Δήλωση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη μετά τη συνάντηση
με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Emmanuel Macron στο Παρίσι
«Ευχαριστώ πολύ κύριε Πρόεδρε. Κυρίες και κύριοι,
Με μεγάλη χαρά βρίσκομαι ξανά στο Παρίσι, ύστερα από πρόσκληση του φίλου Προέδρου Macron, τον οποίον και ευχαριστώ για τα καλά του λόγια. Για την πάντοτε ζεστή φιλοξενία. Για την στήριξη την οποία παρέχει στην πατρίδα μας.
Οι δεσμοί των δύο χωρών -όπως θύμισε ο κύριος Πρόεδρος- είναι ιστορικοί. Οι σχέσεις μας ήταν και είναι εξαιρετικές. Το γεγονός άλλωστε πως βρίσκομαι εδώ, ως Πρωθυπουργός, για δεύτερη φορά μέσα σε λίγους μήνες, νομίζω ότι από μόνο του λέει πολλά.
Η ατζέντα των συζητήσεών μας υπήρξε εξαιρετικά πλούσια: Διμερής αμυντική και οικονομική συνεργασία, περιφερειακά Ευρωπαϊκά θέματα, προσφυγικό και μεταναστευτικό, κλιματική κρίση, νέος προϋπολογισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε όλα αυτά η Ελλάδα και η Γαλλία έχουν κοινή αντίληψη και κοινό βηματισμό.
Διαμορφώνουμε επί της ουσίας έναν «οδικό χάρτη» για μία νέα στρατηγική εταιρική σχέση που θα αναβαθμίσει σημαντικά το επίπεδο των σχέσεων των δύο χωρών μας.
Και καθώς η Ελλάδα άφησε οριστικά πίσω της την κρίση, η οικονομία της συνεχώς αναβαθμίζεται -θυμίζω κύριε Πρόεδρε την πρόσφατη αναβάθμιση από τον οίκο Fitch- προσβλέπει, έτσι, και στις επενδύσεις των γαλλικών επιχειρήσεων. Χθες, μόλις, η Ελληνική Δημοκρατία εξέδωσε για πρώτη φορά -μετά από ακριβώς 11 χρόνια- δεκαπενταετές ομόλογο. Το ομόλογο αυτό υπερκαλύφθηκε κατά περίπου επτά φορές. Το επιτόκιό του έπεσε κάτω από το 2%. Είναι δείγμα του νέου περιβάλλοντος που διαμορφώνεται στη χώρα.
Το ίδιο θερμά, όμως, κύριε Πρόεδρε, η Ελληνική Κυβέρνηση ενθαρρύνει και τις ελληνικές πρωτοβουλίες στην οικονομική ζωή της Γαλλίας. Ακριβώς αυτές τις γόνιμες προοπτικές σηματοδοτεί και το εξαιρετικά επιτυχημένο Ελληνογαλλικό Forum το οποίο διεξάγεται σήμερα στο Παρίσι. Θέλω να ευχαριστήσω εκ μέρους της Ελληνικής Κυβέρνησης τον καλό φίλο Γάλλο Υπουργό Οικονομικών, τον Bruno Le Maire, για την υποστήριξη που παρείχε στο Forum και για τα πολύ καλά λόγια με τα οποία μίλησε για την ελληνική οικονομία.
Η ενέργεια και η ασφάλειά της, η διαφοροποίηση των πηγών της, αποτελούν επίσης τομέα κοινού ενδιαφέροντος όπου ο συντονισμός μας κρίνεται απαραίτητος. Είχα την ευκαιρία να ενημερώσω τον κύριο Πρόεδρο για τη μεγάλη γεωστρατηγική σημασία της υπογραφής του αγωγού EastMed. Ενός αγωγού ο οποίος δίνει τη δυνατότητα σε φυσικό αέριο από τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου να φτάσει με ασφάλεια στις αγορές της Δυτικής Ευρώπης. Όλοι γνωρίζουμε πόσο σημαντικό είναι το φυσικό αέριο, ως το καύσιμο μετάβασης έως ότου να φτάσει στον τελικό στόχο που δεν είναι άλλος από μια οικονομία μηδενικών εκπομπών το 2050.
Συζητήσαμε με τον κύριο Πρόεδρο εκτενώς τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Είναι κοινή η καταδίκη της παραβατικής συμπεριφοράς της Τουρκίας. Τόσο στις θάλασσες της Κύπρου, όσο και σε σχέση με το απολύτως άκυρο έγγραφο το οποίο συνυπέγραψε με ένα μέρος της πολιτικής τάξης της Λιβύης.
Θέλω να επαναλάβω και εδώ, από το Παρίσι, κάτι το οποίο έχω ξαναπεί δημόσια. Ότι οποιαδήποτε πολιτική λύση στη Λιβύη έχει ως απαραίτητη προϋπόθεση την ακύρωση αυτού του μνημονίου συνεργασίας μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας. Ένα μνημόνιο άκυρο, το οποίο δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα. Είναι κάτι το οποίο αναγνωρίστηκε και με την συνδρομή της Γαλλίας στο τελευταίο Συμβούλιο Κορυφής. Είναι, επίσης, η άποψη των Ηνωμένων Πολιτειών, σχεδόν του συνόλου του Αραβικού κόσμου και της Ρωσίας.
Ο μόνος δρόμος για την επίλυση των διαφορών στην Ανατολική Μεσόγειο είναι το Διεθνές Δίκαιο. Σε αυτόν τον δρόμο εμμένει η Ελλάδα, επιδεικνύοντας αυτοσυγκράτηση αλλά και αποφασιστικότητα να υπερασπιστεί την κυριαρχία της και τα νόμιμα δικαιώματά της. Και στο πλαίσιο αυτό η Αθήνα καλωσορίζει την παρουσία γαλλικών ναυτικών δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο, ως εγγυητές της ειρήνης. Και χαίρεται που θα έχει συνεργασία μαζί τους.
Εξάλλου -το είπε και ο κύριος Πρόεδρος- η Ελλάδα και η Γαλλία προωθούμε ένα νέο πλαίσιο στρατηγικής συνεργασίας στα θέματα ασφάλειας. Το χρονοδιάγραμμα περιγράφηκε με πολύ μεγάλη σαφήνεια από τον Πρόεδρο Macron. Γι’ αυτό εξάλλου αποφασίστηκε και οι Υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας να βρίσκονται σε τακτική επαφή για όλα τα ζητήματα τα οποία αφορούν την περιοχή μας. Σε διμερές επίπεδο, η σύμπλευση αυτή θα ενταθεί ακόμα περισσότερο.
Συναντίληψη με τον φίλο Emmanuel διαπιστώθηκε, επίσης, για όλο το φάσμα των Ευρωπαϊκών θεμάτων. Η Γαλλία ήταν από την πρώτη στιγμή -και θέλω να ευχαριστήσω προσωπικά τον Πρόεδρο Macron- συμπαραστάτης μας στην προσπάθεια να διεκδικήσουμε χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα. Καθώς η Ελλάδα ήταν συνεπής στους στόχους των πλεονασμάτων που έθεσε για το 2019 και για το 2020, έχει αποδείξει αυξημένη αξιοπιστία στην υλοποίηση πραγματικών μεταρρυθμίσεων, έχει έρθει η ώρα πια που σε επίπεδο Ευρωπαϊκών Θεσμών μπορούμε να διεκδικήσουμε τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων απ’ το 2021. Έτσι ώστε να υποστηριχθεί ακόμα περισσότερο αυτή η πολύ μεγάλη προσπάθεια της Ελλάδος αλλά και του Ελληνικού λαού να ξαναμπούμε σε μία πορεία διατηρήσιμης ανάπτυξης. Ξέρουμε ότι θα έχουμε τη Γαλλία σύμμαχο σε αυτή την προσπάθεια και σας ευχαριστούμε και πάλι.
Συμφωνήσαμε, βέβαια, και στις κατευθύνσεις του νέου δημοσιονομικού πλαισίου στο οποίο αναφέρθηκε ο κύριος Πρόεδρος. Φεύγοντας από το Παρίσι θα βρεθώ στις Βρυξέλλες για να έχω μια συνάντηση με τον Πρόεδρο του Συμβουλίου. Η χώρα μας διεκδικεί αυξημένους πόρους από το Ταμείο Συνοχής. Είναι δίκαιο για μία χώρα η οποία τα τελευταία 10 χρόνια απώλεσε το 25% του οικονομικού της μεγέθους, να υποστηριχθεί περισσότερο από το κατεξοχήν εργαλείο συνοχής το οποίο διαθέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ενώ διαπιστώσαμε με τον κύριο Πρόεδρο ότι και στα ζητήματα της αγροτικής πολιτικής έχουμε συναντίληψη, όπως έχουμε και απόλυτη συναντίληψη στο μέλλον της Ένωσης μετά το Brexit.
Κυρίες και κύριοι,
Από μία συνάντηση όπως η σημερινή δεν θα μπορούσε ασφαλώς να απουσιάζει το προσφυγικό, το μεταναστευτικό πρόβλημα.
Η Ελλάδα είναι κράτος πρώτης εισόδου. Η Γαλλία είναι χώρα προορισμού δευτερογενών ροών. Αλλά είναι ενδιαφέρον ότι παρότι έχουμε διαφορετικά χαρακτηριστικά, έχουμε απόλυτη συναντίληψη στην αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος.
Η Ελλάδα και η Γαλλία συμφωνούν ότι τρία είναι τα κλειδιά ώστε να αντιμετωπιστεί αυτό το φαινόμενο.
Πρώτον: Ότι τα εξωτερικά μας σύνορα -ειδικά τα Ανατολικά μας σύνορα- πρέπει να φυλάσσονται με ευθύνη όλης της Ευρώπης. Και να ενταθούν οι επιστροφές σε Ευρωπαϊκό επίπεδο -όχι μόνο σε διμερές επίπεδο- όσων δεν δικαιούνται προστασία. Ήδη στην Ελλάδα αυτές οι επιστροφές έχουν εντατικοποιηθεί.
Δεύτερον: Συμφωνήσαμε ότι η Κοινή Δήλωση Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά χρήσιμη, υπό την προϋπόθεση ότι τηρείται και από την Τουρκία. Δεν θα διστάσω να δηλώσω ότι παρά τις διαφορές μας θέλουμε τη γειτονική χώρα συνεργάτη στην αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος.
Και τρίτον: Συμφωνήσαμε ότι η διαχείριση του προβλήματος σε όλα τα επίπεδα δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο σε εθνικούς χειρισμούς. Αποτελεί κατεξοχήν ένα ζήτημα Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, η οποία και πρέπει να εκδηλώνεται σε διαρκή βάση. Περιμένουμε κι εμείς με μεγάλο ενδιαφέρον τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Έλληνα αντιπροέδρου της Επιτροπής, του Μαργαρίτη Σχοινά, γύρω από τη νέα πρόταση για τα ζητήματα του ασύλου και της μετανάστευσης.
Διεκδικούμε -και συμφωνούμε σε αυτό απόλυτα- κοινή Ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου, ώστε να αποφευχθεί αυτό που ονομάζουμε “asylum shopping” και να μπορεί η Ευρώπη με κοινούς κανόνες να αντιμετωπίσει αυτό το ζήτημα, με αλληλεγγύη και συνυπευθυνότητα. Θα επαναλάβω κάτι το οποίο το έχω ξαναπεί: Δεν γίνεται να υπάρχουν χώρες οι οποίες απολαμβάνουν πρόσβαση στη Ζώνη του Σένγκεν -δηλαδή ελεύθερης διακίνησης πολιτών- εντός του Ευρωπαϊκού ενιαίου χώρου του Σένγκεν και οι οποίες αρνούνται πεισματικά να εκδηλώσουν έστω και την ελάχιστη ένδειξη αλληλεγγύης και συμμετοχής στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος. Πιστεύω ότι αυτή η στάση δεν μπορεί πια να γίνει αποδεκτή σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Με τον Πρόεδρο Macron, τέλος, συντασσόμαστε απόλυτα και στην ίδια πλευρά απέναντι στα ζητήματα της κλιματικής κρίσης. Η Ελλάδα, άλλωστε, ήταν από τις πρώτες χώρες που δεσμεύτηκε στο φιλόδοξο Ευρωπαϊκό όραμα μιας κλιματικά ουδέτερης οικονομίας έως το 2050. Έχουμε αναλάβει πολύ τολμηρές δεσμεύσεις να κλείσουμε όλα τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη το αργότερο μέχρι το 2028 και γι’ αυτό διεκδικούμε από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης -το Just Transition Fund- την ανάλογη στήριξη, έτσι ώστε οι πολίτες οι οποίοι θα επηρεαστούν από αυτήν τη γρήγορη μετάβαση να μην αισθάνονται σε καμία περίπτωση ότι μένουν πίσω και ότι έχουν κάτι να χάσουν από την Εθνική Πολιτική την οποία ακολουθούμε.
Αλλά θέλω και πάλι να τονίσω πόσο σημαντικό είναι το δημόσιο αποτύπωμα του πολιτικού λόγου του Προέδρου Macron στα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής. Άλλωστε, εδώ στο Παρίσι υπογράφηκε η εμβληματική συμφωνία προ δύο ετών. Έχει έρθει η ώρα όχι απλά να την επικαιροποιήσουμε -στη Γλασκώβη το 2020- αλλά να πάμε ένα βήμα παραπέρα. Είμαι σίγουρος ότι η Ελλάδα και η Γαλλία θα κάνουν αυτό που τους αναλογεί.
Αγαπητέ Emmanuel, επίτρεψέ μου, να κλείσω με μια προσωπική εμπειρία. Πριν από περίπου, λιγότερο από δύο ημέρες, 40 ώρες, βρέθηκα στο Άουσβιτς, για να τιμήσω τη μνήμη των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας. Ανάμεσά τους 65.000 Έλληνες Εβραίοι, οι οποίοι έχασαν τη ζωή τους στη θηριωδία του Ολοκαυτώματος. Δεν σας κρύβω ότι αυτός ο τόπος φρίκης με γέμισε με σκέψεις και με προβληματισμό: για τα όρια του ανθρώπου, για τη βία και τη Δημοκρατία, για τις ευθύνες όλων μας απέναντι στο μέλλον των παιδιών μας.
Σήμερα, ωστόσο, είμαι εδώ στο Παρίσι, όπου μάλιστα σε μία συγκυρία ίσως συμβολική κυκλοφορεί τούτες τις ημέρες για πρώτη φορά η Γαλλική έκδοση του “Mauthausen”, ενός έργου του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Κρατούμενος κι αυτός έγραψε για τη ζωή του σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Μελοποιήθηκε αργότερα με τρόπο συγκλονιστικό από τον Μίκη Θεοδωράκη, αν θυμάμαι καλά με την Μαρία Φαραντούρη -πολύ νεαρή τότε- να κάνει την πρώτη ερμηνεία. Είχα την ευκαιρία να χαρίσω στον Πρόεδρο Emmanuel ένα αντίγραφο της Γαλλικής μετάφρασης αυτού του σημαντικού έργου. Μπορώ λοιπόν να το πω, ότι μετά τις συζητήσεις μου με τον Πρόεδρο Macron οι γκρίζες σκέψεις και οι πρόσκαιροι δισταγμοί δίνουν τη θέση τους στην αισιοδοξία και στη ρεαλιστική ελπίδα.
Ελλάδα, Γαλλία, Μεσόγειος, η Ευρώπη ολόκληρη, μπορούν να ζήσουν καλύτερα και είναι στο χέρι μας να περπατήσουμε τον δρόμο του αύριο με ασφάλεια, ειρήνη, συνεργασία και ευημερία.
Σας ευχαριστώ».
