Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Εμείς οι Ελληνες έχουμε ένα ελάττωμα. Πιστεύουμε ότι επειδή έχουμε δίκιο οφείλουν αυτό να το ξέρουν και οι άλλοι. Ε, λοιπόν, δεν είναι έτσι. Ο πλανήτης είναι τεράστιος. Οι περιοχές με διενέξεις και προβλήματα δεκάδες. Το τι ακριβώς συμβαίνει στο Αιγαίο ή στην Ανατολική Μεσόγειο είναι εξαιρετικά σημαντικό για εμάς. Μη νομίζετε όμως ότι απασχολεί πολύ κόσμο πέρα από μια ομάδα πολιτικών, διπλωματών και ειδικών που ασχολούνται με την περιοχή μας. Ακόμη και γι’ αυτούς όμως, είναι ένα σύνθετο, αν όχι περίπλοκο θέμα.
Θυμάμαι ακόμη έναν ξένο αξιωματούχο στον οποίο προσπαθούσα, μαζί με έναν Ελληνα διπλωμάτη, να εξηγήσω το πρόβλημα με την ονομασία των Σκοπίων. Μπήκαμε στη συζήτηση πιστεύοντας ότι είναι πλήρως ενήμερος για το θέμα και τις λεπτές διπλωματικές διαστάσεις του. Κάποια στιγμή γύρισε και μας είπε: «Συγγνώμη, δεν καταλαβαίνω τίποτα. Μπορείτε να μου εξηγήσετε το πρόβλημα από την αρχή;». «Από πού, δηλαδή;», τον ρωτήσαμε. «Ισως από τον Μέγα Αλέξανδρο», μας απάντησε.
Οση Ιστορία και να έχουμε πίσω μας, όση γεωπολιτική αξία και αν έχει το «οικόπεδό» μας, τα προβλήματά μας είναι μια κουκκίδα σε έναν μεγάλο χάρτη για τους έξω.
Εχουμε όμως και ακόμη μία κακή συνήθεια. Οταν ο ξένος συνομιλητής μας δεν καταλαβαίνει ή δεν συμφωνεί με τη θέση μας, του αρχίζουμε τα… γαλλικά. Το παρατηρεί κανείς τελευταία και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Δεν βγάζει πουθενά αυτή η τακτική. Ο πανηγυρτζίδικος ψευτοπατριωτισμός, για μία ψήφο, ένα φύλλο, ένα κλικ παραπάνω, προφανώς πουλάει στο εσωτερικό. Ποιο είναι όμως το στρατηγικό όφελος για την Ελλάδα από αυτή τη συμπεριφορά; Πώς ακριβώς κερδίζουμε φίλους και υποστηρικτές βρίζοντας συλλήβδην κράτη και λαούς;
Χρειαζόμαστε λοιπόν έναν εξωστρεφή πατριωτισμό. Ναι, γιατί όχι, μια τεράστια προσπάθεια εθνικού μάρκετινγκ που θα έχει στόχο τους «πελάτες» που μετράνε μέσα σε έναν πολυάσχολο κόσμο.
Εμείς εδώ στην «Κ» νιώσαμε ότι έχουμε μια σχετική υποχρέωση. Αποφασίσαμε να προχωρήσουμε σε δύο εκδόσεις, στα αγγλικά για τώρα, και αργότερα ίσως και σε άλλες γλώσσες. Η μία έχει τίτλο «Greece is Kastellorizo» («Η Ελλάδα είναι το Καστελλόριζο») και είναι αφιερωμένη στην ιστορία, στον πολιτισμό, στους ανθρώπους του ακριτικού νησιού. Η άλλη είναι μία μικρή «εγκυκλοπαίδεια» των ελληνοτουρκικών σχέσεων, με χάρτες, τις ελληνικές θέσεις και τα νομικά επιχειρήματα. Την έχουν γράψει ο καθηγητής Αγγελος Συρίγος και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Θάνος Ντόκος. Στόχος, να «μεταφράσουν» στο ξένο κοινό –είτε είναι άνθρωποι που λαμβάνουν αποφάσεις είτε άνθρωποι που ενδιαφέρονται να ενημερωθούν– τι είναι αυτό που διακυβεύεται, ποια είναι τα πραγματικά δεδομένα, τι προβλέπει το διεθνές δίκαιο. Γιατί, είπαμε, το σημαντικό είναι να μας καταλάβουν. Οχι να νιώθουμε εμείς καλά φωνάζοντας «αχ, τα άκουσαν και ξαλάφρωσα»…
