Της Δήμητρας Τζια
Διεθνολόγος
Ο θάνατος του 41ου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, George Herbert Walker Bush σε ηλικία 94 ετών, προκάλεσε θλίψη όχι μόνο στις ΗΠΑ αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Το σταθερό του όραμα για την εξωτερική πολιτική, οδήγησε το αμερικανικό έθνος σε μια περίοδο σφαιρικής παγκόσμιας αλλαγής. Ο θάνατος του Μπους, αργά την Παρασκευή στο σπίτι του στο Χιούστον, ανακοινώθηκε από τον γιο του και πρώην Πρόεδρο Τζωρτζ Μπους Νεότερο, ο οποίος αναφέρθηκε στον πατέρα του ως «a man of the highest character.». Ο θάνατος του Μπους ήρθε σχεδόν 8 μήνες αφότου η σύζυγός του επί 73 έτη, Μπάρμπαρα Μπους, πέθανε στις 17 Απριλίου του ίδιου έτους στην ηλικία των 92 ετών.
Ο George H. W. Bush προερχόταν από μια εξέχουσα οικογένεια, τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τόσο την απόκτηση της υψηλής του εκπαίδευσης όσο και του «πλούσιου» χαρακτήρα του.
«Γεννημένος» για την παροχή υπηρεσίας στο έθνος έχοντας διατελέσει σε σειρά θέσεων ευθύνης, αρχικά ως διευθυντής της CIA, πρεσβευτής των Ηνωμένων Εθνών στην Κίνα και Αντιπρόεδρος του πρώην Προέδρου Ρόναλντ Ρέιγκαν, κατόρθωσε να αποκτήσει την απαραίτητη εμπειρία για να χειριστεί τα γεγονότα που συνέβησαν σε μια κρίσιμη περίοδο, κατά τη διάρκεια της οποίας ανέλαβε τα κλειδιά της Προεδρίας των ΗΠΑ.
Αμέσως μετά την ανάληψη των προεδρικών καθηκόντων, ο Μπους δημοσίευσε τους βασικούς στόχους του. Μετά τη δική του προεκλογική εκστρατεία το 1980, υπηρέτησε ως Αντιπρόεδρος του Ρόναλντ Ρέιγκαν πριν φτάσει στο αποκορύφωμα της πολιτικής εξουσίας κερδίζοντας τις προεδρικές εκλογές του 1988, απέναντι στον Ελληνοαμερικανό υποψήφιο των Δημοκρατικών, Michael Dukakis.
Στη μετέπειτα πολιτική του πορεία, ο Μπους έγινε ένας ευρέως σεβαστός πολιτικός. Δίνοντας έμφαση στη γενναιοδωρία της ψυχής του, δημιούργησε μια στενή – φιλία με τον Δημοκρατικό Μπιλ Κλίντον, τον άνθρωπο ο οποίος τον διαδέχθηκε στην Προεδρία, μετά από μόλις μια θητεία στον Λευκό Οίκο. Ακόμη και όταν διαγνώσθηκε με τη νόσο του Πάρκινσον, ο Μπους εμφάνισε την ίδιαίτερη αίσθηση του χιούμορ του με τις αθλητικές, πολύχρωμες ριγέ κάλτσες του.
Κατευθυντήριες πολιτικές γραμμές
Μέσα από τις ομιλίες του, ο πρεσβύτερος Μπους επιχείρησε να φιλοτεχνήσει τους άξονες ενός γενναιόδωρου και καλύτερου αμερικανικού έθνους. Τα κοινωνικά θέματα είχαν ζωτική σημασία. Η φροντίδα για τους άστεγους και η καταπολέμηση του εγκλήματος και των ναρκωτικών αποτελούσαν προτεραιότητα του. Για τον ίδιο, η αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων θα ερχόταν μέσω της αρμονικής συνεργασίας μεταξύ των κομμάτων και του Κογκρέσου και μέσω ενός γενικευμένου κοινωνικού ακτιβισμού. Η θρησκεία και η πίστη ήταν πάντα πηγή έμπνευσης και δύναμης στην πολιτική καριέρα του.
Η έλλειψη πλειοψηφίας στο Κογκρέσο κατά τη διάρκεια της Προεδρίας του σήμανε δυσκολία στην επίτευξη των στόχων. Ο Μπους, ένας νεοσυντηρητικός και παράλληλα φιλελεύθερος όπως χαρακτηρίστηκε, είχε μια ξεκάθαρη δημοσιονομική ατζέντα, αλλά απέτυχε να τηρήσει την υπόσχεσή του για “όχι περισσότερους φόρους”. Εμπιστευτικός, διπλωματικός και προσεκτικός όσον αφορά τις εξωτερικές υποθέσεις, ο Μπους ακολούθησε μια στρατηγική που τον προστάτευσε από… θεσμικά ατυχήματα, κατά τη διάρκεια της Προεδρίας του.
Παρόλα αυτά, η εσωτερική πολιτική του απέτυχε να εντυπωσιάσει, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το έλλειμμα και την ύφεση που προέκυψαν. Η υψηλή ανεργία συνέχιζε να αποτελεί σοβαρό ζήτημα.
Στον ευαίσθητο και κρίσιμο τομέα της εξωτερικής πολιτικής ωστόσο, η δημοφιλία και τα επιτεύγματά του, μνημονεύονται μέχρι σήμερα.
Εξωτερική πολιτική- Μια νέα διεθνής πραγματικότητα
Επικεντρώθηκε περισσότερο στην εξωτερική πολιτική, καθώς ήταν θέμα ιδιαίτερης ανησυχίας, το οποίο δικαιολογείται από την κρισιμότητα των γεγονότων εκείνης της περιόδου. Ήταν μια εποχή κατά την οποία,πολλές προκλήσεις είχαν κάνει την παρουσία τους αισθητές όχι μόνο για τις ΗΠΑ, αλλά και παγκοσμίως. Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαισμού και τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, συνέβαλε στην ανατροπή της μεταπολεμικής διεθνούς τάξης και κυρίως στην αλλαγή της παγκόσμιας ισορροπίας.
Ως αποτέλεσμα, οι παραπάνω εξελίξεις απαιτούσαν την εμφάνιση μιας νέας διεθνούς τάξης και συγκεκριμένα την ανάληψη ενός νέου ρόλου από την πλευρά των ΗΠΑ, η οποία ήταν η μόνη πραγματική παγκόσμια δύναμη εκείνης της περιόδου. Ο Μπους ο πρεσβύτερος προσπάθησε να διαμορφώσει, μέσα από τα επιτεύγματά του στην εξωτερική πολιτική, αυτόν τον νέο ρόλο των ΗΠΑ. Παρά κάποιες δευτερεύουσες αποτυχίες, η διαχείριση της εξωτερικής πολιτικής χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη προσοχή, τάξη, σύνεση και έλλειψη βιαστικών κινήσεων.
Συμπεραίνοντας, παρόλο που ο ίδιος ήταν προϊόν του “βαθέως κράτους” των ΗΠΑ, διαχειρίστηκε πολιτικά τον απόηχο της λήξης του Ψυχρού Πολέμου και προσπάθησε να προσαρμόσει την Αμερική στα καινούρια δεδομένα, που επί της ουσίας ήταν αχαρτογράφητα ύδατα.
Υπήρξε “θεσμικός”, καθώς βασική του πολιτική πεποίθηση ήταν η ενασχόληση με τα κοινά ως “υπηρεσία” προς το έθνος. Ήταν συναινετικός και συνθετικός.
Τέλος, με βάση τις συναντήσεις και τις σχέσεις που είχε αναπτύξει τόσο κατά τη διάρκεια της θητείας του (φιλία με Μπιλ Κλίντον) όσο και στη μετέπειτα ζωή του (συνάντηση με τον πρώην Πρόεδρο Ομπάμα) θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως παράδειγμα ενός Ρεπουμπλικάνου, που θα επιθυμούσαν να έχουν σήμερα Πρόεδρο των ΗΠΑ τόσο οι Ρεπουμπλικάνοι όσο και οι φιλελεύθεροι, σε σύγκριση με το υπόδειγμα ηγεσίας του Τραμπ.
