ «Αυγή της Κυριακής» και τη δ/φο Κ. Μπαλή
«Ο διάλογος στη βάση του διεθνούς δικαίου είναι ο μοναδικός τρόπος επίλυσης των προβλημάτων με την Τουρκία», επιμένει ο υπουργός Εξωτερικών, παρά την κλιμάκωση της έντασης των τελευταίων ημερών. Ο Γιώργος Κατρούγκαλος είναι βέβαιος ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν νέα Ίμια, πλην όμως «πάντα παραμένουμε σε εγρήγορση σε όλα τα επίπεδα». Για την κρίση στην Αλβανία ο υπουργός Εξωτερικών εκφράζει την επιθυμία «το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων να επενδύσει σε έναν έντιμο διάλογο με στόχο την αποκατάσταση της ομαλότητας». Σχολιάζοντας τις ενστάσεις της Γερμανίας στην πρόσκληση της Κομισιόν για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία αλλά και με τη Βόρεια Μακεδονία, ο Κατρούγκαλος επισημαίνει ότι η αλλαγή στάσης από πλευράς των Ευρωπαίων θα επέφερε πλήγμα στην αξιοπιστία της Ε.Ε. «Δεν νομιμοποιούμαστε να ζητούμε την εφαρμογή ριζικών μεταρρυθμίσεων, να απαιτούμε σεβασμό του ευρωπαϊκού κεκτημένου και στη συνέχεια να υπαναχωρούμε χωρίς λόγο» τονίζει.
Κ. ΜΠΑΛΗ: Στην αναθέρμανση του κινδύνου ή της κινδυνολογίας περί θερμού επεισοδίου στο Αιγαίο απαντάτε τις τελευταίες μέρες με το «εγρήγορση ναι, φόβος όχι». Πού το στηρίζετε;
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Δεν μπορώ να γνωρίζω γιατί επέλεξε αυτή τη στιγμή ο κ. Σημίτης για τη δημοσίευση του άρθρου του. Είμαι πεπεισμένος, όμως, ότι κανείς δεν επιδιώκει μια θερμή σύγκρουση στο Αιγαίο. Νέα Ίμια δεν μπορεί να υπάρξουν, γιατί η κατάσταση σήμερα στην περιοχή είναι ριζικά διαφορετική: Είναι ηχηρή η απομόνωση της Τουρκίας και πολύ πιο αναβαθμισμένο το διεθνές κύρος της χώρας και οι διπλωματικές μας συμμαχίες. Αποτελούμε παράγοντα ασφάλειας και σταθερότητας και αυτό αναγνωρίζεται από το σύνολο των εταίρων και συμμάχων. Μια απλή σύγκριση με τη στάση των τελευταίων στην κρίση των Iμίων, όπου είχαν λάβει ουσιαστικά θέσεις ίσων αποστάσεων, αποδεικνύει του λόγου το αληθές. Οπότε, ναι, δεν φοβόμαστε, για τους λόγους που εξήγησα, αλλά πάντα παραμένουμε σε εγρήγορση, σε όλα τα επίπεδα, γιατί η στρατηγική της Τουρκίας παραμένει μια στρατηγική ιστορικού αναθεωρητισμού.
Κ. ΜΠΑΛΗ: Η κυβέρνηση επιμένει στους ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας και στα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης με την Άγκυρα. Αυτό έχει φέρει αποτέλεσμα;
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Θα ήταν απολύτως έξω από τη λογική της εξωτερικής μας πολιτικής να διακόπταμε την επικοινωνία με την Τουρκία, πολύ περισσότερο εν μέσω εντάσεων. Επιδιώκουμε την αποκλιμάκωση της κατάστασης, διότι, ναι μεν καμία πλευρά δεν επιθυμεί θερμό επεισόδιο, η συσσώρευση όμως της έντασης εγκυμονεί κινδύνους ατυχήματος. Σε κάθε περίπτωση, θεωρούμε τον διάλογο στη βάση του διεθνούς δικαίου ως τον μοναδικό τρόπο επίλυσης των προβλημάτων.
Κ. ΜΠΑΛΗ: Παραδοσιακά η ελληνική εξωτερική πολιτική κινείται στη λογική «η Κύπρος αποφασίζει, η Ελλάδα στηρίζει». Ακόμη και στην περίπτωση που η Λευκωσία επιλέξει, έστω δια της διολισθήσεως, τη διχοτόμηση;
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Δεν απαντώ ποτέ σε υποθετικά σενάρια. Εντούτοις μπορώ να σας πω ότι η διχοτόμηση ποτέ δεν ήταν στις προθέσεις καμίας κυβέρνησης της Ελληνικής ή της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η θέση της Ελλάδας είναι πάγια και γνωστή: στηρίζουμε την αδελφή Κύπρο απέναντι στις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας και θεωρούμε μόνη αποδεκτή βάση συζήτησης τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου και των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών. Από τα επιτεύγματα της κυβέρνησής μας ήταν ότι ανέδειξε τη διεθνή διάσταση του Κυπριακού, την κατάργηση των εγγυήσεων και την αποχώρηση των στρατευμάτων, ως το βασικό ζήτημα για την επίλυση του Κυπριακού. Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε απόλυτη συναντίληψη και κοινή χάραξη στρατηγικής. Δεν παρεμβαίνουμε όμως στις εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού, καθώς αυτές αποτελούν αποκλειστική αρμοδιότητα της Λευκωσίας.
Κ. ΜΠΑΛΗ: Η κρίση στην Αλβανία φαίνεται να μην έχει τέλος. Σας ανησυχεί μια περαιτέρω κλιμάκωση; Εκτιμάται ότι μπορεί να… βγει εκτός συνόρων;
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις στην Αλβανία και αξιολογούμε την κατάσταση όπως εξελίσσεται. Θεωρούμε ότι το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων εκεί πρέπει να επενδύσει σε έναν έντιμο διάλογο, με στόχο την αποκατάσταση της ομαλότητας. Δεν έχουμε καμία πρόθεση ανάμειξης στα εσωτερικά της γειτονικής χώρας. Εμείς, από την πλευρά μας, εργαζόμαστε για τη βελτίωση των διμερών σχέσεων και στηρίζουμε την πορεία ένταξής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπό τον αυτονόητο όρο που ισχύει για όλες τις υπό ένταξη χώρες, ότι θα εκπληρώσει το σύνολο των σχετικών προϋποθέσεων και θα εναρμονιστεί με τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Κ. ΜΠΑΛΗ: Η Γερμανία «πάγωσε» μέχρι το φθινόπωρο την πρόσκληση για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων προς την Αλβανία αλλά και τη Βόρεια Μακεδονία. Φοβάστε ότι αυτή η αναβολή μπορεί να έχει επιπτώσεις στη σταθερότητα στη γειτονιά μας;
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Ακόμη το στοίχημα είναι ανοιχτό. Η χώρα μας έχει ως πάγια θέση την υποστήριξη της ευρωπαϊκής προοπτικής και των δύο χωρών με την αυτονόητη προϋπόθεση της εκπλήρωσης των προϋποθέσεων που έχει θέσει η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση και που ισχύουν για όλες τις υποψήφιες χώρες. Όσον αφορά την Αλβανία, έχουμε καταστήσει σαφές ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική μειονότητα στη χώρα και ο σεβασμός των δικαιωμάτων της πρωτίστως σε ό,τι αφορά τον αυτοπροσδιορισμό και τα περιουσιακά της δικαιώματα συνδέονται άμεσα με την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας.
Κ. ΜΠΑΛΗ: Η αντιπολίτευση καταγγέλλει ότι η Βόρεια Μακεδονία δεν τηρεί τη Συμφωνία των Πρεσπών. Συμμερίζεστε αυτές τις καταγγελίες;
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Αναφέρεστε στο πρόσφατο περιστατικό της ιστοσελίδας του κρατικού φορέα τουρισμού της Βόρειας Μακεδονίας. Η κριτική που ασκείται είναι καταρχάς υποκριτική, διότι αποκρύπτει το ότι μόνο χάρη στη Συμφωνία των Πρεσπών μπορούμε να απαιτούμε να μη γίνεται χρήση του όρου «Μακεδονία», όπως συστηματικά γινόταν μέχρι τώρα από τη γείτονά μας. Η κυβέρνηση Ζάεφ προσπαθεί ευσυνείδητα ν’ ανταποκριθεί στις πολύ σημαντικές υποχρεώσεις της Συμφωνίας των Πρεσπών. Κάθε φορά που επισημαίνουμε στην κυβέρνηση ότι υπάρχουν παραλείψεις ή καθυστερήσεις, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση, ανταποκρίνεται. Έτσι έγινε και τώρα.