Της Βαρβάρας Ηλιοπούλου
Πολιτισμολόγος-Κοινωνικός επιστήμονας
Η αδεξιοκρατία είναι ένας σύγχρονος ορισμός, προέρχεται από τη γαλλική λέξη
«inaptocratie» και είναι συνώνυμη με την αναξιοκρατία. Εκεί που εδρεύει η έννοια αυτή, επικρατεί ένα καθεστώς με πολύ βαθιές ρίζες, στο οποίο, ο άξιος αναξιοποιείται και τίθεται στο περιθώριο, σε αντίθεση με τον ανάξιο και μη ικανό ο οποίος αξιοποιείται χωρίς να κατέχει τα απαραίτητα τυπικά προσόντα, το κατάλληλο γνωστικό πεδίο, αλλά ούτε και τις κατάλληλες διοικητικές ικανότητες και κοινωνικές δεξιότητες, Παρατηρείται λοιπόν ότι η αξία των χαρισματικών ατόμων να εργαστούν για το κοινό καλό, να συμμεριστούν τις πραγματικές ανάγκες και τα προβλήματα της κοινωνίας και να επιληφθούν την επίλυση αυτών δεν επιβραβεύεται, γιατί σημασία δεν έχουν όλα τα παραπάνω, αλλά κατά πόσο υπάρχει διάθεση υπηρεσιών σε όποιον χρειάζεται τη βοήθεια για ίδιον όφελος και με φυσικό αντάλλαγμα τη λεγόμενη ¨αντίχαρη¨.
Η επιβράβευση του ταλέντου και η ενθάρρυνση της αριστείας παραγκωνίζονται στο βωμό της ευνοιοκρατίας που διαποτίζει κάθε τομέα κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Δυστυχώς εκ των αρχαιοτάτων χρόνων η αδεξιοκρατία-αναξιοκρατία αποτελούσε χαρακτηριστικό της ανθρώπινης υπόστασης και τμήμα της καθημερινότητας, του τρόπου ζωής και της νοοτροπίας κάθε κοινωνίας.
Διαφαίνεται λοιπόν ότι επικρατεί ένας τεράστιος φαύλος κύκλος.
Παρόλο που η αξιοκρατία αποτελεί βασικό πυλώνα του Συντάγματος αλλά και των δίκαιων πολιτικών, γεννιούνται συνεχώς ερωτηματικά για το τι είναι «δίκαιη κοινωνία» και «δίκαιη μεταχείριση», καθώς και ποιες ιδιότητες επιβραβεύονται και με ποια κριτήρια αναγνωρίζεται η λεγόμενη ως αξία. Η αξιοκρατία λειτουργεί συνάμα και ως μέσο ηθικοποίησης, καθώς μέσω αυτής εξαλείφονται οι παράγοντες ευνοιοκρατίας και απομακρύνεται το πνεύμα του αθέμιτου ανταγωνισμού και των παρασκηνιακών διαδικασιών.
Σαφώς η εδραίωση και η αναγνώριση των άξιων και χαρισματικών ατόμων που θα λειτουργούν με βάση την κοινωνική δικαιοσύνη και την αξιοκρατία θα προέλθει εφόσον πραγματοποιηθεί η εκ των έσω αλλαγή νοοτροπίας και η καταπολέμηση της παθογένειας που ονομάζεται αδεξιοκρατία-αναξιοκρατία, με απώτερο σκοπό την επανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών απέναντι στο κράτος και την πολιτεία.
