Γράφει η Δήμητρα Τζια
Διεθνολόγος
Το Ιράν και η Δύση στρέφονται προς στρατιωτική αντιπαράθεση πλήρους κλίμακας στον Περσικό Κόλπο. Αυτή θα ήταν μια καταστροφή για το Ιράν, το οποίο ασφυκτιεί από τις οικονομικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν από τις ΗΠΑ. Θα ήταν επίσης μια καταστροφή για την προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης να κρατήσει ζωντανό το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν που οι ΗΠΑ απέρριψαν τον περασμένο Μάιο.
Το επίκεντρο των πιο πρόσφατων προκλήσεων είναι το στενό Hormuz, το στενότερο σημείο του Κόλπου, μέσω του οποίου αποστέλλεται το ένα τρίτο των παγκόσμιων προμηθειών πετρελαίου. Την περασμένη εβδομάδα οι Ιρανοί Επαναστατικοί Φρουροί κατέλαβαν ένα βρετανικό πετρελαιοφόρο πλοηγώντας στα Στενά, σε αντίποινα για την κατάσχεση ενός ιρανικού πετρελαιοφόρου στο Γιβραλτάρ στις αρχές του μήνα. Το Λονδίνο ισχυρίστηκε ότι το σκάφος έδεσε στη Συρία, παραβιάζοντας τις δυτικές κυρώσεις.
Αυτά τα περιστατικά συμπίπτουν με την κλιμάκωση της ισορροπίας μεταξύ Ιράν και ΗΠΑ, με κάθε πλευρά να ισχυρίζεται ότι κατέρριψε ένα εχθρικό drone που πετούσε τον Κόλπο τις τελευταίες ημέρες. Αυτή η κατάσταση «οφθαλμός αντί οφθαλμού» μεταξύ των δύο κρατών είχε ως επακόλουθο την απόφαση του Προέδρου Donald Trump, τον περασμένο μήνα, να ακυρώσει τις στρατιωτικές επιθέσεις εναντίον του Ιράν, μόλις 10 λεπτά πριν από την έναρξη τους.
Η αντιπαράθεση με τα πετρελαιοφόρα είναι, μάλιστα, μια όψη της ευρύτερης σύγκρουσης μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσιγκτον. Αυτή η σύγκρουση ξέσπασε για 40 χρόνια, από την ισλαμική επανάσταση, την ανατροπή του Σάχη και την κατάληψη της αμερικανικής πρεσβείας στην Τεχεράνη. Η συμφωνία που έγινε αποδεκτή κατά τη διάρκεια της προεδρίας Obama πρότεινε μια νέα αρχή για τις σχέσεις του Ιράν με τη Δύση.
Η μονομερής απόρριψη της συμφωνίας αυτής από τον Trump ήταν πράξη διπλωματικού βανδαλισμού και στρατηγικού εσφαλμένου υπολογισμού. Τερμάτισε την προσέγγιση του Ιράν με τη Δύση και πυροδότησε τις υποψίες του Ιράν σχετικά με τις προθέσεις της Αμερικής, σε συνεργασία με το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία, προς την Ισλαμική Δημοκρατία. Τώρα υπάρχει πιθανότητα να προχωρήσει το αρχικό ξέσπασμα σε μια νέα αντιπαράθεση που, εάν δεν ελεγχθεί, θα μπορούσε να προκαλέσει μια πλήρη στρατιωτική σύγκρουση. Και οι δύο πλευρές πρέπει να κάνουν πίσω, προτού ένα από τα δύο μέρη κάνει και άλλη καταστροφική λανθασμένη εκτίμηση.
